Mình có rất nhiều kỷ niệm với trường cấp 3 Lê Hồng Phong, nhưng ấn tượng đầu tiên khó quên là kỷ luật ở trường hầu như chỉ dựa vào sự tự giác của học sinh.

Lúc học cấp 2, mặc dù là trường điểm, ở trường ít nhất phải có một thầy giám thị cầm cây “thước bảng” đi hò hét giờ xếp hàng. Hoặc các cô sáng nào cũng “điều động” qua loa trường, nhắc nhở tác phong, đi đứng…

Trường Lê Hồng Phong cũng có giám thị, nhưng toàn là các cô mặc áo dài rất đẹp, chủ yếu đi thu sổ đầu bài và ghi nhận sĩ số… Các thầy ban giám hiệu thì ai cũng nhỏ nhẹ, chỉ dùng giờ chào cờ để phát biểu, chia sẻ. Vậy mà, giờ chào cờ, xếp hàng, các lớp tự giác tuần tự xuống sân.

Dĩ nhiên học trò không thể đứa nào cũng ngoan, nhưng môi trường tự giác làm mỗi đứa học trò biết suy nghĩ hơn, có trách nhiệm hơn… Khi các thầy cô đối xử với học sinh như những đứa trẻ con, không biết gì, thầy cô sẽ phải mang gánh nặng của một “thầy cai”. Còn khi thầy cô xem học sinh là những con người có ý thức, đám học trò bỗng nhiên trưởng thành hơn, tự giác hơn.

Cách đây 1 tháng, mình dẫn Mary đi dự phỏng vấn tuyển sinh đầu vào của một trường có tiếng trong thành phố. Cuộc phỏng vấn đầu tiên với một thầy giáo nước ngoài, trường dứt khoát không cho phụ huynh ngồi cùng, mặc dù bé mới 5-6 tuổi, và lần đầu tiên đến với một ngôi trường to gấp nhiều lần trường mẫu giáo. Mình cũng lịch sự bước ra ngoài, đứng bên cạnh cửa kính để Mary biết mẹ không đi đâu. Thầy giáo đối thoại với bé, đặt câu hỏi, và nàng vui vẻ hoàn thành buổi phỏng vấn.

Cuộc phỏng vấn thứ hai là bằng tiếng Việt, bộ phận tuyển sinh kiên quyết phải dẫn bé đi qua một cái sân rất to, đến phòng cô hiệu phó. Mary trả lời: “Con không đi với người lạ”. Mình phải năn nỉ cho mình đi với bé đến cửa phòng. Khi đến nơi, hoá ra đây không phải là phỏng vấn, mà có nhiều bé (với nhiều khối lớp khác nhau đang tuyển sinh vào trường) được phát một bài test tự ngồi làm xung quanh bàn cô giáo.

Căn phòng này không có cửa sổ, và các cô kiên quyết phải đóng cửa ra vào, nên Mary không còn thấy mẹ nữa. Mary bắt đầu khóc, nhưng cô bảo nín, lo tập trung làm cho xong. Một lát sau thì bạn nghĩ, cái cửa đó không có khoá, Mary tự động đẩy cửa đi ra với mẹ, và nói với mình: “Cô không được ép con”.

Mình đặt câu hỏi với ban tuyển sinh, tại sao không cho phụ huynh vào ngồi với bé, trong khi trường hoàn toàn có thể kiểm soát là bố mẹ không thể nhắc bài, và việc nhốt đứa bé 5-6 tuổi, còn lạ lẫm với môi trường mới để làm bài test trong một cái phòng không có cửa sổ, là không thể hiểu được theo bất kỳ trường phái sư phạm nào. Ban tuyển sinh trả lời gọn lỏn: “Đây là quy định của trường”.

Mình điểm lại những trải nghiệm đã qua trong thời học sinh, không khó để tìm thấy những kỷ niệm mà trường đưa ra những quy định để dễ dàng trong việc quản lý, cho dù nó có bất tiện, nhiều khi là ảnh hưởng đến đa số học sinh. Và có thể nhắm mắt mà kể ra không biết bao nhiêu trường hợp các thầy cô chỉ đưa ra quy định, luật lệ, mà bỏ qua bước quan trọng nhất, giải thích cho học sinh điều đúng/sai… Phải chăng điều chúng ta cần là một đứa học trò nghe lời, chứ không phải là một con người biết suy nghĩ và hiểu lẽ phải?

