Đa số không bảo đảm thời gian ngủ trung bình là 8 tiếng một ngày, có những trường hợp thường bị mất ngủ.

Thời gian ngồi trước máy tính nhiều

Có 31% dân văn phòng ngồi trước máy tính vượt qua 8 tiếng mỗi ngày.

Việc sử dụng máy vi tính và lệ thuộc vào chúng quá độ thì dưới ảnh hưởng của bức xạ phát ra từ máy tính sẽ gây ra các bệnh về mắt, các bệnh về lưng và thậm chí ảnh hưởng đến tinh thần của người sử dụng nó

Ba bữa ăn chính không tuân theo quy luật

Có hơn 1/3 số dân văn phòng không đảm bảo thời gian và số bữa ăn trong ngày, không tới một nửa bảo đảm rằng họ có ba bữa ăn chính tuân theo quy luật thời gian và dinh dưỡng.

Khi đi làm ngoại trừ trường hợp ra ngoài công tác thì đa số giới văn phòng đều ngồi trong phòng có máy lạnh, điều này sẽ làm chõ khả năng miễn dịch và khả năng điều tiết nhiệt độ của cơ thể giảm sút.

Thiếu vận động thể thao

Khảo sát trong 932 người thì chỉ có 96 người có thời gian luyện tập bền bỉ và cố định mỗi tuần, 68% gần như không tập thể thao. Điều này dễ gây ra tình trạng mệt mỏi, các bệnh như béo phì và các bệnh liên quan đếm tim mạch.

Không kịp thời chữa bệnh

Theo các thống kê điều tra cho thấy, gần một nửa người bệnh khi phát hiện mình bị bệnh tự mua thuốc về trị.1/3 bệnh nhân không biết rằng có rất nhiều trường hợp vì không kịp thời chữa trị hay bỏ qua cơ hội chữa trị thì những bệnh được coi là nhẹ đó sẽ trở thành bệnh khó trị.

Không chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ

Trong 932 người có 219 người chưa bao giờ đi khám sức khỏe.

Không ăn sáng

Để chạy theo cường độ công việc hối hả thì một bữa sáng đầy đủ dinh dưỡng đã trở thành việc rất khó thực hiện.

Theo các số liệu điều tra, chỉ có 219 người có bữa sáng đáp ứng đúng nhu cầu dinh dưỡng, còn lại không ăn sáng hoặc ăn uống qua loa đã trở nên rất phổ biến.

Ít trò chuyện với người thân

Có tới 41% dân văn phòng rất ít trò chuyện với người thân cho dù người thân của họ có chủ động thể hiện sự quan tâm, 32% thường chỉ thể hiện thái độ xã giao cho qua.

Điều này sẽ làm áp lực về tinh thần của họ trở nên nặng nề hơn nếu họ gặp phải những rắc rối trong công việc mà không chia sẻ cùng người thân.

Ngồi lâu trong phòng máy lạnh

Khi đi làm ngoại trừ trường hợp ra ngoài công tác thì đa số giới văn phòng đều ngồi trong phòng có máy lạnh, điều này sẽ làm cho khả năng miễn dịch và khả năng điều tiết nhiệt độ của cơ thể giảm sút

Thường xuyên ngồi một chỗ, ít vận động

Dân văn phòng đa số có thói quen ngồi một chỗ.Khi ngồi nhiều sẽ không cóích trong quá trình tuần hoàn máu, gây ra các bệnh trong hệ thống đườngtiêu hóa và tim mạch;

tư thế ngồi lâu kéo dài là nguyên nhân chủ yếu gây ra các bệnh ở phần xương sống hay phần lưng.

Đa số không bảo đảm thời gian ngủ trung bình là 8 tiếng một ngày, có những trường hợp thường bị mất ngủ.

Thời gian ngồi trước máy tính nhiều

Có 31% dân văn phòng ngồi trước máy tính vượt qua 8 tiếng mỗi ngày.

Việc sử dụng máy vi tính và lệ thuộc vào chúng quá độ thì dưới ảnh hưởng của bức xạ phát ra từ máy tính sẽ gây ra các bệnh về mắt, các bệnh về lưng và thậm chí ảnh hưởng đến tinh thần của người sử dụng nó

Ba bữa ăn chính không tuân theo quy luật

Có hơn 1/3 số dân văn phòng không đảm bảo thời gian và số bữa ăn trong ngày, không tới một nửa bảo đảm rằng họ có ba bữa ăn chính tuân theo quy luật thời gian và dinh dưỡng.

Format cuộc thi có nhiều điểm nhấn đặc biệt. Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024 mang thông điệp về lối sống lành mạnh, không chỉ hướng đến vẻ đẹp hình thể mà còn là vẻ đẹp trí tuệ và tinh thần. Cuộc thi cũng hướng đến những nét đẹp văn hoá truyền thống thể hiện qua phần thi “trang phục dân tộc”, “người đẹp du lịch"... 

Chia sẻ về lý do chọn tỉnh Hòa Bình tổ chức vòng chung kết, Ban tổ chức cho biết, tỉnh Hoà Bình sở hữu diện tích đất tự nhiên gần 4,6 nghìn km2; nơi hội tụ văn hóa bản địa đặc sắc của dân tộc Mường, Thái; có khí hậu ôn hòa, cảnh quan thơ mộng. Trong đó 2 địa điểm được chọn để tổ chức cuộc thi là Lakeside Village và Viên Nam Mountain Village - 2 dự án bất động sản Well-being của Tập đoàn AGroup. 

Trong đó, Lakeside Village sẽ là địa điểm tổ chức các phần thi quan trọng như vòng thi bikini, cuộc thi cộng đồng nữ công gia chánh, sự kiện thời trang Vietnam Beauty Fashion Fest… Được biết, dự án được vận hành theo tiêu chuẩn Best Western (thương hiệu Top 10 thế giới), sở hữu hệ thống 18 tiện ích Well-being đẳng cấp, giúp nâng tầm trải nghiệm khách hàng, đưa khách hàng “một chạm" tới thiên nhiên và không gian xanh tươi mát. 

Đặc biệt, với vị trí đắc địa “toạ sơn hướng thuỷ" trong lòng hồ thuỷ điện Hoà Bình, sân khấu và các bối cảnh của từng vòng thi hứa hẹn rất đặc sắc, chưa từng xuất hiện tại các cuộc thi sắc đẹp trước đây của Sen Vàng. 

Bà Phạm Kim Dung - Trưởng Ban tổ chức cuộc thi chia sẻ: “Đây là một địa điểm tuyệt vời để tổ chức chung kết Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024. Ngoài vẻ đẹp của thiên nhiên hùng vĩ cùng địa thế “kim cương", Lakeside Village Hoà Bình hướng đến xây dựng phong cách sống Well-being với mục tiêu kiến tạo môi trường sống hạnh phúc, viên mãn cho mọi người - rất đúng với định hướng cuộc thi Hoa hậu Quốc gia Việt Nam.” 

Theo đại diện Tập đoàn AGroup, việc trở thành nhà tài trợ đăng cai cho cuộc thi Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024 khẳng định, bên cạnh phát triển kinh tế Tập đoàn AGroup cũng sẵn sàng đồng hành cùng các chương trình văn hoá giải trí đặc sắc, tích cực đưa những sự kiện hấp dẫn về Hòa Bình. Điều này nhằm góp phần nâng tầm du lịch địa phương, mở ra các loại hình giải trí mới mẻ, thu hút du khách, từ đó thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển. Đây là tầm nhìn sứ mệnh mà tập đoàn luôn hướng tới kể từ khi thành lập. 

Vĩnh Phú

Theo Ban tổ chức, Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024 hướng đến tôn vinh, đề cao vẻ đẹp thuần Việt của người con gái Việt Nam nói chung và thiếu nữ thế hệ trẻ nói riêng theo tiêu chí “công - dung - ngôn - hạnh” trong thời đại ngày nay. Mỗi tỉnh thành đều sẽ có đại diện tham gia cuộc thi, từ đó giao lưu và quảng bá sâu rộng tiềm năng văn hoá, du lịch, truyền thống lịch sử, đất nước, con người Việt Nam đến bạn bè quốc tế. 

