Dự báo của Niko đến năm 2024, nhóm 10 nước châu Á sẽ có 826 triệu người chơi game và tạo ra doanh thu 42 tỷ USD. Khi đó, doanh thu toàn cầu của cả thị trường ước đạt 195 tỷ USD, theo Newzoo.

Đây có thể xem là cơ hội vàng cho các nhà phát triển game Việt Nam. Tuy vậy, số lượng startup khởi nghiệp ở lĩnh vực này trong những năm qua chỉ đếm trên đầu ngón tay, mà phần nhiều là các studio độc lập (indie) làm game nhỏ phát hành ra nước ngoài (go global). Cơ hội để cho người Việt ‘tái định nghĩa’ ngành game vì thế vẫn còn khá mơ hồ, dù người chơi trên toàn cầu vẫn luôn rất cởi mở với các sản phẩm mới.

Thế nào là tái định nghĩa?

Tái định nghĩa là cách nói vui của dân công nghệ dành cho Apple, từ chuyện bỏ ổ CD/DVD trên máy Macbook Air ngày xưa cho đến bán iPhone 12 không kèm củ sạc ngày nay. 

Mỗi lần thay đổi, Apple lại tái định nghĩa một thứ gì đó và khiến cả ngành công nghiệp chạy theo, bắt chước theo, tạo thành xu hướng cho cả thế giới.

Với ngành game cũng xảy ra điều tương tự, lật giở lại lịch sử cách đây 20 năm, Diablo II khi ra đời cũng đã tái định nghĩa thế nào là một game RPG, từ chuyện thiết kế thanh máu, cây kỹ năng đến hệ thống đồ đạc, quái vật. 

Diablo II được xem là tượng đài game nhập vai phương Tây, tái định nghĩa UX/UI cho thể loại này

Gần đây hơn chúng ta có PUBG tạo ra chuẩn mực mới cho game bắn súng với khái niệm đấu trường sinh tồn 1v99 (battle royale). Xen lẫn thời kỳ này là sự bùng nổ nhất thời của thể loại cờ nhân phẩm (auto battler) với cái tên tiêu biểu là Auto Chess và loại trừ xã hội (social deduction) với hiện tượng Among Us.

Điểm đặc biệt là những game nói trên được game thủ đón nhận mà không hề có sự phân biệt về nguồn gốc xuất xứ. Và như đã nói ở trên, với mỗi năm lại có một game mới nổi tạo thành trào lưu cho cả thế giới học theo, cơ hội vì thế cũng mở rộng cho bất cứ lập trình viên nào, không kể đó là người Việt, Mỹ, Hàn hay Nhật.

Nút thắt ở thị trường Việt Nam

Thực tế, năm 2014, Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông cũng từng tạo ra cơn sốt trên toàn cầu. Dù không phải game tiên phong hay tạo ra doanh thu ‘khủng’, nhưng Flappy Bird đã phần nào tái định nghĩa chuẩn mực thiết kế game mobile thời đó bằng sự đơn giản trong thiết kế, dễ chơi nhưng khó giỏi. 

Dù thành công này không thể duy trì được lâu, nhưng Flappy Bird giống như mũi tên chỉ đường cho các studio Việt muốn tạo dựng một sản phẩm thành công, dù chỉ có một người và đam mê. Nhưng từ đó đến nay, không có thêm một cái tên nào đủ xuất sắc để tạo nên tiếng vang trên trường game quốc tế. 

Vấn đề ở đây là gì, khi Việt Nam không thiếu các lập trình viên xuất sắc nhưng lại chỉ giỏi làm ra các game nhỏ, ít đột phá. Đem trăn trở này hỏi những người trong cuộc, đây có lẽ vẫn là bài toán khó giải đối với các nhà làm game Việt.

Flappy Bird từng vụt sáng rồi tắt lịm trong thoáng chốc

“Thế giới mỗi năm chỉ tạo được một hai xu hướng rầm rộ, vì thế để an toàn và nuôi sống doanh nghiệp, các studio Việt vẫn đi theo hướng làm game nhái (clone) là chính. Kiểu chăm chút một game để thành công ngay lập tức (one-hit wonder) chỉ phù hợp với các đội ngũ nhỏ không còn gì để mất, làm nhiều năm trời với hy vọng may mắn tạo được hit. Còn khi đội ngũ đã lớn thì việc nuôi sống team là ưu tiên hàng đầu. Vì thế quan trọng đội ngũ của bạn phải sống đủ lâu trước khi may mắn gõ cửa”, anh Khánh Nguyễn (founder & CEO, WolfFun) chia sẻ. 

