Chuyện lạ: sinh con 3 năm mà chưa nhận được tiền bảo hiểm

Trường tiểu học Wyvil ở Vauxhall, phía tây nam thủ đô London, cho thuê dãy "hành lang trắng tràn ngập ánh sáng để chụp ảnh". Học viện Rickstones ở thị trấn Witham, hạt Essex, đang cung cấp phòng làm đẹp cho bất kỳ ai muốn “một tiệm làm đẹp và làm tóc chất lượng cao”. Trường Stroud Green ở phía đông London đang cung cấp một hội trường “được chiếu sáng đầy đủ” với “trần hình vòm” cho “các buổi diễn tập âm nhạc, khiêu vũ hoặc sân khấu hoặc quay phim/chụp ảnh”.

Trường tiểu học West Hill ở Wandsworth, phía tây nam London, có một chiếc xe buýt hai tầng cố định vốn được trường sử dụng làm lớp học vui nhộn, quảng cáo cho những người muốn làm “những bộ phim kỳ quặc”.

Hiệu trường Tahira Khan cho biết: “Tất cả các trường đang tìm kiếm những cách độc đáo để tăng thêm doanh thu và chúng tôi nghĩ rằng xe buýt của chúng tôi có thể là một cách khác thường, đặc sắc và thú vị để có thể làm được điều đó, đồng thời giúp trường của chúng tôi được biết đến nhiều hơn”. 

Các trường học thường quảng cáo thông qua nhiều nền tảng trực tuyến chuyên dụng. Một trường tiểu học ở Brent sử dụng nền tảng Sharesy đã tạo ra 21.800 bảng Anh (hơn 690 triệu đồng) từ đầu năm 2023.

 “Các trường học không mang tính chất thương mại một cách tự nhiên nhưng họ phải nghĩ đến các nguồn doanh thu bổ sung và ngày càng phải đổi mới với những gì họ đang cân nhắc. Không gian như sân chơi và hội trường lớn vẫn là những nguồn kiếm tiền chính”, Felix Atkin, người sáng lập và CEO của nền tảng Sharesy cho biết.

Ông nói: “Chúng tôi có những trường cho thuê không gian để tổ chức các bữa tiệc cho trẻ em và có thể đem lại tới 300 bảng Anh (khoảng 9,5 triệu đồng) cho một bữa tiệc. Chúng tôi cũng có các trường cho thuê bãi đậu xe vào cuối tuần để huấn luyện chó con và chợ thực phẩm”.

Nguy cơ thương mại hóa các cơ sở giáo dục

Trong một nghiên cứu năm 2023, Sharesy nhận thấy rằng 87% trong số 50 trường học không được liệt kê trên nền tảng của họ đã cho thuê địa điểm của mình để trang trải chi phí nhân sự. Tuy nhiên, ngày càng có lo ngại rằng ranh giới giữa giáo dục và chủ nghĩa thương mại có thể trở nên quá mờ nhạt.

Brandon Bennett từ School Space, cơ quan làm việc với 49 trường đối tác từ 14 tổ chức tín thác đa học viện khác nhau ở hạt Greater London và miền nam nước Anh, cho biết các trường học đang tổ chức ngày càng nhiều hoạt động sau giờ làm việc.

 “School Space và đối tác của chúng tôi, Tutti Space, nhắm đến những người sáng tạo – những người thực hiện video ca nhạc, phỏng vấn, quay phim và chụp ảnh, ghi âm, biểu diễn để giúp họ tìm được không gian thích hợp”, ông nói. 

“Đặc biệt, ngành điện ảnh và truyền hình luôn tìm kiếm những không gian thú vị phù hợp với kịch bản mà họ đang thực hiện. Chúng tôi đã có các yêu cầu về phòng thí nghiệm khoa học, các hành lang có diện mạo cụ thể, có thể dùng làm bệnh viện và các yêu cầu thích hợp khác”.

Thu nhập trung bình hàng năm của các trường học trên nền tảng của School Space là 88.800 bảng Anh (khoảng 2,8 tỷ), trong đó nhiều nhất là 228.199 bảng Anh (khoảng 7,2 tỷ đồng). 