Format cuộc thi có nhiều điểm nhấn đặc biệt. Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024 mang thông điệp về lối sống lành mạnh, không chỉ hướng đến vẻ đẹp hình thể mà còn là vẻ đẹp trí tuệ và tinh thần. Cuộc thi cũng hướng đến những nét đẹp văn hoá truyền thống thể hiện qua phần thi “trang phục dân tộc”, “người đẹp du lịch"... 

Chia sẻ về lý do chọn tỉnh Hòa Bình tổ chức vòng chung kết, Ban tổ chức cho biết, tỉnh Hoà Bình sở hữu diện tích đất tự nhiên gần 4,6 nghìn km2; nơi hội tụ văn hóa bản địa đặc sắc của dân tộc Mường, Thái; có khí hậu ôn hòa, cảnh quan thơ mộng. Trong đó 2 địa điểm được chọn để tổ chức cuộc thi là Lakeside Village và Viên Nam Mountain Village - 2 dự án bất động sản Well-being của Tập đoàn AGroup. 

Trong đó, Lakeside Village sẽ là địa điểm tổ chức các phần thi quan trọng như vòng thi bikini, cuộc thi cộng đồng nữ công gia chánh, sự kiện thời trang Vietnam Beauty Fashion Fest… Được biết, dự án được vận hành theo tiêu chuẩn Best Western (thương hiệu Top 10 thế giới), sở hữu hệ thống 18 tiện ích Well-being đẳng cấp, giúp nâng tầm trải nghiệm khách hàng, đưa khách hàng “một chạm" tới thiên nhiên và không gian xanh tươi mát. 

Đặc biệt, với vị trí đắc địa “toạ sơn hướng thuỷ" trong lòng hồ thuỷ điện Hoà Bình, sân khấu và các bối cảnh của từng vòng thi hứa hẹn rất đặc sắc, chưa từng xuất hiện tại các cuộc thi sắc đẹp trước đây của Sen Vàng. 

Bà Phạm Kim Dung - Trưởng Ban tổ chức cuộc thi chia sẻ: “Đây là một địa điểm tuyệt vời để tổ chức chung kết Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024. Ngoài vẻ đẹp của thiên nhiên hùng vĩ cùng địa thế “kim cương", Lakeside Village Hoà Bình hướng đến xây dựng phong cách sống Well-being với mục tiêu kiến tạo môi trường sống hạnh phúc, viên mãn cho mọi người - rất đúng với định hướng cuộc thi Hoa hậu Quốc gia Việt Nam.” 

Theo đại diện Tập đoàn AGroup, việc trở thành nhà tài trợ đăng cai cho cuộc thi Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024 khẳng định, bên cạnh phát triển kinh tế Tập đoàn AGroup cũng sẵn sàng đồng hành cùng các chương trình văn hoá giải trí đặc sắc, tích cực đưa những sự kiện hấp dẫn về Hòa Bình. Điều này nhằm góp phần nâng tầm du lịch địa phương, mở ra các loại hình giải trí mới mẻ, thu hút du khách, từ đó thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển. Đây là tầm nhìn sứ mệnh mà tập đoàn luôn hướng tới kể từ khi thành lập. 

Vĩnh Phú

Từ tháng 2 đến tháng 8 năm 1967, lớp Xây dựng 63 (khóa 8), Đại học Xây dựng của chúng tôi về Hải Phòng thực hiện đợt “vừa học vừa làm” .

Bạn bè và các anh trong lớp đều được phân công về những công trình của Sở Kiến trúc và công ty Xây dựng Hải Phòng thuộc Bộ Xây dựng. 

Tôi được bố trí về công trường Sửa chữa nhà cửa, trên đường Trần Nguyên Hãn, gần bến xe và ga An Dương. Đây cũng là nơi được bố trí làm địa điểm học của lớp tôi.

Phụ trách đoàn là thầy Lê Kiều, Mai Tuân của bộ môn Thi công, khoa Xây dựng. Thầy Mai Tuân cùng ở tại trụ sở công trường với tôi.

Do đơn vị tôi về thực tập công việc chủ yếu ở nội thành nên tôi được đến nhiều nơi trong thành phố. Tất nhiên là tôi đi bộ. Hồi ấy, sinh viên các tỉnh về học và ở nội trú trong trường mà có xe đạp là loại hiếm. Cho nên, chúng tôi đi thực tập cũng chỉ  có tư trang nhẹ nhàng, đơn giản.

Những địa danh của Hải Phòng dần quen thuộc với tôi như Cát Dài, Cát Cụt, Cầu Đất, Lạch Tray, Lê Lợi, Ngã Năm, Sông Lấp, Sông Cấm… Sau này, mỗi khi hát bài Thành phố hoa phượng đỏ, tôi lại bồi hồi nhớ về “những cái tên nghe chẳng thơ đâu, nhưng với ta vô cùng oanh liệt” ấy.

Cũng như ở Hà Nội, nhiều đường phố ở Hải Phòng thời bấy giờ có hầm trú ẩn ở hai bên hè đường. Mỗi khi có máy bay đánh phá, người dân có chỗ trú ẩn, giảm thiểu thương vong. Những lúc như vậy, khi đi đường, tôi đều nhường cho người dân, nhất là trẻ con, phụ nữ .

Vì là thời chiến, đơn vị tôi được giao thi công làm mới hoặc khắc phục sửa chữa những công trình phù hợp với tình hình. Chúng tôi thi công hầm bê tông cốt thép cho cơ quan giao tế, thi công móng máy điện diesel lẻ tẻ để cung cấp điện một phần cho thành phố khi nhà máy nhiệt điện Sông Cấm bị đánh phá.

Tôi cũng tham gia sửa chữa Nhà hát Thành phố bị hư hỏng một số chỗ do mảnh bom đạn. Đồng thời, tôi cũng được đến nhà máy Cơ khí An Biên ở phố Tô Hiệu để thi công một số hạng mục nhỏ.

Thời gian đầu, tôi còn tham gia đợt cải tạo khu vực vệ sinh của một số khu lao động. Lúc đó, tôi không nề hà bất cứ công việc nào.

Công trình đặc biệt

Nói đến Hải Phòng, tôi không thể không nhắc đến công trình đặc biệt đối với tôi. 

Sau khi máy bay ném bom, nhà máy điện Cửa Cấm bị sạt một góc, nhà máy Sắt tráng men - Nhôm bị sập một phân xưởng và tốc mái các nhà kho thành phẩm, đài chứa nước bị thủng... 

Nhiệm vụ của công trường Sửa chữa là nhanh chóng khắc phục hậu quả để tiếp tục sản xuất. Anh Chư, người miền Nam là chỉ huy trưởng công trường, giao nhiệm vụ cán bộ kỹ thuật 2 công trình này cho tôi và 2 đội công nhân thi công. 

Anh hỏi: “Nhận nhiệm vụ này, cậu có sợ chết không?”. Tôi nói: “Ai cũng muốn sống cả, chết là chuyện cuối cùng. Nhưng, không vì sợ chết mà chùn bước, không vì thế mà không hoàn thành nhiệm vụ. Tôi quê ở miền đất lửa Quảng Bình, chỗ đó còn gay go ác liệt hơn nhiều. Quân và dân ở đó vẫn anh dũng bám trụ vừa sản xuất vừa chiến đấu… Vậy ở đây, tôi lẽ nào lại chùn bước”.

Phải nói rằng, làm việc trong tuyến gồm nhiều nhà máy dọc sông Cấm là nơi sẽ chạm trán thường xuyên với các cuộc ném bom của máy bay Mỹ. Không khí ở đây rất căng thẳng, một bên là các nhà máy còn hoạt động, một bên là các trận địa pháo cao xạ phòng không. Con đường ở giữa không mấy người qua lại.

Tất nhiên, mọi người làm việc từ 18h hôm trước đến 6h sáng hôm sau. Bởi, làm việc vào ban ngày dễ bị máy bay đến đánh phá. 

Với tinh thần bám trụ, công nhân và cán bộ 2 đội, trong đó một số chị có con nhỏ vẫn đi làm đều đặn. Thái độ bình tĩnh nói lên ý chí kiên cường, là sự động viên từ người nọ truyền sang người kia để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ. 

