Một nhà leo núi có kinh nghiệm đã miêu tả khung cảnh trên đỉnh Everest bằng những từ ngữ gây bàng hoàng: “chết chóc, tàn sát, hỗn loạn” – khi các nhà phiêu lưu bước qua các xác chết để chạm đến đỉnh cao nhất của thế giới.Số lượng người chết đã lên đến con số 11 trong mùa leo núi này, sau khi một bác sĩ người Mỹ tử vong trên đường xuống từ đỉnh núi hôm 27/5, chỉ ít lâu sau khi chạm được đến đỉnh núi. Cùng ngày, một nhà leo núi người Úc được tìm thấy trong tình trạng bất tỉnh, nhưng đã sống sót khi được đưa xuống núi trên lưng một chú bò Tây Tạng.
 |
Hàng trăm người xếp hàng nhiều giờ chờ tới lượt leo lên đỉnh Everest, vì lí do quá tải. |
Anh Elia Saikaly, một nhà làm phim, đã đến được Hillary Step, điểm dừng chân cuối cùng trước khi lên đến đỉnh núi, vào sáng sớm ngày 23/5. Đó là khi ánh bình minh tiết lộ một cái xác vô hồn của một nhà leo núi khác. Ở độ cao này, anh và đội nhóm của mình không có nhiều lựa chọn ngoài việc tiếp tục di chuyển. Trong đội của anh có cô Joyce Azzam, người phụ nữ Lebanon đầu tiên chinh phục “Bảy nóc nhà thế giới”. Họ đã lên đến đỉnh núi không lâu sau đó.
“Tôi không thể tin vào những gì tôi đã nhìn thấy trên đó”, anh Saikaly nói về những giờ cuối cùng trong hành trình của mình. “Chết chóc. Tàn sát. Hỗn loạn. Xếp hàng. Xác chết trên đường đi và trong những lều trại ở Trạm 4. Những người cố gắng quay lại nhưng cuối cùng cũng bỏ mạng. Nhiều người bị kéo xuống. Bước qua xác chết mà đi. Tất cả những gì bạn đọc trong những dòng headline giật gân, đều đã xảy ra trong đêm lên đỉnh của chúng tôi”.
Đến thời điểm hiện tại, mùa leo núi năm nay đã là mùa có số lượng người chết nhiều thứ 4 trong lịch sử. Các nhà leo núi cho rằng nguyên nhân xuất phát từ thời tiết xấu, sự thiếu kinh nghiệm, và đặc biệt là số lượng giấy phép nhiều kỉ lục được Chính phủ Nepal cấp phát. Thêm vào đó, quy định rằng mỗi nhà leo núi phải được đi kèm bởi một người Sherpa, đã dẫn đến việc có tới hơn 820 người thực hiện hành trình lên đỉnh núi.
“Có khoảng hơn 200 nhà leo núi cùng một lúc leo lên đỉnh”, anh Saikaly nói với tờ Guardian về chặng đi lên của anh. “Tôi đi qua một nhà leo núi đã tử vong… xác của người đó gắn chặt vào một điểm neo nằm giữa hai đường dây an toàn, và tất cả mọi người muốn leo lên đỉnh đều phải bước qua con người đó”.
“Rất khó cho những người đang sống ở mực nước biển, những người không phải nhà leo núi, những người chưa bao giờ ở trên độ cao quá 8.000m, để hiểu được tình cảnh đặc biệt lúc ấy. Khi bạn đang ở trên Everest và đang ở Vùng Tử thần, bạn gần như không suy nghĩ được gì hết… Và sẽ là một tình huống rất phức tạp khi bạn nhận ra rằng số phận của bạn có thể cũng sẽ giống như tâm trí của bạn lúc đó. Và với một hàng người đẩy bạn lên đỉnh núi, bạn không thể làm gì hết. Bạn gần như chẳng có lựa chọn nào ngoài việc bước tiếp”.
 |
Đỉnh Everest mùa này. |
Cảnh tượng này xuất phát từ việc khung thời gian và số lượng người được cho phép leo lên đỉnh bị giới hạn, dẫn đến việc có một số lượng lớn các nhà leo núi mắc kẹt trong tắc nghẽn. Khung cảnh này đã được ghi lại trong một bức ảnh chụp bởi Nirmal Pujra vào sáng 23/5. Bức ảnh ghi lại cảnh hơn 100 người đang đứng đợi, nhiều người đứng đến 12 tiếng đồng hồ, để chờ đến lượt lên đỉnh núi. Ngày hôm đó, hơn 200 người đã lên đến đỉnh núi cao 8.848m.