Trong khi đó, một số trường trung học quy mô lớn khác đang vừa phải tiết kiệm vừa kiếm thu nhập bằng cách lắp đặt các tấm pin mặt trời trên mái nhà với sự hỗ trợ của các tổ chức phúc lợi cộng đồng.

Giám đốc chương trình Solar for Schools (Năng lượng mặt trời cho trường học) Ann Flaherty cho biết: “Nếu đủ lớn, một trường có thể kiếm tiền bằng cách thay thế nguồn điện chính và thông qua lợi nhuận thu được dưới dạng thu nhập bổ sung”. 

Thuê bãi đậu xe của trường trên các trang web là một lựa chọn phổ biến khác. Nhiều trường tận dụng vị trí gần các địa điểm thể thao và giải trí để cung cấp chỗ để xe vào cuối tuần. Một số, thậm chí, còn tăng tính cạnh tranh bằng cách giảm phí, như một trường cao đẳng giáo dục khác ở thành phố Oxford tính phí đậu xe thấp hơn mặt bằng trung của trung tâm mua sắm vào cuối tuần.

Trước đó, Trường Quốc tế Mỹ đã gửi thư cho phụ huynh, thông tin về việc một lượng lớn giáo viên nước ngoài đã thông báo nghỉ việc từ đầu tháng 5/2024 hoặc sớm hơn. Trong hai tuần cuối tháng 4, nhà trường vẫn phải liên tục lên kế hoạch sắp xếp lịch dạy thế cho các giáo viên vắng mặt vào mỗi ngày.  

Ngoài ra, phần lớn giáo viên đã bày tỏ rằng họ không đồng ý tiếp tục làm việc mà không được trả lương đầy đủ. Giáo viên chọn lựa sẽ làm việc cho đến hết ngày 26/4 vì lợi ích của học sinh, và đảm bảo rằng các em có thể kết thúc năm học. Sau ngày này, nhà trường không đủ giáo viên để hoạt động.

Mặt khác, theo nhà trường nguồn tài chính hiện tại không đủ để trang trải các chi phí hoạt động thiết yếu như hóa đơn tiền điện, tiền điện thoại, duy trì các thiết bị thuê ngoài phục vụ học tập và dịch vụ xe đưa đón. Sự thiếu hụt này ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc nhà trường khó có thể đảm bảo sự an toàn về mặt thể chất và tinh thần cho học sinh.

Do đó, việc kết thúc năm học trong một khung thời gian ấn định rõ ràng sẽ cho phép nhà trường quản lý và kiểm soát tình hình. Cách làm này cũng cho phép nhà trường tập trung giải quyết tình trạng thiếu nhân sự và hạn chế tài chính...

Lịch nghỉ hè 2024 chính thức của học sinh 63 tỉnh, thành

Trong bức thư, Quang Minh hoá thân thành ông lão Pulattie, 72 tuổi, là một nhân viên làm việc tại bưu điện ở ngôi làng Ông già Noel, trực tiếp đọc thư, viết thư hồi âm cho trẻ em trên khắp thế giới. 

Ông lão Pulattie viết thư cho tổng giám đốc UPU bày tỏ: “Thế giới càng phát triển, con người càng xa cách nhau, dần trở nên vô cảm với nhau. Trẻ em dần thiếu thốn tình yêu thương và cần lắm một nơi để giãi bày tâm sự”.

Vì vậy nhân vật Pulattie mong muốn trong 150 năm tới, khi thư điện tử và nhiều phương tiện liên lạc hiện đại khác được sử dụng, tất cả các bưu cục toàn thế giới vẫn sẽ có hòm thư tay miễn phí cho trẻ em, khi viết thư gửi Ông già Noel; mỗi nước có một trụ sở nhận thư, gửi thư và quà như tại làng Ông già Noel… để mang niềm vui và hạnh phúc cho những tâm hồn trẻ thơ.