Cho đến bây giờ, tôi vẫn cảm nhận được thái độ bình tĩnh của công nhân và cán bộ trong đơn vị, nhân dân thành phố. Sự bình tĩnh là thái độ duy nhất đúng để hành động, xử lý tình huống tạo thành công, đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi. 

Còn tôi, suốt đêm đến sáng, qua lại hai nhà máy, tùy công việc mà dừng chỗ này hoặc chỗ kia lâu hơn. Phương tiện thi công hồi đó không đầy đủ, hiện đại như bây giờ. 

Đối với các mảng bê tông cốt thép bị sập đổ, sau khi chọc thủng các mạch bê tông, chúng tôi dùng máy hàn hay máy cắt cắt phần xương cốt thép và dùng cẩu nhỏ cẩu đi. Một số nhà kho sản phẩm bị tốc mái và sạt mái, để lợp lại, công nhân đốt dầu hỏa đựng trong các ca tráng men rồi mang lên mái nhà. Không có điện chiếu sáng để thi công, chúng tôi phải tự tạo ánh sáng rất hạn chế này để làm việc đêm. 

Dưới ánh sáng mờ mờ, 4 - 5 công nhân được bố trí một thang tre ở dưới ngay chỗ ngồi, khi có máy bay đến đánh phá thì nhanh nhẹn theo từng thang tre được quy định sẵn mà tụt xuống đến các chỗ trú ẩn. Máy bay đi thì trở lại vị trí cũ làm việc. 

Gay go nhất có lẽ là việc tôi cùng 2 công nhân chui vào đài chứa nước vá lỗ thủng bê tông cốt thép để chứa nước phục vụ cho sản xuất của nhà máy. Việc vá đài chứa nước, tôi hướng dẫn công nhân thực hiện đúng như bài đã học ở trường. Thế nhưng, cái gay go chính là việc khi 3 người đã chui được vào trong đài chứa nước, nếu máy bay đến đánh phá thì không thể biết được mà chui xuống. Thành thử chui vào đài nước là chui vào chỗ hiểm yếu. Biết thế nhưng ai cũng quyết tâm làm và đã hoàn thành.

Ở công trình nhà máy Sắt tráng men - Nhôm, một việc rất quan trọng là theo chỉ thị của Thành ủy phải hạ nhanh hai ống khói thép cao vài chục mét và dẫn khói phân tán. Phân xưởng này không bị hư hại và vẫn sản xuất. Nếu không, máy bay lại tiếp tục đánh phá thì tổn thất sẽ lớn hơn.

Là cán bộ kỹ thuật, tôi phải đề xuất biện pháp thi công nhanh mà vẫn an toàn cho người và các phân xưởng lân cận. Sau một ngày suy nghĩ và vẽ phương án đề xuất lên một tờ giấy croquis, hôm sau, tôi trình bày phương án này trước hội nghị của công trường gồm lãnh đạo, cán bộ và công nhân bậc cao của đơn vị, có cả thầy Mai Tuân tham dự.

Tôi trình bày đại để là yêu cầu nhanh, lại làm trên cao, ta không có phương tiện leo trèo hoặc dựng giàn giáo từ dưới đất lên để làm thì khả thi, nhưng rất chậm. Thế nên, phương án kéo đổ cột thép là nhanh nhất nhưng kéo đổ mà không điều hành đường rơi xuống của nó thì rất nguy hiểm. 

Với khoảng cách 1m đến phân xưởng phía sau, lực đạp lui rất mạnh của nó sẽ phá hủy phân xưởng này. Ngoài ra, nếu không khống chế đường rơi thì toàn bộ ống sẽ đập phá vào phân xưởng mà nó rơi đè lên, cũng gây hư hỏng nặng. 

Dựa vào tính thép thì cứng nhưng nó vẫn mềm khi ta uốn cong, chúng tôi cho máy hàn cắt rời 3/4 chu vi ống, chừa 1/4 phía dự kiến ống đổ không cắt, để cho ống gãy gập mà không đứt lìa, làm cho ống không tống lực đạp ra phía sau được. Dây chằng phía trên ống thép ở phía ngược đường rơi được cắt và nối vào tời, ghìm chặt để điều khiển cho rơi từ từ...

Phương án của tôi được thông qua. Buổi sáng báo cáo, buổi chiều chuẩn bị, buổi tối được thực hiện. Ống thép thứ nhất, rồi ống thép thứ hai đổ xuống gọn gàng, nhẹ nhàng, nhanh chóng và chính xác, an toàn, không ảnh hưởng gì đến xung quanh. Tất cả thở phào nhẹ nhõm và hân hoan vui mừng vì đã hoàn thành nhiệm vụ.

Những ngày không quên

Sau này, khi chiến tranh kết thúc, tôi có gặp Ngôn, bạn học cùng lớp đại học, ngồi uống cà phê ở phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Ngôn bảo có về thăm quê Hải Phòng, có đi xem triển lãm trưng bày về cuộc kháng chiến vừa qua, thấy giới thiệu về công trình. Ngôn bảo rất tự hào vì bạn mình đã có một công trình như vậy cho quê hương Hải Phòng thân yêu.

Công trình cuối cùng tôi được tham gia ở đây là được đồng hành cùng đội công nhân của đơn vị xây cầu vượt đường xe lửa ở phố Cầu Đất. Cầu xây bằng gạch, phần trên cùng để tàu chui qua được kê bằng dầm sắt. Cầu xây để người đi bộ, người đi xe đạp có thể vác xe đạp qua mỗi khi tàu chạy vào ga Hải Phòng ở bên dưới. Nếu không có cầu vượt dòng thì người bị chặn lại ở đó có thể bị thương vong nhiều khi máy bay đến đánh. Tất nhiên công trình cũng được thi công từ 18h tối đến 6h sáng hôm sau. 

Tôi nhớ cũng trên phố Cầu Đất, đối diện với chỗ xây cầu là một cửa hàng ăn uống của mậu dịch quốc doanh. Hàng ngày tầm 5h sáng có bán “mỳ không người lái”. Người dân gọi tên như thế là vì bát mỳ thơm ngon nóng hổi có đầy đủ các thứ, nhưng không có thịt mà thôi. Giá một bát mỳ là 1 hào 5 xu trong lúc cơm cán bộ ăn bếp tập thể là 3 hào một bữa, cơm bếp tập thể sinh viên là 5 hào 2 bữa sáng chiều.

Do chiến tranh nên nguồn cung không có đủ thực phẩm. Mọi thứ phải dành cho tiền tuyến. Mọi người đều phải “thắt lưng buộc bụng”. Chiến tranh thiếu thốn mọi thứ, có một bát mỳ như thế để nạp năng lượng cho ngày mới cũng cần thiết lắm.

Phải nói rằng thời gian khắc phục hậu quả bom đạn ở nhà máy Sắt tráng men - Nhôm và nhà máy điện Cửa Cấm Hải Phòng tôi vất vả hơn cả. Vất vả vì chỗ tôi ở xa chỗ làm. Tôi ở phố Trần Nguyên Hãn, gần ga An Dương, phải đi bộ khá xa đến nhà máy cuối dọc sông Cấm. Tôi đoán cũng phải đến gần 6km vì tôi đi bộ nhanh cũng mất trên một giờ. Phương tiện cá nhân và công cộng không có. Thỉnh thoảng, các anh công nhân bậc cao, lớn tuổi  có cho tôi mượn xe đạp để đỡ mỏi chân. 

Những hành động như vậy càng động viên tôi trong cuộc sống. Tôi biết ơn những tình cảm đó. Hành trình của tôi hàng ngày phần lớn đi từ phố Tô Hiệu đến Lê Lợi qua ngã Năm đi hết đường Đà Nẵng rồi đến tuyến các nhà máy dọc sông Cấm. Đầu tuyến là nhà máy Thủy tinh và cuối là nhà máy Sắt tráng men - Nhôm.

Ban đêm, chạy qua chạy lại hai nhà máy có công nhân mình làm việc trong ánh sáng mờ mờ, nhiều chỗ tối om, gió có hơi nước mang vị mặn, quờ tay là đụng phải hàng đàn muỗi... Hành trình thời gian đó của tôi là ra đi khi cuối giờ chiều, đến nơi thì hoàng hôn sắp xuống và ra về khi bình minh lên. 