Nhất nút “fast forward” đến môi trường công sở nhiều năm sau đó, với các bạn trẻ kiến thức chuyên môn vững, ngoại ngữ tốt, có cơ hội du học hoặc du lịch ra nước ngoài. Mình đã gặp rất nhiều các bạn trẻ rất có năng lực, khả năng học hỏi dồi dào, có thể giao cho bạn đảm nhiệm một lĩnh vực mới và bạn tự tìm tòi để nắm bắt vấn đề nhanh chóng. Nhưng các bạn hoàn toàn không hào hứng với bất kỳ lĩnh vực nào mà bạn đang làm và làm rất giỏi. Mình khuyến khích, hay em có một đam mê nào khác muốn theo đuổi. Bạn trả lời: “Điều bi kịch là em không thấy đam mê hay động lực trong một lĩnh vực nào hết”.

Câu chuyện mình thường nghe là, cho đến lúc vào đại học, tất cả các quyết định (bao gồm cả việc chọn ngành) đều đến từ người lớn. Những năm đại học đầy dằn vặt, âu lo, rồi cũng kết thúc. Những con đường vạch sẵn bỗng biến mất, và các bạn bị đẩy vào đời với những quyết định mà không biết bắt đầu từ đâu.

Lia ống kính qua phòng họp của công ty với những buổi brainstorming (tranh luận). Có một nhóm hầu như lúc nào cũng im lặng, đôi khi gật gù, và chỉ chờ khi team “chốt” được định hướng sắp tới, các bạn sẽ tỉnh ngủ và nhận nhiệm vụ đi làm. Thật buồn và lãng phí, vì chính những người trực chiến như các bạn, lẽ ra có thể đóng góp bao nhiêu thông tin, ý kiến hay cho công ty, lại vô tình không biết (hoặc thường xuyên coi thấp) giá trị của mình.

Có một nhóm khác, mạnh dạn phát biểu, đưa ra nhiều ý tưởng hay, nhưng lắm lúc “cướp diễn đàn”. Nhóm này 5 ăn 5 thua, hoặc là rất hào hứng khi ý tưởng của mình được chấp nhận, hoặc vô cùng bất mãn khi ý tưởng của ai đó được chốt. Không thể trách các bạn, vì các bạn đã không lớn lên trong môi trường tranh luận, lắng nghe ý kiến của nhau, và hiểu sức mạnh tập thể phải đến từ nhiều ý kiến đa chiều. Các bạn xem “leadership” là áp đặt được ý kiến của mình với tập thể, chứ không phải tìm ra ý kiến hay nhất.

“Tua” ống kính qua sân chơi giờ tan học của các trường cấp 1, cấp 2, không khó để tìm thấy những cô bé, cậu bé sẵn sàng hét vào mặt người lớn khi không đồng ý, luôn “có quyền” làm những gì mình muốn và không quan tâm đến người khác nghĩ gì. Mình quan sát, phần nhiều các cháu này có cha mẹ là những người có học, thậm chí Tây học.

Ở một thái cực khác, có lẽ các cháu đã lớn lên trong môi trường tôn trọng tính cá nhân, tuy nhiên lại thiếu sự hướng dẫn của người lớn về điều hay và lẽ phải.

Xin kết lại bằng một kỷ niệm của gia đình mình. Năm 1993, khi Việt Nam vẫn còn đóng cửa với thế giới, Pepsi có tổ chức một kỳ thi tuyển chọn 5 thiếu nhi Việt Nam đi hát với Michael Jackson tại Thái Lan. Cả hai anh em mình đều rất hào hứng tham gia vì giỏi tiếng Anh. Nhưng khi đến điểm tuyển sinh, anh Thông nói với bố: “Con không thi đâu, con rất ghét hát và không thích lên sân khấu”.

Mặc dù các cô giáo ở nhà Văn Hoá Thiếu Nhi hết sức thuyết phục vì cơ hội được ra nước ngoài năm 1993 là vô cùng quý giá, nhưng bố mình chỉ cười, và cho anh Thông trốn thi. Trong khi đó, kỳ tuyển chọn khép lại với không ít nước mắt của các bạn không trúng tuyển, không phải vì các bạn buồn, mà vì các bạn chịu áp lực khi để bố mẹ mình thất vọng. Còn anh Thông, nguyên 1 năm sau đó, rất happy đi làm khán giả cho không biết bao nhiêu buổi trình diễn báo cáo của mình. Và cứ thế, hai anh em lớn lên, giống và khác nhau, nhưng điều quan trọng là hai anh em mình biết bố mẹ luôn lắng nghe, luôn tôn trọng và có lý lẽ...