Minh chia sẻ, trong một xã hội nơi công nghệ phát triển chẳng còn mấy ai viết thư tay, khi mà con người đang dần xa cách nhau, việc viết ra những lá thư tay sẽ giúp tạo nên một sợi dây gắn kết. Viết thư tay cũng giống như một lần người viết được tâm sự với bản thân họ.

"Qua bức thư, em muốn gửi gắm thông điệp, thế hệ tương lai thừa hưởng lại một truyền thống viết thư đồ sộ quá khứ đã để lại, từ những bức thư tình của những chàng thanh niên gửi cho những cô gái hay những bức thư gia đình gửi chiến sỹ. Vậy nên dù thời gian có trôi đi bao lâu, em vẫn muốn thế hệ tương lai với công nghệ hiện đại vẫn trao cho nhau những dòng cảm xúc lắng đọng trên giấy ấy", Minh nói.

Bức thư của Minh đã giành giải Nhất tại cuộc thi viết thư UPU và được dịch sang tiếng Pháp, gửi Liên minh Bưu chính Thế giới tại Thuỵ Sĩ để thi quốc tế. 

Chị Đỗ Thị Cẩm Nhung, mẹ của Quang Minh, cho biết, Minh là người trầm tính, ít nói nhưng rất tình cảm. "Minh thích môn Văn, mê Lịch sử. Con còn có sở thích vẽ, đánh Cờ Vua, đọc sách…Trí tưởng tượng của Minh rất phong phú, thích theo ngành đồ hoạ. Ước mơ của con là làm nhiều bộ phim hoạt hình về lịch sử hào hùng của Việt Nam”, chị Nhung chia sẻ.

VietNamNet giới thiệu bức thư của học sinh Nguyễn Đỗ Quang Minh:

Gửi ông Tổng giám đốc UPU năm 2174!

Lời đầu tiên, chúc ông giáng sinh an lành và năm mới hạnh phúc! Tôi chưa hình dung hết ông là ai, nhưng tôi tin tưởng rằng, ông vẫn là người thuyền trưởng tài ba chèo lái con thuyền bưu chính thế giới với sứ mệnh phục vụ tận tâm và bền bỉ các thế hệ người dân toàn cầu. Đó là lý do tôi viết lá thư này gửi tới ông.

Tôi là Pulattie, 72 tuổi, từng là giáo viên trung học tại Texas. Sau khi nghỉ hưu, tôi học tại Trường Charles W.Howard Santa Claus, trường đào tạo Ông già Noel. Hiện tôi làm việc tại bưu điện ở ngôi làng Ông già Noel, Rovaniemi, Lapland, Phần Lan, nằm trong Vòng Bắc cực. Công việc của tôi bận rộn quanh năm, nhưng tôi rất hạnh phúc. Mỗi năm, chúng tôi nhận hàng triệu bức thư của trẻ em khắp thế giới. Tôi đọc không sót bức nào, sau đó viết thư hồi âm và gửi những món quà từ các tổ chức từ thiện đến trẻ em dịp Noel. Tôi vừa là người nhận thư, vừa đưa thư trong vai Ông già Noel đã hơn 10 năm, và tôi cảm nhận ý nghĩa cuộc sống qua từng lá thư nhỏ.

Ông à, tôi chọn công việc này khi đọc bức thư của bé Virginia O'Hanlon, 8 tuổi ở Manhattan, New York gửi tờ The Sun năm 1897: "Xin hãy cho cháu biết sự thật: Có Ông già Noel không?". Biên tập viên Francis đã viết thư trả lời: "Virginia, ông già Noel có thực, cũng như tình yêu và lòng quảng đại luôn hiện diện quanh ta, nhờ đó cuộc sống của chúng ta được vui tươi, hạnh phúc. Nếu không có ông già Noel thì thế giới ảm đạm biết bao, cuộc sống sẽ chẳng có những tâm hồn trẻ thơ, chẳng có thi ca, lãng mạn. Con người chỉ là những cỗ máy khô khan. Ánh sáng niềm tin và hy vọng của trẻ em khắp thế giới cũng sẽ tiêu tan. Ông già Noel vẫn sẽ sống mãi. Hàng trăm nghìn năm sau, ông vẫn sẽ tiếp tục mang đến niềm vui và hạnh phúc cho những tâm hồn trẻ thơ khắp hành tinh này". Lá thư truyền cảm hứng cho tôi trở thành một Ông già Noel mang thông điệp hạnh phúc đi khắp thế giới.