Thời gian đó, tôi tắm mình đẫm hơn trong không khí “vừa sản xuất vừa chiến đấu” của quân dân thành phố cảng. Tôi không hề nghĩ đến cái chết hay bị thương mà bình tĩnh xử lý, bám việc cùng công nhân, không bỏ buổi nào.

Làm đêm, ngày được nghỉ để ngủ nhưng tôi không ngủ vì trái quy luật sinh học, hơn nữa ban ngày nhiều khi máy bay gầm rú báo động liên tục, rất khó ngủ.

Thời gian đó, tôi thiếu ngủ nên nhiều khi bỏ cơm không ăn. Cơm tối thì bỏ luôn vì giờ ăn thì mình đã xuống chỗ làm. Tất cả rồi cũng qua đi. Thời chiến muôn vàn khó khăn, quân dân cả nước làm được nhiều điều kỳ diệu, khó khăn của mình chẳng to lớn.

Ngoài công việc ở công trường, tôi còn tham gia văn nghệ với thanh niên của đơn vị đều đặn. Ý chí và tinh thần vẫn bảo đảm.

Vì được ở cùng thầy Mai Tuân nên tôi thỉnh thoảng được hát với thầy. Phải nói rằng thầy trò quý nhau không chỉ vì là thầy trò mà còn là một cặp song ca ăn ý. Mấy năm trước, tôi thỉnh thoảng vẫn nghe bài hát Hò kéo thuyền trên sông Volga, nhạc Nga qua làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam. Thầy có kỹ thuật thanh nhạc tốt, giọng ấm và vang. Thầy bảo về đây cứ gọi thầy là anh xưng em cho tiện và thân mật.

Thầy còn cho tôi mượn xe đạp để đến thăm các bạn đồng hương của tôi đang ở Hải Phòng. Sau này, nghe tin thầy đã đi xa, tôi kính cẩn, ngậm ngùi và không bao giờ quên kỷ niệm ấy. Việc được hát với thầy đã thắp cho tôi thêm ngọn lửa yêu đời.

Thầy đã chắp cánh ước mơ, lòng lạc quan, giúp tôi đôi cánh để vượt lên trong những ngày đất nước đầy khó khăn vất vả.

Rồi đến lúc phải tạm biệt Hải Phòng.

Ngày 13/8/1967, lớp chúng tôi trở về trường đang sơ tán ở Gia Lương, Hà Bắc (nay là Bắc Ninh), kết thúc gần 6 tháng vừa học vừa làm ở đất cảng. 

Hải Phòng, nơi tôi được đến trong những tháng ngày có chiến tranh. Những tháng ngày đó, Hải Phòng vẫn đẹp, khỏe khoắn, bình tĩnh và vững vàng. Nhất định Hải Phòng sẽ phát triển rực rỡ như màu hoa phượng đỏ trong những tháng năm hòa bình.

Ngày không thể quên của chàng sinh viên Bách khoa sau này trở thành bộ trưởng

"Khâu vá" những công trình 

Từ tháng 2 đến tháng 8 năm 1967, lớp Xây dựng 63 (khóa 8), Đại học Xây dựng của chúng tôi về Hải Phòng thực hiện đợt “vừa học vừa làm” .

Bạn bè và các anh trong lớp đều được phân công về những công trình của Sở Kiến trúc và công ty Xây dựng Hải Phòng thuộc Bộ Xây dựng. 

Tôi được bố trí về công trường Sửa chữa nhà cửa, trên đường Trần Nguyên Hãn, gần bến xe và ga An Dương. Đây cũng là nơi được bố trí làm địa điểm học của lớp tôi.

Phụ trách đoàn là thầy Lê Kiều, Mai Tuân của bộ môn Thi công, khoa Xây dựng. Thầy Mai Tuân cùng ở tại trụ sở công trường với tôi.

Do đơn vị tôi về thực tập công việc chủ yếu ở nội thành nên tôi được đến nhiều nơi trong thành phố. Tất nhiên là tôi đi bộ. Hồi ấy, sinh viên các tỉnh về học và ở nội trú trong trường mà có xe đạp là loại hiếm. Cho nên, chúng tôi đi thực tập cũng chỉ  có tư trang nhẹ nhàng, đơn giản.

Những địa danh của Hải Phòng dần quen thuộc với tôi như Cát Dài, Cát Cụt, Cầu Đất, Lạch Tray, Lê Lợi, Ngã Năm, Sông Lấp, Sông Cấm… Sau này, mỗi khi hát bài Thành phố hoa phượng đỏ, tôi lại bồi hồi nhớ về “những cái tên nghe chẳng thơ đâu, nhưng với ta vô cùng oanh liệt” ấy.

Cũng như ở Hà Nội, nhiều đường phố ở Hải Phòng thời bấy giờ có hầm trú ẩn ở hai bên hè đường. Mỗi khi có máy bay đánh phá, người dân có chỗ trú ẩn, giảm thiểu thương vong. Những lúc như vậy, khi đi đường, tôi đều nhường cho người dân, nhất là trẻ con, phụ nữ .

Vì là thời chiến, đơn vị tôi được giao thi công làm mới hoặc khắc phục sửa chữa những công trình phù hợp với tình hình. Chúng tôi thi công hầm bê tông cốt thép cho cơ quan giao tế, thi công móng máy điện diesel lẻ tẻ để cung cấp điện một phần cho thành phố khi nhà máy nhiệt điện Sông Cấm bị đánh phá.

Tôi cũng tham gia sửa chữa Nhà hát Thành phố bị hư hỏng một số chỗ do mảnh bom đạn. Đồng thời, tôi cũng được đến nhà máy Cơ khí An Biên ở phố Tô Hiệu để thi công một số hạng mục nhỏ.

Thời gian đầu, tôi còn tham gia đợt cải tạo khu vực vệ sinh của một số khu lao động. Lúc đó, tôi không nề hà bất cứ công việc nào.

Công trình đặc biệt

Nói đến Hải Phòng, tôi không thể không nhắc đến công trình đặc biệt đối với tôi. 

Sau khi máy bay ném bom, nhà máy điện Cửa Cấm bị sạt một góc, nhà máy Sắt tráng men - Nhôm bị sập một phân xưởng và tốc mái các nhà kho thành phẩm, đài chứa nước bị thủng... 

Nhiệm vụ của công trường Sửa chữa là nhanh chóng khắc phục hậu quả để tiếp tục sản xuất. Anh Chư, người miền Nam là chỉ huy trưởng công trường, giao nhiệm vụ cán bộ kỹ thuật 2 công trình này cho tôi và 2 đội công nhân thi công. 

Anh hỏi: “Nhận nhiệm vụ này, cậu có sợ chết không?”. Tôi nói: “Ai cũng muốn sống cả, chết là chuyện cuối cùng. Nhưng, không vì sợ chết mà chùn bước, không vì thế mà không hoàn thành nhiệm vụ. Tôi quê ở miền đất lửa Quảng Bình, chỗ đó còn gay go ác liệt hơn nhiều. Quân và dân ở đó vẫn anh dũng bám trụ vừa sản xuất vừa chiến đấu… Vậy ở đây, tôi lẽ nào lại chùn bước”.

Phải nói rằng, làm việc trong tuyến gồm nhiều nhà máy dọc sông Cấm là nơi sẽ chạm trán thường xuyên với các cuộc ném bom của máy bay Mỹ. Không khí ở đây rất căng thẳng, một bên là các nhà máy còn hoạt động, một bên là các trận địa pháo cao xạ phòng không. Con đường ở giữa không mấy người qua lại.

Tất nhiên, mọi người làm việc từ 18h hôm trước đến 6h sáng hôm sau. Bởi, làm việc vào ban ngày dễ bị máy bay đến đánh phá. 

Với tinh thần bám trụ, công nhân và cán bộ 2 đội, trong đó một số chị có con nhỏ vẫn đi làm đều đặn. Thái độ bình tĩnh nói lên ý chí kiên cường, là sự động viên từ người nọ truyền sang người kia để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ. 

Cho đến bây giờ, tôi vẫn cảm nhận được thái độ bình tĩnh của công nhân và cán bộ trong đơn vị, nhân dân thành phố. Sự bình tĩnh là thái độ duy nhất đúng để hành động, xử lý tình huống tạo thành công, đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi. 