Để một đứa trẻ nghe theo, khuất phục người lớn thật ra không khó, vì nó vẫn còn là một thực thể lệ thuộc. Nhưng đó chắc chắn không phải là Giáo dục. Giáo dục là ươm mầm cho một tâm hồn, một con người, có tình cảm, có suy nghĩ, biết giá trị của bản thân và tôn trọng thế giới quanh mình.

Christy Le (Lê Diệp Kiều Trang)

Trường hợp được cộng điểm tuyển sinh đại học

Bố em là người dân tộc Thái, mẹ em là người Kinh, khi khai sinh em theo dân tộc Thái. Vậy em có được cộng điểm khi tuyển sinh đại học không ạ?

Lễ công bố có sự tham dự, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam,... cùng đại diện các bộ, ngành, các tổ chức và lãnh đạo các địa phương tại 63 điểm cầu trên cả nước.

Trước đó, ngày 2/10/2021, Chính phủ đã ban hành quyết định số 1660/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình Sức khoẻ học đường giai đoạn 2021-2025 nhằm bảo đảm chăm sóc toàn diện về thể chất, tinh thần cho trẻ em, học sinh thông qua việc duy trì, đẩy mạnh hoạt động giáo dục, chăm sóc, bảo vệ và quản lý sức khỏe trẻ em, học sinh trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông và các trường chuyên biệt.

Chương trình Sức khoẻ học đường giai đoạn 2021-2025 xác định 5 nhóm nội dung và 7 nhóm giải pháp về chăm sóc, bảo vệ và quản lý sức khoẻ, trẻ em, học sinh; giáo dục thể chất và hoạt động thể thao học đường; tổ chức bữa ăn học đường, bảo đảm dinh dưỡng hợp lý; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, giám sát, thống kê, báo cáo; tuyên truyền, giáo dục sức khỏe học đường trong trường học. Mỗi nội dung được giao chỉ tiêu đánh giá cụ thể như: Đến năm 2025, 100% trường học có nhà vệ sinh, trong đó 50% trường học có đủ nhà vệ sinh cho học sinh theo quy định và 80% nhà vệ sinh bảo đảm điều kiện hợp vệ sinh. Hay 100% trường học có tổ chức bữa ăn học đường và căng tin trường học, bảo đảm các điều kiện về vệ sinh, an toàn thực phẩm theo quy định,...; 100% trường học có đủ giáo viên giáo dục thể chất và được tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ…

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu thực hiện nghi thức công bố Chương trình sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025.

Chương trình sức khỏe học đường giai đoạn 2021- 2025 thể hiện sự quyết tâm và khát vọng của quốc gia vào việc chăm sóc cho thế hệ tương lai. Đây là bước khởi đầu cho một chương trình thiết thực, tổng thể và dài hạn về sức khỏe học đường, quy mô lớn nhất từ trước đến nay, lựa chọn các nội dung ưu tiên đối với sức khỏe trẻ em, học sinh trên cả nước, tránh sự trùng lặp, triển khai chồng chéo.

Chương trình cũng tạo cơ chế chính sách, đẩy mạnh công tác xã hội hóa nhằm thu hút sự tham gia đầu tư của các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước; huy động các nguồn lực tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị dụng cụ phục vụ cho việc chăm sóc sức khỏe trẻ em, học sinh.

Với thông điệp “Trường học an toàn, trẻ em, học sinh khỏe mạnh”, lần đầu tiên tại Việt Nam, một chương trình quy mô, thiết thực và ý nghĩa về sức khoẻ học đường với Chương trình tổng thể, chính thống và toàn diện được thực hiện. 

Thủ tướng đề nghị cần coi nhà vệ sinh cũng là công trình chính trong trường học

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay, cùng việc mở cửa trường học trở lại trên cả nước, đây là sự kiện quan trọng, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần khẳng định quyết tâm lớn của nhà nước trong việc nâng cao chất lượng hoạt động chăm sóc, bảo vệ trẻ em, học sinh, dành những gì tốt đẹp nhất có thể cho thế hệ tương lai, góp phần quan trong, quyết định sự phát triển bền vững của đất nước.

Thủ tướng nhấn mạnh, đối với mỗi người, và cả xã hội, sức khỏe luôn là vốn quý nhất. Đặc biệt, với các học sinh, trẻ em, thì công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe càng quan trọng bởi đây là tương lai của đất nước. Công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe các cháu là trách nhiệm không chỉ của gia đình, mà còn của cộng đồng, của toàn xã hội và cả hệ thống chính trị.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến giáo dục đào tạo, bảo vệ chăm sóc sức khỏe của nhân dân nói chung, sức khỏe học đường nói riêng.