Thưa ông, 150 năm qua, nhờ sự đồng hành của UPU mà chúng tôi mới thấu hiểu trẻ em khao khát điều gì. Trẻ em tin rằng Ông già Noel chỉ thích đọc thư tay, nên chúng nắn nót từng chữ và gửi đi bằng tất cả niềm tin. Bưu điện Thụy Điển hiện lưu trữ hơn 10.000 bức thư hay nhất mà trẻ em gửi Ông già Noel, trong đó bức thư của em bé lớp Một ở Việt Nam thực sự làm tôi rơi nước mắt: "Gửi ông già Noel. Cháu là Vũ Hoàng Tuấn Kiệt lớp 1B. Mẹ nói bố đang làm ở thiên đường chỗ ông già Noel. Cháu đạt học sinh giỏi, cháu làm lớp trưởng. Cháu xin ông cho bố cháu nghỉ làm để đưa cháu đi coi thú. Cả mẹ cũng được nghỉ, không phải đi quét rác để đi chơi với cháu. Cháu cảm ơn ông ạ. Cháu tặng ông ba viên bi màu của cháu ạ". Những dòng chữ ngây ngô đã chạm đến trái tim bao người. Và hàng triệu lá thư như thế 10 năm qua đã làm tôi mất ngủ.

Thưa ông, thế giới càng phát triển, con người càng xa cách nhau, dần trở nên vô cảm với nhau. Trẻ em dần thiếu thốn tình yêu thương, và chúng cần lắm một nơi để giải bày tâm sự. Chúng khao khát được chia sẻ bằng những dòng thư tay chân thành nhất, gửi đến một nơi mà chúng tin sẽ có người lắng nghe để được nhận lại tình yêu thương. Và đó chỉ có thể là Ông già Noel!

Tôi hình dung 150 năm tới, khi nhân loại dùng thư điện tử và nhiều phương tiện liên lạc hiện đại khác, thì tất cả các bưu cục toàn thế giới sẽ vẫn có hòm thư tay miễn phí cho trẻ em, khi viết thư gửi Ông già Noel. Mỗi nước có một trụ sở nhận thư, gửi thư và quà như tại làng Ông già Noel này.

Tôi ước ao sẽ có nhiều trường đào tạo Ông già Noel, để những người yêu trẻ học cách mang đến hạnh phúc cho trẻ. Đặc biệt nhất, để những lá thư, món quà mà trẻ em mong đợi đến đúng vào Giáng sinh trên toàn thế giới, tôi mơ về một hình thức chuyển thư, quà tự động được lập trình sẵn nhưng cũng rất lãng mạn: một cỗ xe tuần lộc đưa Ông già Noel bay trong không trung, sáng rực rỡ trong đêm, và những món quà sẽ được Ông trao tận tay cho từng đứa trẻ trong tiếng cười reo, tiếng cảm ơn líu lo của con trẻ.

Ông Tổng giám đốc UPU năm 2174 yêu mến, giấc mơ của tôi chắc chắn sẽ thành hiện thực, vì tôi tin ông sẽ làm được, và cũng tin rằng dù thế giới có phát triển như thế nào thì "Ông già Noel vẫn sẽ sống mãi, vẫn tiếp tục mang niềm vui và hạnh phúc cho những tâm hồn trẻ thơ trên khắp hành tinh này"!

Có người đã từng nói: "Nơi lạnh nhất không phải là Bắc Cực mà là nơi thiếu vắng tình yêu thương". Bắc Cực không lạnh khi có ngôi làng của sự kết nối đầy ấm êm và thương mến như vậy!