Còn tôi, suốt đêm đến sáng, qua lại hai nhà máy, tùy công việc mà dừng chỗ này hoặc chỗ kia lâu hơn. Phương tiện thi công hồi đó không đầy đủ, hiện đại như bây giờ. 

Đối với các mảng bê tông cốt thép bị sập đổ, sau khi chọc thủng các mạch bê tông, chúng tôi dùng máy hàn hay máy cắt cắt phần xương cốt thép và dùng cẩu nhỏ cẩu đi. Một số nhà kho sản phẩm bị tốc mái và sạt mái, để lợp lại, công nhân đốt dầu hỏa đựng trong các ca tráng men rồi mang lên mái nhà. Không có điện chiếu sáng để thi công, chúng tôi phải tự tạo ánh sáng rất hạn chế này để làm việc đêm. 

Dưới ánh sáng mờ mờ, 4 - 5 công nhân được bố trí một thang tre ở dưới ngay chỗ ngồi, khi có máy bay đến đánh phá thì nhanh nhẹn theo từng thang tre được quy định sẵn mà tụt xuống đến các chỗ trú ẩn. Máy bay đi thì trở lại vị trí cũ làm việc. 

Gay go nhất có lẽ là việc tôi cùng 2 công nhân chui vào đài chứa nước vá lỗ thủng bê tông cốt thép để chứa nước phục vụ cho sản xuất của nhà máy. Việc vá đài chứa nước, tôi hướng dẫn công nhân thực hiện đúng như bài đã học ở trường. Thế nhưng, cái gay go chính là việc khi 3 người đã chui được vào trong đài chứa nước, nếu máy bay đến đánh phá thì không thể biết được mà chui xuống. Thành thử chui vào đài nước là chui vào chỗ hiểm yếu. Biết thế nhưng ai cũng quyết tâm làm và đã hoàn thành.

Ở công trình nhà máy Sắt tráng men - Nhôm, một việc rất quan trọng là theo chỉ thị của Thành ủy phải hạ nhanh hai ống khói thép cao vài chục mét và dẫn khói phân tán. Phân xưởng này không bị hư hại và vẫn sản xuất. Nếu không, máy bay lại tiếp tục đánh phá thì tổn thất sẽ lớn hơn.

Là cán bộ kỹ thuật, tôi phải đề xuất biện pháp thi công nhanh mà vẫn an toàn cho người và các phân xưởng lân cận. Sau một ngày suy nghĩ và vẽ phương án đề xuất lên một tờ giấy croquis, hôm sau, tôi trình bày phương án này trước hội nghị của công trường gồm lãnh đạo, cán bộ và công nhân bậc cao của đơn vị, có cả thầy Mai Tuân tham dự.

Tôi trình bày đại để là yêu cầu nhanh, lại làm trên cao, ta không có phương tiện leo trèo hoặc dựng giàn giáo từ dưới đất lên để làm thì khả thi, nhưng rất chậm. Thế nên, phương án kéo đổ cột thép là nhanh nhất nhưng kéo đổ mà không điều hành đường rơi xuống của nó thì rất nguy hiểm. 

Với khoảng cách 1m đến phân xưởng phía sau, lực đạp lui rất mạnh của nó sẽ phá hủy phân xưởng này. Ngoài ra, nếu không khống chế đường rơi thì toàn bộ ống sẽ đập phá vào phân xưởng mà nó rơi đè lên, cũng gây hư hỏng nặng. 

Dựa vào tính thép thì cứng nhưng nó vẫn mềm khi ta uốn cong, chúng tôi cho máy hàn cắt rời 3/4 chu vi ống, chừa 1/4 phía dự kiến ống đổ không cắt, để cho ống gãy gập mà không đứt lìa, làm cho ống không tống lực đạp ra phía sau được. Dây chằng phía trên ống thép ở phía ngược đường rơi được cắt và nối vào tời, ghìm chặt để điều khiển cho rơi từ từ...

Phương án của tôi được thông qua. Buổi sáng báo cáo, buổi chiều chuẩn bị, buổi tối được thực hiện. Ống thép thứ nhất, rồi ống thép thứ hai đổ xuống gọn gàng, nhẹ nhàng, nhanh chóng và chính xác, an toàn, không ảnh hưởng gì đến xung quanh. Tất cả thở phào nhẹ nhõm và hân hoan vui mừng vì đã hoàn thành nhiệm vụ.

Những ngày không quên

Sau này, khi chiến tranh kết thúc, tôi có gặp Ngôn, bạn học cùng lớp đại học, ngồi uống cà phê ở phố Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Ngôn bảo có về thăm quê Hải Phòng, có đi xem triển lãm trưng bày về cuộc kháng chiến vừa qua, thấy giới thiệu về công trình. Ngôn bảo rất tự hào vì bạn mình đã có một công trình như vậy cho quê hương Hải Phòng thân yêu.

Công trình cuối cùng tôi được tham gia ở đây là được đồng hành cùng đội công nhân của đơn vị xây cầu vượt đường xe lửa ở phố Cầu Đất. Cầu xây bằng gạch, phần trên cùng để tàu chui qua được kê bằng dầm sắt. Cầu xây để người đi bộ, người đi xe đạp có thể vác xe đạp qua mỗi khi tàu chạy vào ga Hải Phòng ở bên dưới. Nếu không có cầu vượt dòng thì người bị chặn lại ở đó có thể bị thương vong nhiều khi máy bay đến đánh. Tất nhiên công trình cũng được thi công từ 18h tối đến 6h sáng hôm sau. 

Tôi nhớ cũng trên phố Cầu Đất, đối diện với chỗ xây cầu là một cửa hàng ăn uống của mậu dịch quốc doanh. Hàng ngày tầm 5h sáng có bán “mỳ không người lái”. Người dân gọi tên như thế là vì bát mỳ thơm ngon nóng hổi có đầy đủ các thứ, nhưng không có thịt mà thôi. Giá một bát mỳ là 1 hào 5 xu trong lúc cơm cán bộ ăn bếp tập thể là 3 hào một bữa, cơm bếp tập thể sinh viên là 5 hào 2 bữa sáng chiều.

Do chiến tranh nên nguồn cung không có đủ thực phẩm. Mọi thứ phải dành cho tiền tuyến. Mọi người đều phải “thắt lưng buộc bụng”. Chiến tranh thiếu thốn mọi thứ, có một bát mỳ như thế để nạp năng lượng cho ngày mới cũng cần thiết lắm.

Phải nói rằng thời gian khắc phục hậu quả bom đạn ở nhà máy Sắt tráng men - Nhôm và nhà máy điện Cửa Cấm Hải Phòng tôi vất vả hơn cả. Vất vả vì chỗ tôi ở xa chỗ làm. Tôi ở phố Trần Nguyên Hãn, gần ga An Dương, phải đi bộ khá xa đến nhà máy cuối dọc sông Cấm. Tôi đoán cũng phải đến gần 6km vì tôi đi bộ nhanh cũng mất trên một giờ. Phương tiện cá nhân và công cộng không có. Thỉnh thoảng, các anh công nhân bậc cao, lớn tuổi  có cho tôi mượn xe đạp để đỡ mỏi chân. 

Những hành động như vậy càng động viên tôi trong cuộc sống. Tôi biết ơn những tình cảm đó. Hành trình của tôi hàng ngày phần lớn đi từ phố Tô Hiệu đến Lê Lợi qua ngã Năm đi hết đường Đà Nẵng rồi đến tuyến các nhà máy dọc sông Cấm. Đầu tuyến là nhà máy Thủy tinh và cuối là nhà máy Sắt tráng men - Nhôm.

Ban đêm, chạy qua chạy lại hai nhà máy có công nhân mình làm việc trong ánh sáng mờ mờ, nhiều chỗ tối om, gió có hơi nước mang vị mặn, quờ tay là đụng phải hàng đàn muỗi... Hành trình thời gian đó của tôi là ra đi khi cuối giờ chiều, đến nơi thì hoàng hôn sắp xuống và ra về khi bình minh lên. 