Mặc dù vậy, so với yêu cầu thì hoạt động bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe học đường vẫn còn những hạn chế, khó khăn và thách thức. Nhiều trẻ em vẫn chưa được an toàn ngoài xã hội, trong nhà trường và ngay trong gia đình. Tình trạng bạo lực học đường vẫn tiếp diễn, có một số vụ nghiêm trọng, nhiều vụ việc đau lòng đã xảy ra. Sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, trò chơi trực tuyến,... làm giảm sự quan tâm của trẻ em, học sinh đối với hoạt động thể chất và sinh hoạt hợp lý. Vẫn còn không ít học sinh có vấn đề về sức khỏe tinh thần vì nhiều lý do khác nhau.

"Và rất đau lòng, đã có không ít em tìm đến những giải pháp tiêu cực như tự tử,... Tất cả chúng ta đều phải trăn trở, suy ngẫm sâu xa hơn về vấn đề này", Thủ tướng nói.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cơ sở vật chất tại các trường học còn hạn chế; nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo còn thiếu trường học, thậm chí các điểm trường quy hoạch chưa hợp lý, chưa đủ điều kiện tổ chức học bán trú, ảnh hưởng đến sức khỏe cho các học sinh khi đi học.

Nhận thức không đầy đủ khi coi nhà vệ sinh là 'công trình phụ'

Thủ tướng nói, một vấn đề mà chúng ta nhìn thấy rất rõ là điều kiện các nhà vệ sinh trong trường học chưa đáp ứng yêu cầu, kể cả ở những thành phố lớn. "Vấn đề vệ sinh ở các trường học còn nhiều vướng mắc, bất cập. Ngay cả cách gọi nhà vệ sinh là 'công trình phụ' cũng đã cho thấy nhận thức, sự quan tâm không đầy đủ tới vấn đề nhà vệ sinh trường học”, Thủ tướng chia sẻ.

“Chúng ta thường tính công trình chính là trường, lớp, phòng thư viện, nhà thể chất, sân thể dục thể thao, còn vệ sinh, nhà bếp là công trình phụ. Bây giờ phải suy nghĩ nhà vệ sinh và nhà bếp cũng là những công trình chính trong trường học. Phải từ tư duy, nhận thức mới chuyển thành hành động, tổ chức thực hiện cụ thể”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng cho rằng, vì nhận thức là “công trình phụ” nên còn thừa đất chỗ nào, nguyên vật liệu dư thừa thì mang xây dựng nhà vệ sinh và nhà bếp. “Nhưng thực chất đây là hai cái rất quan trọng. Học sinh có yêu trường lớp hay không cũng một phần bởi các công trình vệ sinh và nhà ăn. Việc này các cơ quan quản lý, các bộ ngành và các địa phương rất đáng suy nghĩ”.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cần coi sức khỏe học sinh là đối tượng cần phục vụ đặc biệt và cần coi trọng việc chăm sóc sức khỏe tinh thần ngang sức khỏe thể chất.

Theo Thủ tướng, một trong những việc cụ thể cần phải giải quyết sớm gồm cải thiện điều kiện vật chất, cơ sở trường học; tăng cường xây dựng, quy hoạch các điểm trường đảm bảo hợp lý, khoa học; tiếp tục cải thiện hệ thống nhà vệ sinh, bếp ăn và cơ sở vật chất trường học,... để học sinh có không gian rèn luyện sức khỏe,...

Thanh Hùng

Toàn văn phát biểu của Thủ tướng về triển khai nhiệm vụ năm học mới

Ngày 28/8, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết năm học 2020-2021, triển khai nhiệm vụ năm học 2021-2022 do Bộ GD-ĐT tổ chức.

Ảnh minh họa: Internet

Tom Sietsema là nhà phê bình thực phẩm của Washington Post. Mùa lễ Tạ ơn 2019, anh nhận được phản hồi bất ngờ cho một trong số các bài đánh giá nhà hàng của mình.

Mọi chuyện bắt đầu trong khi Sietsema chat trực tuyến trên website Washington Post về bữa tối tại Washington. Một phụ nữ giấu tên cho biết bài đánh giá nhà hàng gần đây của anh giúp cô phát hiện chồng của mình có nhân tình.