Mong lá thư sẽ đến được với ông và giấc mơ hạnh phúc của trẻ thơ sẽ thành hiện thực. Gửi đến ông một cái ôm ấm áp!

Ông già Noel ở Rovaniemi

Pulattie

Những người ghen tuông, lo lắng bị bỏ rơi, bất an với người yêu càng có xu hướng công khai tình trạng mối quan hệ của mình trên Facebook. Ngược lại, những người có phong cách né tránh gắn bó - nhóm không thoải mái khi phụ thuộc vào người khác và ưu tiên duy trì sự độc lập của mình - không thích thể hiện tình yêu đôi lứa trên mạng xã hội.

Nghiên cứu chỉ ra 3 lý do khiến mọi người thích công khai và tô hồng tình yêu, hôn nhân của mình trên không gian mạng.

Đầu tiên, nhiều người thích nói về người yêu/bạn đời của mình vì họ thực sự cảm thấy gắn kết, nhìn nhận đối phương như một phần của chính mình. Mạng xã hội là không gian chia sẻ không thể thiếu trong cuộc sống của nhóm này.

70% người dùng Facebook đang trong các mối quan hệ công khai việc "đang hẹn hò", "đã đính hôn", "đã kết hôn" trong phần tiểu sử. Ảnh: Nathan Dumlao/unsplash.

Thứ hai, một số người công khai hình ảnh người yêu/bạn đời trên mạng vì muốn bảo vệ mối quan hệ của mình khỏi rủi ro từ người thứ ba.

Cuối cùng, làm nổi bật chuyện tình yêu, hôn nhân hạnh phúc trên mạng xã hội giúp một số người cảm thấy được "nâng cao lòng tự trọng".

Theo một cuộc khảo sát từ tổ chức Relate, hơn một nửa Millennials (thế hệ Y, sinh năm 1981-1996) cảm thấy mối quan hệ được miêu tả trên mạng xã hội hạnh phúc hơn so với thực tế. 42% sử dụng mạng xã hội để tạo ấn tượng về một "mối quan hệ hoàn hảo", trong khi ngoài đời không giống như vậy.

"Nhưng có vẻ như chúng ta đều đang cảm thấy mệt mỏi với kiểu tô hồng tình yêu này. Đại đa số người Anh (92%) cảm thấy tốt hơn nếu mọi người cởi mở với nhau về các vấn đề trong mối quan hệ của họ", Relate cho biết.

51% Millennials cảm thấy mối quan hệ được miêu tả trên mạng xã hội hạnh phúc hơn so với thực tế. Ảnh: Scott Broome/unsplash.

Các vấn đề trong hôn nhân có thể nảy sinh nếu các cặp vợ chồng đang tìm kiếm sự thừa nhận từ người khác. Thay vì tập trung chú ý vào nhau, họ có thể chỉ cảm thấy hạnh phúc nếu những người khác nhìn thấy bức ảnh cuộc sống gia đình hoàn hảo của mình trên mạng xã hội.

Không chỉ vậy, điều này có thể trở thành một vòng lặp. Mọi người muốn người khác ghen tị với cuộc sống của họ, trong khi liên tục nhìn vào bài viết của người khác và cố gắng cạnh tranh.

Trong một bài báo trên Business Insider, nhà trị liệu tâm lý Allison Abrams cho biết chỉ có con người mới so sánh mình với người khác và mạng xã hội là phương tiện hoàn hảo để làm điều này ở mức độ khốc liệt hơn.

"Cuộc sống của những người khác ở ngay trên màn hình điện thoại mà chúng tôi xem mỗi ngày. Hầu như không ai đăng những bức ảnh kém hấp dẫn hoặc những khoảnh khắc kém vui mà tất cả chúng ta đều phải trải qua trong cuộc sống thường ngày", Abrams nói.

Cách công khai chuyện ly hôn

Khi cố gắng tô hồng tình yêu trên mạng xã hội, mọi người thường có xu hướng tránh đề cập đến chuyện chia tay, ly hôn, những điều bị coi là cái kết buồn, bi kịch.