Thời gian đó, tôi tắm mình đẫm hơn trong không khí “vừa sản xuất vừa chiến đấu” của quân dân thành phố cảng. Tôi không hề nghĩ đến cái chết hay bị thương mà bình tĩnh xử lý, bám việc cùng công nhân, không bỏ buổi nào.

Làm đêm, ngày được nghỉ để ngủ nhưng tôi không ngủ vì trái quy luật sinh học, hơn nữa ban ngày nhiều khi máy bay gầm rú báo động liên tục, rất khó ngủ.

Thời gian đó, tôi thiếu ngủ nên nhiều khi bỏ cơm không ăn. Cơm tối thì bỏ luôn vì giờ ăn thì mình đã xuống chỗ làm. Tất cả rồi cũng qua đi. Thời chiến muôn vàn khó khăn, quân dân cả nước làm được nhiều điều kỳ diệu, khó khăn của mình chẳng to lớn.

Ngoài công việc ở công trường, tôi còn tham gia văn nghệ với thanh niên của đơn vị đều đặn. Ý chí và tinh thần vẫn bảo đảm.

Vì được ở cùng thầy Mai Tuân nên tôi thỉnh thoảng được hát với thầy. Phải nói rằng thầy trò quý nhau không chỉ vì là thầy trò mà còn là một cặp song ca ăn ý. Mấy năm trước, tôi thỉnh thoảng vẫn nghe bài hát Hò kéo thuyền trên sông Volga, nhạc Nga qua làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam. Thầy có kỹ thuật thanh nhạc tốt, giọng ấm và vang. Thầy bảo về đây cứ gọi thầy là anh xưng em cho tiện và thân mật.

Thầy còn cho tôi mượn xe đạp để đến thăm các bạn đồng hương của tôi đang ở Hải Phòng. Sau này, nghe tin thầy đã đi xa, tôi kính cẩn, ngậm ngùi và không bao giờ quên kỷ niệm ấy. Việc được hát với thầy đã thắp cho tôi thêm ngọn lửa yêu đời.

Thầy đã chắp cánh ước mơ, lòng lạc quan, giúp tôi đôi cánh để vượt lên trong những ngày đất nước đầy khó khăn vất vả.

Rồi đến lúc phải tạm biệt Hải Phòng.

Ngày 13/8/1967, lớp chúng tôi trở về trường đang sơ tán ở Gia Lương, Hà Bắc (nay là Bắc Ninh), kết thúc gần 6 tháng vừa học vừa làm ở đất cảng. 

Hải Phòng, nơi tôi được đến trong những tháng ngày có chiến tranh. Những tháng ngày đó, Hải Phòng vẫn đẹp, khỏe khoắn, bình tĩnh và vững vàng. Nhất định Hải Phòng sẽ phát triển rực rỡ như màu hoa phượng đỏ trong những tháng năm hòa bình.

Ngày không thể quên của chàng sinh viên Bách khoa sau này trở thành bộ trưởng

Đoạn hội thoại giữa 2 vợ chồng chị Nguyễn Thị Hòa (SN 1984, Nghệ An) và anh Martin Knöfel (SN 1984, người Đức).

Có lẽ không nhiều người Việt khi nghe người xứ Nghệ nói những cụm từ như đau trốc (đau đầu), trốc cúi (đầu gối) sẽ hiểu được nghĩa của từ đó. Nhưng anh Martin - một người Đức lại có thể nói và hiểu được như 1 người bản xứ.

Tất cả là nhờ tình yêu 15 năm anh dành cho vợ mình và tình yêu với tiếng Việt - ngôn ngữ mà theo anh là vừa khó vừa độc đáo.

Chuyện tình chàng Tây và cô giáo Việt Nam

Nhớ về lần đầu tiên gặp gỡ cách đây 15 năm, chị Hòa hào hứng kể: “Tôi là sinh viên đi học xa nhà. Dịp 30/4/2007, tôi định ở lại trường để đi chơi với các bạn. Mẹ gọi điện bảo tôi về. 'Về mẹ cho nồi thịt kho mang đi. Với lại có ông Tây đến nhà mình chơi, về mà luyện tiếng Anh’. Thế là tôi hăm hở về nhà”.

Nhưng chị Hòa không ngờ, lần gặp mặt đầu tiên đó, chị đã bị trúng “tiếng sét ái tình”. Chị bất ngờ về vẻ ngoài điển trai, hiền lành của chàng sinh viên Tây. Sau này chị mới biết Martin cũng “say” mình ngay lần đầu gặp mặt.

Vì Martin là bạn thân của anh rể và chị gái chị Hòa nên mối quan hệ giữa 2 người nhanh chóng được gia đình đôi bên ủng hộ. Một năm sau, đám cưới 2 ngày 1 đêm rất vui và ấn tượng với Martin được tổ chức tại mảnh đất Đô Lương (Nghệ An). Chị Hòa kể lại kỷ niệm cười ra nước mắt ngày đầu Martin làm rể xứ Nghệ. 

“Ngày đó, gia đình tôi làm đám cưới ở quê, tự dựng rạp và nhờ anh em họ hàng cùng nấu cỗ cưới. Hôm đó, thợ trang điểm có việc đột xuất không đến tận nhà, vì thế sáng sớm tôi phải rời nhà đi trang điểm. Anh em họ hàng bận nấu cỗ nên cũng không ai để ý. Trước khi đi, tôi có dặn Martin ở nhà tự chuẩn bị lễ phục rồi chờ tôi về, nhưng có lẽ anh mải ngủ nên không nghe thấy”.

Khi tỉnh dậy, Martin đi tìm khắp nhà trên nhà dưới không thấy vợ đâu. Anh hỏi mọi người trong nhà cũng không ai biết. Martin mếu máo đi tìm bố vợ, bảo Hòa bỏ đi không chịu làm đám cưới. 

Bố chị Hòa lấy điện thoại ra gọi cho con gái. Nhưng do chị Hòa mải trang điểm nên để quên điện thoại trong cốp xe máy. Không ai liên lạc được với chị Hòa, Martin hoang mang trước giờ tổ chức hôn lễ mà không thấy cô dâu.

“Rất may khi đó em gái tôi đi về thấy cảnh tượng trước mắt đã giải thích cho mọi người hiểu. Nhưng Martin vẫn lo lắng không tin, đòi ra tận nơi gặp tôi. Đi xe máy hàng chục cây số nhìn thấy tôi anh mới yên tâm về mặc đồ chú rể chuẩn bị cho hôn lễ”, chị Hòa nhớ lại.

Kết hôn rồi, hai người vẫn ai về nhà nấy. Chị Hòa vẫn ở lại Việt Nam đi dạy học. Martin về nước hoàn thành nốt chương trình sinh viên ngành xây dựng. Phải 2 năm sau, khi tốt nghiệp và đi làm ổn định tại Thụy Sĩ, anh mới có thể đón vợ sang sống cùng mình.

Giúp vợ vượt qua khó khăn nơi xứ lạ

“Hai vợ chồng tôi trải qua những tháng ngày gian khó cùng nhau. Martin vừa ra trường, mới đi làm nên lương thấp. Cuộc sống gia đình nhiều khoản phải chi như tiền nhà, tiền điện nước… Có những lúc cuối tháng chỉ còn 200 USD để chi tiêu. Gia tài chúng tôi khi đó chỉ có chiếc xe đạp”, chị nói.

Những rào cản về ngôn ngữ, văn hóa và cả kinh tế eo hẹp khi sinh sống tại Thụy Sĩ khiến chị Hòa nản chí, căng thẳng và nhiều lần muốn bỏ về Việt Nam. Nhưng Martin đã luôn ở bên cạnh động viên và định hướng giúp chị nhanh chóng hòa nhập cuộc sống nơi đây.

“Người Thụy Sĩ dùng 4 thứ tiếng, Martin bảo tôi nên đi học tiếng Đức để tránh gặp khó khăn khi giao tiếp. Anh xin cho tôi đi thực tập ở nhà trẻ để có cơ hội giao tiếp học tiếng Đức nhiều hơn. Còn ở nhà, hàng ngày anh sẽ cùng tôi nói tiếng Việt để tôi đỡ nhớ nhà, nhớ quê hương”, chị Hòa nói.