Cùng chung quan điểm này, anh Nam Nguyễn (cựu Game Designer, VTC Intecom) đánh giá, về mặt kỹ thuật chúng ta có đủ sức nhưng còn thiếu tư duy chất xám, nguyên do là thiếu nguồn lực cả về con người lẫn tiền bạc. Vì thế xu hướng làm game hiện nay vẫn chủ yếu là làm game nhái. 

Qua quan sát thị trường những năm qua, anh cho biết có hai xu hướng khá rõ rệt ở Việt Nam là một số studio làm game thực dụng, vòng đời ngắn, nhanh hái ra tiền thì thành công rực rỡ, còn một số studio mơ mộng làm game bom tấn tầm cỡ thế giới thì đã lụi bại trước khi chạm ngõ thành công. 

“Cơ hội thì nhà phát triển nước nào cũng có, nhưng dev Việt hầu hết thích ăn chắc mặc bền không dám mạo hiểm, muốn làm cái gì đó ăn ngay chứ không khoái làm cái gì sáng tạo quá mới, nói chung cơ hội của chúng ta thấp vì không chịu tiếp cận”, anh Trương Hải Nam (Peanut Games) thẳng thắn nhìn nhận.

Phương Nguyễn

Ngành game tự sản xuất của Ấn Độ còn thua cả Việt Nam

Cấm tiếp 118 ứng dụng Trung Quốc để khuyến khích phát triển hàng nội địa nhưng ngành game tự sản xuất của Ấn Độ vẫn còn rất sơ khai, kém cả Việt Nam chứ chưa nói gì đến Trung Quốc.

Theo PGS TS BS Nguyễn Tuấn Vinh - Trưởng khoa Niệu B Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM), nếu được phát hiện, điều trị sớm tại cơ sở y tế có năng lực và bệnh nhân tuân thủ quá trình trị liệu thì ung thư tuyến tiền liệt là ung thư đáp ứng điều trị tốt.

1. Không phải mọi phì đại tuyến tiền liệt đều là ung thư

Ung thư tuyến tiền liệt là do sự sinh sôi quá mức của các tế bào tuyến tiền liệt. Tuy nhiên không phải cứ sinh sôi quá mức tuyến tiền liệt là ung thư.

Trong tuyến tiền liệt có thể xuất hiện đồng thời ung thư tuyến tiền liệt lẫn phì đại lành tính tuyến tiền liệt và đây là hai loại bệnh lý riêng biệt không như một số người lo ngại phì đại tuyến tiền liệt để lâu sẽ thành ung thư.

Ung thư tuyến tiền liệt qua các giai đoạn

Ung thư là tình trạng một nhóm tế bào sinh sản không kiểm soát gây ảnh hưởng đến hoạt động các tế bào chung quanh và lan tràn ra các cơ quan khác trong cơ thể (hiện tượng di căn).

2. Ung thư thường tiến triển chậm nhưng có thể diễn tiến thất thường

Ung thư tuyến tiền liệt đa số là tiến triển chậm và người bệnh có thể sống nhiều năm nhưng vì bệnh này có nhiều dạng diễn tiến thất thường nên muốn biết các nguy cơ tiến triển của ung thư phải dựa vào nhiều yếu tố như: giai đoạn tiến triển của bệnh, số lượng loại tế bào ung thư ác tính.

Do đó, người bệnh cần tuân thủ tốt trong thời gian điều trị.

3. Một số dấu hiệu nghi ngờ

Ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn sớm thường không có dấu hiệu nào gợi ý rõ ràng và đa số các dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt cũng có thể gặp ở các bệnh lý khác.

Tuy nhiên, nếu phát hiện mình có một số các triệu chứng sau thì nên đi đến các cơ sở y tế chuyên về niệu khoa để được thăm khám và chẩn đoán:

 - Tiểu khó, tiểu lắt nhắt

 - Nước tiểu có máu nhưng thường lượng máu rất ít, mắt thường khó phát hiện được mà phải nhờ đến xét nghiệm.

 - Tuyến tiền liệt to hơn bình thường và có thể sờ thấy một nhân cứng. Để biết cần phải khám tuyến tiền liệt.

 * Khi bệnh tiến triển nặng có thể gặp các triệu chứng như:

 - Phù hai bàn chân

 - Tiểu không tự chủ hay bí tiểu

 - Đau nhức xương hay có thể bị gãy xương khi gặp một chấn thương nhẹ

4. Làm thế nào để phát hiện sớm?

Vì ung thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện ở nam giới tuổi trung niên và bệnh không có triệu chứng đặc hiệu ở giai đoạn đầu nên để phát hiện bệnh sớm, nam giới trên 50 tuổi cần khám tầm soát ung tuyến tiền liệt hàng năm.