Thế nhưng, trong trường hợp là người nổi tiếng, công chúng luôn tò mò và đòi hỏi biết về mọi thứ. Nếu các ngôi sao từng chia sẻ ảnh hẹn hò, cầu hôn, đính ước, đám cưới, chào đón con đầu lòng, cuộc sống gia đình hạnh phúc, họ có thể bị chỉ trích nếu cố tình che giấu chuyện ly dị.

Trước đây, việc chia tay của người nổi tiếng thường gắn liền với những ồn ào, lùm xùm đời tư, tranh cãi xem ai đúng, ai sai, đâu là kẻ phá hoại hạnh phúc.

Tuy nhiên, những năm gần đây, xu hướng ly hôn đã hoàn toàn thay đổi. Nhiều người cho rằng chia tay không phải là thất bại cũng không phải là điều gì đó khó tha thứ, mà đó là thực tế cuộc sống. Các ngôi sao bắt đầu thông báo chấm dứt cuộc sống hôn nhân mà không còn ngần ngại hay xấu hổ, theo The Washington Post.

Năm 2014, khái niệm "ly hôn thân thiện" được biết đến rộng rãi sau tuyên bố chia tay của nữ diễn viên Gwyneth Paltrow và Chris Martin, trưởng nhóm Coldplay.

Gwyneth Paltrow và Chris Martin tham dự một buổi dạ tiệc chưa đầy 3 tháng trước khi chia tay vào năm 2014. Ảnh: Colin Young-Wolff/Invision/AP.

Ly hôn thân thiện là cách chia tay ít ồn ào, không cần phân định người đúng, người sai. Sau khi đường ai nấy đi, mọi người vẫn dành sự tôn trọng, lời tốt đẹp để nói về vợ/chồng cũ.

Đầu năm nay, diễn viên Jason Momoa và Lisa Bonet cũng đã chọn cách chia tay như vậy sau 5 năm chung sống và 16 năm bên nhau.

"Chúng tôi đang chia rẽ trong hôn nhân. Tôi chia sẻ thông tin này không phải vì nó cần được lan truyền mà muốn sống một cách đường hoàng và trung thực. Tình yêu của chúng tôi vẫn vẹn nguyên. Chúng tôi trả tự do cho nhau để mỗi người được trở thành phiên bản mà mình đang muốn hướng tới", cả hai cùng chia sẻ trên trang cá nhân.

Sharon Marcus, tác giả cuốn sách The Drama of Celebrity, cho rằng ly hôn luôn là một điểm sáng để suy nghĩ về ý nghĩa của hôn nhân và nó đang trở nên ngày càng ít ồn ào hơn, trừ những trường hợp đặc biệt. Cô gọi đây là "sự tiến hóa" của chia tay.

"Chúng ta đã bắt đầu làm cho việc ly hôn trở nên bớt kiêng kỵ và xấu xí hơn. Mọi người ít nhìn nhận 'đây là một sự thất bại' hơn. Tuyên bố chung trên mạng xã hội theo cách thân thiện là một phần của xu hướng văn hóa đó", Marcus nói.

(Theo Zing)

Bạn dùng mạng xã hội ‘ô nhiễm’ đến đâu?

Bạn có thể tính toán lượng phát thải carbon khi sử dụng các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram hay TikTok mỗi ngày.  

Bước sang hiệp 2, Thái Nguyên T&T duy trì sức ép tốt, nhưng hàng thủ của họ lại không thể đứng vững. Phút 83, từ pha đá phạt góc của đồng đội, Quỳnh Anh băng vào dứt điểm cận thành ấn định tỉ số hòa 1-1 cho Sơn La. 

Ở 2 trận đấu trước đó, Vĩnh Phúc thua TP.HCM 0-2, Hà Nội và Hà Nam chia điểm sau trận hòa 2-2.