Thương chồng, chị Hòa muốn giảm bớt gánh nặng cho anh bằng cách chăm chỉ học thật tốt. Sau 2 năm, không phụ công chồng ngày ngày đưa đón vợ, chị đã có bằng C1 tiếng Đức. 

Được chồng động viên, chị Hòa tiếp tục học thêm ngành y 5 năm nữa. Gần 10 năm được chồng nuôi ăn học, dùi mài chuyên môn trên đất Thụy Sĩ, chị Hòa đã gặt hái được quả ngọt.

Ngày ngày, chị Hòa làm việc chăm chỉ, được bạn bè đồng nghiệp tín nhiệm. Dần dần, chị có thể tự chủ về kinh tế, cùng chồng gánh vác việc nhà. “Công việc ổn định, 2 vợ chồng tôi bắt đầu có thu nhập dư dả đủ để mua 1 căn hộ tại Thụy Sĩ, 1 mảnh đất tại Đức và gửi tiền về cho bố mẹ xây nhà”, chị kể.

“Hành trang 15 năm ở xứ người đã giúp tôi trưởng thành lên rất nhiều. Từ những bước đi đầu tiên trên đất người tôi đã trải qua muôn vàn gian nan và nước mắt. Đến thời điểm hiện tại tôi không phải là người giàu có nhưng cuộc sống tự tại, tự kiếm ra tiền, đủ khả năng giao tiếp với người bản xứ, được tôn trọng và không phụ thuộc kinh tế vào chồng. Tôi hài lòng với cuộc sống ở đây và hài lòng với sự cố gắng của mình”. 

Yêu vợ nên yêu cả gia đình vợ, yêu Việt Nam và yêu tiếng Việt

Lấy vợ 15 năm nhưng Martin đã có 20 lần về Việt Nam. Cuối năm nay, anh dự định lại cùng vợ về thăm bố mẹ ở Nghệ An.

Trong mắt Martin, vợ anh là người thông minh, chịu khó và nấu ăn rất ngon. “Anh rất mê các món Việt Nam do vợ nấu, lúc nào trên bàn cũng có rau xanh. Và đặc biệt, bữa ăn nào cũng phải có nước mắm. Thiếu nước mắm anh sẽ không ăn”, chị Hòa nói.

Bữa ăn hàng ngày, chị Hòa chủ yếu nấu món ăn Việt để chiều anh chồng Tây thích nước mắm. Kể cả khi ăn hải sản, anh cũng đòi ăn với nước mắm.

Tiếng cười giòn giã của chị Hòa mỗi khi nghe chồng nói tiếng Nghệ, đòi ăn nước mắm.

“Anh xã có mối quan hệ cực kỳ thân thiết, phải nói là hơn cả tuyệt vời đối với gia đình tôi. Anh thương cha mẹ tôi như cha mẹ anh vậy. Tuần nào anh cũng dành một ngày Chủ nhật để gọi điện hỏi thăm cha mẹ vợ ở Việt Nam. Anh thành thạo tiếng Việt nên tôi không phải phiên dịch. Lúc nào muốn nói chuyện là anh gọi cho cha tôi chỉ để "buôn dưa lê": Hôm nay cha ăn gì? Làm gì? Thời tiết như thế nào? Rồi anh khoe với cha hôm nay được ăn món gì…”, chị Hòa tự hào nói về người chồng Tây của mình.

Anh Martin chưa hề qua bất kỳ trường lớp hay khóa đào tạo tiếng Việt nào. Để có thể tự tin giao tiếp với bố mẹ vợ ở Việt Nam, giúp vợ không buồn vì một mình nơi xứ người không anh em bạn bè, Martin học nói tiếng Việt cùng vợ thông qua giao tiếp hàng ngày.

“Lúc đầu mình cũng nói kiểu chơi chơi vậy thôi, nhưng không ngờ là anh nhớ và nói y chang mình luôn. Mình nói đúng giọng Nghệ, từ ngữ đúng chuẩn từ địa phương vậy mà anh cũng hiểu rất nhanh. Nếu chấm điểm cho trình độ tiếng Việt của anh mình sẽ cho 8 điểm”. 

Chị Hòa cho biết chồng chị rất thích học tiếng Việt và phải nói bằng chất giọng Nghệ An. Với Martin, tiếng Việt là một loại ngôn ngữ mà theo anh là “khó và độc”, vì thế anh càng thích chinh phục. Nhiều lần về Việt Nam, dù được nhiều người điều chỉnh, hướng dẫn nói bằng giọng phổ thông (giọng Bắc) nhưng Martin chỉ thích nói tiếng Nghệ An.

Đã hơn 1 năm nay, chị Hòa thường xuyên đăng tải clip 2 vợ chồng nói chuyện với nhau bằng tiếng Việt lên các kênh mạng xã hội. Chị không ngờ lại được mọi người yêu thích và động viên làm nhiều video anh Martin nói tiếng Việt hơn nữa.

"Giờ đây, Martin nổi rần rần trên mạng xã hội với video nói tiếng Việt giọng Nghệ An chuẩn như người bản xứ. Không chỉ có tôi mà mọi người đều cảm thấy vui khi xem video, giảm stress, và cảm thấy tích cực khi xem video của mình", chị Hòa nói.

Đoạn hội thoại giữa 2 vợ chồng chị Nguyễn Thị Hòa (SN 1984, Nghệ An) và anh Martin Knöfel (SN 1984, người Đức).

Có lẽ không nhiều người Việt khi nghe người xứ Nghệ nói những cụm từ như đau trốc (đau đầu), trốc cúi (đầu gối) sẽ hiểu được nghĩa của từ đó. Nhưng anh Martin - một người Đức lại có thể nói và hiểu được như 1 người bản xứ.

Tất cả là nhờ tình yêu 15 năm anh dành cho vợ mình và tình yêu với tiếng Việt - ngôn ngữ mà theo anh là vừa khó vừa độc đáo.

Chuyện tình chàng Tây và cô giáo Việt Nam

Nhớ về lần đầu tiên gặp gỡ cách đây 15 năm, chị Hòa hào hứng kể: “Tôi là sinh viên đi học xa nhà. Dịp 30/4/2007, tôi định ở lại trường để đi chơi với các bạn. Mẹ gọi điện bảo tôi về. 'Về mẹ cho nồi thịt kho mang đi. Với lại có ông Tây đến nhà mình chơi, về mà luyện tiếng Anh’. Thế là tôi hăm hở về nhà”.

Nhưng chị Hòa không ngờ, lần gặp mặt đầu tiên đó, chị đã bị trúng “tiếng sét ái tình”. Chị bất ngờ về vẻ ngoài điển trai, hiền lành của chàng sinh viên Tây. Sau này chị mới biết Martin cũng “say” mình ngay lần đầu gặp mặt.

Vì Martin là bạn thân của anh rể và chị gái chị Hòa nên mối quan hệ giữa 2 người nhanh chóng được gia đình đôi bên ủng hộ. Một năm sau, đám cưới 2 ngày 1 đêm rất vui và ấn tượng với Martin được tổ chức tại mảnh đất Đô Lương (Nghệ An). Chị Hòa kể lại kỷ niệm cười ra nước mắt ngày đầu Martin làm rể xứ Nghệ. 

“Ngày đó, gia đình tôi làm đám cưới ở quê, tự dựng rạp và nhờ anh em họ hàng cùng nấu cỗ cưới. Hôm đó, thợ trang điểm có việc đột xuất không đến tận nhà, vì thế sáng sớm tôi phải rời nhà đi trang điểm. Anh em họ hàng bận nấu cỗ nên cũng không ai để ý. Trước khi đi, tôi có dặn Martin ở nhà tự chuẩn bị lễ phục rồi chờ tôi về, nhưng có lẽ anh mải ngủ nên không nghe thấy”.

Khi tỉnh dậy, Martin đi tìm khắp nhà trên nhà dưới không thấy vợ đâu. Anh hỏi mọi người trong nhà cũng không ai biết. Martin mếu máo đi tìm bố vợ, bảo Hòa bỏ đi không chịu làm đám cưới. 