Nếu gia đình có cha, anh ruột bị ung thư tuyến tiền liệt thì nên chủ động đi khám tuyến tiền liệt mỗi năm từ tuổi 40.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt thông qua việc khám lâm sàng và thực hiện các cận lâm sàng như tiến hành thăm khám qua hậu môn, trực tràng; sinh thiết tuyến tiền liệt dưới hướng dẫn của siêu âm qua trực tràng và xét nghiệm máu.

Nam giới trên 50 tuổi cần tầm soát ung thư hàng năm

5. Phương pháp điều trị

Có nhiều phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt, tùy thuộc vào từng giai đoạn mà bác sĩ lựa chọn, kết hợp các phương pháp khác nhau nhằm tối ưu hóa hiệu quả điều trị.

Xu hướng hiện nay là cá nhân hóa điều trị để việc điều trị đạt kết quả cao nhất, do đó tùy vào từng ca bệnh, bác sĩ sẽ có những chỉ định riêng.

- Phẫu thuật:Bệnh nhân được cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt, hai túi tinh và có thể nạo hạch vùng chậu hai bên. Phương pháp này áp dụng nhằm điều trị triệt để ung thư khi còn khu trú trong tuyến tiền liệt.

- Điều trị nội tiết:Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư nhạy với nội tiết tố nam nên nếu bằng cách nào cắt nguồn cung cấp nội tiết nam thì khối u sẽ ngừng phát triển.

Khoa học đã ứng dụng đặc tính này trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng cách cắt hai tinh hoàn của bệnh nhân hay dùng các loại thuốc có tác dụng ức chế, làm giảm nồng độ nội tiết nam ngang bằng với phương pháp cắt hai tinh hoàn nhằm cắt nguồn cung cấp nội tiết tố nam.

- Xạ trị: Chiếu tia phóng xạ để diệt các tế bào ung thư. Có thể chiếu xạ từ ngoài vào gọi là xạ trị ngoài, hoặc cấy các hạt phóng xạ vào trong lòng tuyến tiền liệt gọi là xạ trị trong.

- Hóa trị: không bao giờ là phương pháp điều trị tận gốc đối với ung thư tuyến tiền liệt. Hóa trị chủ yếu là điều trị khi ung thư không còn nhạy với điều trị nội tiết mà trong y khoa gọi là giai đoạn kháng cắt tinh hoàn.

Hiện nay đối với ung thư có độ ác tính cao các nghiên cứu cho phép điều trị nội tiết phối hợp với hóa trị sớm cho kết quả tốt hơn.

Các phương pháp mới khác: Miễn dịch, đồng vị phóng xạ, các loại thuốc mới cũng được nghiên cứu và ứng dụng điều trị ung thư tuyến tiền liệt, mang lại kết quả tốt hơn, kéo dài thời gian sống còn của bệnh nhân.

Theo PGS TS BS Nguyễn Tuấn Vinh - Trưởng khoa Niệu B Bệnh viện Bình Dân (TP.HCM), nếu được phát hiện, điều trị sớm tại cơ sở y tế có năng lực và bệnh nhân tuân thủ quá trình trị liệu thì ung thư tuyến tiền liệt là ung thư đáp ứng điều trị tốt.

1. Không phải mọi phì đại tuyến tiền liệt đều là ung thư

Ung thư tuyến tiền liệt là do sự sinh sôi quá mức của các tế bào tuyến tiền liệt. Tuy nhiên không phải cứ sinh sôi quá mức tuyến tiền liệt là ung thư.

Trong tuyến tiền liệt có thể xuất hiện đồng thời ung thư tuyến tiền liệt lẫn phì đại lành tính tuyến tiền liệt và đây là hai loại bệnh lý riêng biệt không như một số người lo ngại phì đại tuyến tiền liệt để lâu sẽ thành ung thư.

Ung thư tuyến tiền liệt qua các giai đoạn

Ung thư là tình trạng một nhóm tế bào sinh sản không kiểm soát gây ảnh hưởng đến hoạt động các tế bào chung quanh và lan tràn ra các cơ quan khác trong cơ thể (hiện tượng di căn).

2. Ung thư thường tiến triển chậm nhưng có thể diễn tiến thất thường

Ung thư tuyến tiền liệt đa số là tiến triển chậm và người bệnh có thể sống nhiều năm nhưng vì bệnh này có nhiều dạng diễn tiến thất thường nên muốn biết các nguy cơ tiến triển của ung thư phải dựa vào nhiều yếu tố như: giai đoạn tiến triển của bệnh, số lượng loại tế bào ung thư ác tính.