Tuyển Việt Nam: Điều cần làm ngay với HLV Kim Sang Sik

Các công ty AI từng bị kiện vì vấn đề bản quyền. Cụ thể, vào năm ngoái, tờ New York Times đã cáo buộc OpenAI sử dụng những nội dung có bản quyền của tờ báo để đào tạo mô hình của mình mà không được phép. Tờ New York Times đưa ra bằng chứng cả ChatGPT (do OpenAI tạo ra) và Bing Chat (cấp phép GPT từ OpenAI) có khả năng sao chép gần như hoàn toàn một bài báo của New York Times nếu câu lệnh được đưa ra một cách khéo léo. 

Phủ nhận cáo buộc, OpenAI phản hồi đó là một trục trặc ngoài ý muốn do tình trạng “nhiễu dữ liệu” chứ không phải cố ý sao chép. Tuy nhiên, phía New York Times phản bác, ngay cả khi đây là một sự vô ý, việc “rò rỉ” nội dung thông qua chatbot AI có thể khiến suy giảm lượng người tìm kiếm và đọc văn bản gốc ở tờ báo, làm tổn hại tới hoạt động kinh doanh. 

Vụ việc này phần nào nêu lên những vấn đề hóc búa về vấn đề AI và bản quyền. Ngay cả khi các công ty không cố tình sao chép những nội dung có bản quyền, việc đào tạo các mô hình lớn về dữ liệu quét trên web vẫn có nguy cơ dính phải các nội dung đó. Khi AI sao chép đoạn trích của những nội dung có bản quyền, nguyên văn hoặc ở dạng diễn giải, nó có được tính là vi phạm bản quyền không? Pháp luật xử lý việc cung cấp nội dung có bản quyền một cách vô ý, nhưng có khả năng gây thiệt hại như thế nào?

Sau khi xem xét những sự khác biệt giữa nội dung do con người và do trí tuệ nhân tạo sản xuất, trong một số tình huống tương tự, con người không bị coi là vi phạm trong khi AI dính phải cáo buộc. Ví dụ, trí tuệ nhân tạo tổng hợp nội dung của một cuốn sách và bán nội dung được tóm tắt đó; còn các trang web bán nội dung sách tóm tắt được tạo nên bởi con người. Trong trường hợp này, trí tuệ nhân tạo được tính là vi phạm còn con người thì không. Đây là một trong những thách thức đặt ra cho luật sở hữu trí tuệ. 

Hướng giải quyết đã được đặt ra với định hướng cụ thể dành cho 2 loại mô hình AI (lớn và nhỏ).

Các mô hình ngôn ngữ nhỏ gồm hầu hết mô hình AI được đào tạo trên một bộ dữ liệu cụ thể, thường được dùng cho các nhiệm vụ chuyên biệt. Đối với các mô hình này, việc cung cấp đầy đủ quyền lợi cho chủ sở hữu nội dung sẽ giúp đảm bảo lợi ích đôi bên. Cụ thể, việc đảm bảo bản quyền cho những nguồn đào tạo này sẽ khuyến khích người sáng tạo ra nội dung gốc sản xuất nhiều nội dung chất lượng hơn, từ đó nâng cao chất lượng dữ liệu được dùng để đào tạo AI. 

Các mô hình ngôn ngữ lớn có thể kể đến như: mô hình của OpenAI, Google, Anthropic, Meta, Mistral; các trình tạo hình ảnh như: Midjourney, Stable Diffusion hoặc DALL-E. Đối với loại mô hình này, cách thức xử lý sẽ phức tạp hơn khi các nhà cầm quyền cần phải cân đo đong đếm phúc lợi chung dựa trên 2 yếu tố: giá trị mà dữ liệu đem lại; và thiệt hại kinh tế đối với chủ sở hữu nội dung. Cơ chế giải quyết “sau” cũng có thể được áp dụng, cho phép những nhà sáng tạo nội dung có thể khởi kiện để đòi lại khoản bồi thường cho thiệt hại kinh tế phải chịu. 

Có thể thấy, dù đã có một số định hướng ban đầu, tuy nhiên các chính sách về bản quyền và AI vẫn cần được cân nhắc cẩn thận để tiến tới sự phát triển chung của xã hội.

(Theo cepr.org)