Bố chị Hòa lấy điện thoại ra gọi cho con gái. Nhưng do chị Hòa mải trang điểm nên để quên điện thoại trong cốp xe máy. Không ai liên lạc được với chị Hòa, Martin hoang mang trước giờ tổ chức hôn lễ mà không thấy cô dâu.

“Rất may khi đó em gái tôi đi về thấy cảnh tượng trước mắt đã giải thích cho mọi người hiểu. Nhưng Martin vẫn lo lắng không tin, đòi ra tận nơi gặp tôi. Đi xe máy hàng chục cây số nhìn thấy tôi anh mới yên tâm về mặc đồ chú rể chuẩn bị cho hôn lễ”, chị Hòa nhớ lại.

Kết hôn rồi, hai người vẫn ai về nhà nấy. Chị Hòa vẫn ở lại Việt Nam đi dạy học. Martin về nước hoàn thành nốt chương trình sinh viên ngành xây dựng. Phải 2 năm sau, khi tốt nghiệp và đi làm ổn định tại Thụy Sĩ, anh mới có thể đón vợ sang sống cùng mình.

Giúp vợ vượt qua khó khăn nơi xứ lạ

“Hai vợ chồng tôi trải qua những tháng ngày gian khó cùng nhau. Martin vừa ra trường, mới đi làm nên lương thấp. Cuộc sống gia đình nhiều khoản phải chi như tiền nhà, tiền điện nước… Có những lúc cuối tháng chỉ còn 200 USD để chi tiêu. Gia tài chúng tôi khi đó chỉ có chiếc xe đạp”, chị nói.

Những rào cản về ngôn ngữ, văn hóa và cả kinh tế eo hẹp khi sinh sống tại Thụy Sĩ khiến chị Hòa nản chí, căng thẳng và nhiều lần muốn bỏ về Việt Nam. Nhưng Martin đã luôn ở bên cạnh động viên và định hướng giúp chị nhanh chóng hòa nhập cuộc sống nơi đây.

“Người Thụy Sĩ dùng 4 thứ tiếng, Martin bảo tôi nên đi học tiếng Đức để tránh gặp khó khăn khi giao tiếp. Anh xin cho tôi đi thực tập ở nhà trẻ để có cơ hội giao tiếp học tiếng Đức nhiều hơn. Còn ở nhà, hàng ngày anh sẽ cùng tôi nói tiếng Việt để tôi đỡ nhớ nhà, nhớ quê hương”, chị Hòa nói.

Thương chồng, chị Hòa muốn giảm bớt gánh nặng cho anh bằng cách chăm chỉ học thật tốt. Sau 2 năm, không phụ công chồng ngày ngày đưa đón vợ, chị đã có bằng C1 tiếng Đức. 

Được chồng động viên, chị Hòa tiếp tục học thêm ngành y 5 năm nữa. Gần 10 năm được chồng nuôi ăn học, dùi mài chuyên môn trên đất Thụy Sĩ, chị Hòa đã gặt hái được quả ngọt.

Ngày ngày, chị Hòa làm việc chăm chỉ, được bạn bè đồng nghiệp tín nhiệm. Dần dần, chị có thể tự chủ về kinh tế, cùng chồng gánh vác việc nhà. “Công việc ổn định, 2 vợ chồng tôi bắt đầu có thu nhập dư dả đủ để mua 1 căn hộ tại Thụy Sĩ, 1 mảnh đất tại Đức và gửi tiền về cho bố mẹ xây nhà”, chị kể.

“Hành trang 15 năm ở xứ người đã giúp tôi trưởng thành lên rất nhiều. Từ những bước đi đầu tiên trên đất người tôi đã trải qua muôn vàn gian nan và nước mắt. Đến thời điểm hiện tại tôi không phải là người giàu có nhưng cuộc sống tự tại, tự kiếm ra tiền, đủ khả năng giao tiếp với người bản xứ, được tôn trọng và không phụ thuộc kinh tế vào chồng. Tôi hài lòng với cuộc sống ở đây và hài lòng với sự cố gắng của mình”. 

Yêu vợ nên yêu cả gia đình vợ, yêu Việt Nam và yêu tiếng Việt

Lấy vợ 15 năm nhưng Martin đã có 20 lần về Việt Nam. Cuối năm nay, anh dự định lại cùng vợ về thăm bố mẹ ở Nghệ An.

Trong mắt Martin, vợ anh là người thông minh, chịu khó và nấu ăn rất ngon. “Anh rất mê các món Việt Nam do vợ nấu, lúc nào trên bàn cũng có rau xanh. Và đặc biệt, bữa ăn nào cũng phải có nước mắm. Thiếu nước mắm anh sẽ không ăn”, chị Hòa nói.

Bữa ăn hàng ngày, chị Hòa chủ yếu nấu món ăn Việt để chiều anh chồng Tây thích nước mắm. Kể cả khi ăn hải sản, anh cũng đòi ăn với nước mắm.

Tiếng cười giòn giã của chị Hòa mỗi khi nghe chồng nói tiếng Nghệ, đòi ăn nước mắm.

“Anh xã có mối quan hệ cực kỳ thân thiết, phải nói là hơn cả tuyệt vời đối với gia đình tôi. Anh thương cha mẹ tôi như cha mẹ anh vậy. Tuần nào anh cũng dành một ngày Chủ nhật để gọi điện hỏi thăm cha mẹ vợ ở Việt Nam. Anh thành thạo tiếng Việt nên tôi không phải phiên dịch. Lúc nào muốn nói chuyện là anh gọi cho cha tôi chỉ để "buôn dưa lê": Hôm nay cha ăn gì? Làm gì? Thời tiết như thế nào? Rồi anh khoe với cha hôm nay được ăn món gì…”, chị Hòa tự hào nói về người chồng Tây của mình.

Anh Martin chưa hề qua bất kỳ trường lớp hay khóa đào tạo tiếng Việt nào. Để có thể tự tin giao tiếp với bố mẹ vợ ở Việt Nam, giúp vợ không buồn vì một mình nơi xứ người không anh em bạn bè, Martin học nói tiếng Việt cùng vợ thông qua giao tiếp hàng ngày.

“Lúc đầu mình cũng nói kiểu chơi chơi vậy thôi, nhưng không ngờ là anh nhớ và nói y chang mình luôn. Mình nói đúng giọng Nghệ, từ ngữ đúng chuẩn từ địa phương vậy mà anh cũng hiểu rất nhanh. Nếu chấm điểm cho trình độ tiếng Việt của anh mình sẽ cho 8 điểm”. 

Chị Hòa cho biết chồng chị rất thích học tiếng Việt và phải nói bằng chất giọng Nghệ An. Với Martin, tiếng Việt là một loại ngôn ngữ mà theo anh là “khó và độc”, vì thế anh càng thích chinh phục. Nhiều lần về Việt Nam, dù được nhiều người điều chỉnh, hướng dẫn nói bằng giọng phổ thông (giọng Bắc) nhưng Martin chỉ thích nói tiếng Nghệ An.

Đã hơn 1 năm nay, chị Hòa thường xuyên đăng tải clip 2 vợ chồng nói chuyện với nhau bằng tiếng Việt lên các kênh mạng xã hội. Chị không ngờ lại được mọi người yêu thích và động viên làm nhiều video anh Martin nói tiếng Việt hơn nữa.

"Giờ đây, Martin nổi rần rần trên mạng xã hội với video nói tiếng Việt giọng Nghệ An chuẩn như người bản xứ. Không chỉ có tôi mà mọi người đều cảm thấy vui khi xem video, giảm stress, và cảm thấy tích cực khi xem video của mình", chị Hòa nói.

 - Đêm nay (27/9), Champions League 2016/17 sẽ tiếp tục sôi động trên các sân cỏ châu Âu. VietNamNet xin gửi tới quý độc giả lịch thi đấu 12 cặp đấu của loạt trận thứ 2 vòng bảng, theo giờ Việt Nam.

Lịch thi đấu theo giờ Việt Nam

Q.C

 - Đêm nay (27/9), Champions League 2016/17 sẽ tiếp tục sôi động trên các sân cỏ châu Âu. VietNamNet xin gửi tới quý độc giả lịch thi đấu 12 cặp đấu của loạt trận thứ 2 vòng bảng, theo giờ Việt Nam.

Lịch thi đấu theo giờ Việt Nam

Q.C