Do đó, người bệnh cần tuân thủ tốt trong thời gian điều trị.

3. Một số dấu hiệu nghi ngờ

Ung thư tuyến tiền liệt ở giai đoạn sớm thường không có dấu hiệu nào gợi ý rõ ràng và đa số các dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt cũng có thể gặp ở các bệnh lý khác.

Tuy nhiên, nếu phát hiện mình có một số các triệu chứng sau thì nên đi đến các cơ sở y tế chuyên về niệu khoa để được thăm khám và chẩn đoán:

 - Tiểu khó, tiểu lắt nhắt

 - Nước tiểu có máu nhưng thường lượng máu rất ít, mắt thường khó phát hiện được mà phải nhờ đến xét nghiệm.

 - Tuyến tiền liệt to hơn bình thường và có thể sờ thấy một nhân cứng. Để biết cần phải khám tuyến tiền liệt.

 * Khi bệnh tiến triển nặng có thể gặp các triệu chứng như:

 - Phù hai bàn chân

 - Tiểu không tự chủ hay bí tiểu

 - Đau nhức xương hay có thể bị gãy xương khi gặp một chấn thương nhẹ

4. Làm thế nào để phát hiện sớm?

Vì ung thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện ở nam giới tuổi trung niên và bệnh không có triệu chứng đặc hiệu ở giai đoạn đầu nên để phát hiện bệnh sớm, nam giới trên 50 tuổi cần khám tầm soát ung tuyến tiền liệt hàng năm.

Nếu gia đình có cha, anh ruột bị ung thư tuyến tiền liệt thì nên chủ động đi khám tuyến tiền liệt mỗi năm từ tuổi 40.

Bác sĩ sẽ chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt thông qua việc khám lâm sàng và thực hiện các cận lâm sàng như tiến hành thăm khám qua hậu môn, trực tràng; sinh thiết tuyến tiền liệt dưới hướng dẫn của siêu âm qua trực tràng và xét nghiệm máu.

Nam giới trên 50 tuổi cần tầm soát ung thư hàng năm

5. Phương pháp điều trị

Có nhiều phương pháp điều trị ung thư tuyến tiền liệt, tùy thuộc vào từng giai đoạn mà bác sĩ lựa chọn, kết hợp các phương pháp khác nhau nhằm tối ưu hóa hiệu quả điều trị.

Xu hướng hiện nay là cá nhân hóa điều trị để việc điều trị đạt kết quả cao nhất, do đó tùy vào từng ca bệnh, bác sĩ sẽ có những chỉ định riêng.

- Phẫu thuật:Bệnh nhân được cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt, hai túi tinh và có thể nạo hạch vùng chậu hai bên. Phương pháp này áp dụng nhằm điều trị triệt để ung thư khi còn khu trú trong tuyến tiền liệt.

- Điều trị nội tiết:Ung thư tuyến tiền liệt là loại ung thư nhạy với nội tiết tố nam nên nếu bằng cách nào cắt nguồn cung cấp nội tiết nam thì khối u sẽ ngừng phát triển.

Khoa học đã ứng dụng đặc tính này trong điều trị ung thư tuyến tiền liệt bằng cách cắt hai tinh hoàn của bệnh nhân hay dùng các loại thuốc có tác dụng ức chế, làm giảm nồng độ nội tiết nam ngang bằng với phương pháp cắt hai tinh hoàn nhằm cắt nguồn cung cấp nội tiết tố nam.

- Xạ trị: Chiếu tia phóng xạ để diệt các tế bào ung thư. Có thể chiếu xạ từ ngoài vào gọi là xạ trị ngoài, hoặc cấy các hạt phóng xạ vào trong lòng tuyến tiền liệt gọi là xạ trị trong.

- Hóa trị: không bao giờ là phương pháp điều trị tận gốc đối với ung thư tuyến tiền liệt. Hóa trị chủ yếu là điều trị khi ung thư không còn nhạy với điều trị nội tiết mà trong y khoa gọi là giai đoạn kháng cắt tinh hoàn.

Hiện nay đối với ung thư có độ ác tính cao các nghiên cứu cho phép điều trị nội tiết phối hợp với hóa trị sớm cho kết quả tốt hơn.

Các phương pháp mới khác: Miễn dịch, đồng vị phóng xạ, các loại thuốc mới cũng được nghiên cứu và ứng dụng điều trị ung thư tuyến tiền liệt, mang lại kết quả tốt hơn, kéo dài thời gian sống còn của bệnh nhân.