Anh Chad Gaston, một nhà leo núi khác, người đã lên đỉnh núi thành công, miêu tả khó khăn trong việc đi qua những người đã hoàn toàn kiệt sức trên đường xuống núi. Anh nhớ rằng có một người đàn ông được “quấn như xác ướp với dây thừng buộc quanh người”. Anh viết: “Người đàn ông này không có phản ứng, và tôi chưa bao giờ thấy anh ấy mở mắt ra”.
Anh Gaston còn nhìn thấy một người đàn ông khác “ôm lấy ngực và cúi gập người xuống”. Anh nói: “Tôi đợi một lúc mà anh ấy vẫn không hề cử động, nên tôi đã lại gần. Anh ấy nói thấy khó thở, mặc dù tôi nhìn thấy mặt nạ oxy của anh ấy vẫn bình thường. Anh ấy ở trong tình trạng rất tệ, mặt tái nhợt, run rẩy và nói không rõ… Tôi rất tiếc phải cho biết tôi nghe nói anh ấy đã qua đời, đêm hôm đó trên đỉnh núi”.
Mười người nữa đã chết trong vòng một tháng qua, trong nỗ lực leo lên các đỉnh núi khác thuộc dãy Himalaya, đưa tổng số người thiệt mạng lên con số 21.
Một nhà leo núi người Australia được tìm thấy trong tình trạng bất tỉnh trên đỉnh núi, và hôm 28/5 đã được xác định là anh Gilian Lee. Người đàn ông đến từ thành phố Canberra, người đã sống sót qua một trận bão tuyết năm 2015 trên ngọn núi, đang cố gắng chinh phục nó lần thứ 4 mà không cần đến sự trợ giúp của oxy bổ sung. Anh được tìm thấy bởi một nhóm người Nepal. Một chú bò Tây Tạng đã chở anh khoảng 1.000m xuống núi, đến một phương tiện đỗ ở độ cao khoảng 5.600m. Anh được chở bằng máy bay đến một bệnh viện ở Kathmandu và được đưa vào khu vực theo dõi đặc biệt.
 |
Cô Ameesha Chauhan, đến từ Ấn Độ, đã sống sót trở về từ Everest và hiện ở trong bệnh viện tại Kathmandu. |
Số lượng người chết tăng cao đã làm dấy lên một cuộc tranh luận về việc liệu Everest có cần những quy định nghiêm ngặt hơn hay không, đặc biệt là về phía người Nepal, khi 381 giấy phép leo núi được phát hành năm nay.
Lượng người mong muốn chinh phục đỉnh Everest đã bùng nổ trong những năm gần đây, xuất phát từ sự tăng mạnh trong số lượng các nhà leo núi đến từ Ấn Độ và Trung Quốc. Hàng tá các công ty leo núi giá rẻ đã ra đời trong khoảng 10 năm qua, với một vài công ty bị cáo buộc chuẩn bị sơ sài để cắt chi phí, hay giảm nhẹ yêu cầu về sức khỏe và kinh nghiệm của khách hàng.
Anh Alan Arnette, một nhà leo núi có kinh nghiệm đã chinh phục Everest, cho biết rằng các nhà leo núi phải chờ đợi nhiều giờ trên các đỉnh núi bị quá tải – gây áp lực lên nguồn cung oxy. Đây là nguyên nhân cho 5 trong số 21 trường hợp tử vong mùa này. Số còn lại có thể xuất phát từ việc rèn luyện kém, thiếu kinh nghiệm, các vấn đề sức khỏe bị che giấu và sự hỗ trợ không đầy đủ từ hướng dẫn viên.
“Hầu hết là do sự bất cẩn của các nhà leo núi”, một hướng dẫn người Sherpa nói. “Chính phủ nên đảm bảo rằng tất cả các nhà leo núi trong tương lai cần phải có kinh nghiệm chinh phục các đỉnh núi trước đó, trước khi cố gắng chinh phục Everest hùng vĩ”.
Anh Saikaly cho biết, có lẽ đây là lần cuối cùng anh thực hiện chuyến lên đỉnh Everest. “Năm nay tôi khá mất tinh thần, và tôi cũng lo nữa”, anh nói. “Tôi thật sự rất lo lắng cho những năm tới, cho trạng thái của ngọn núi và bao nhiêu mạng người nữa sẽ bị cướp đi.”
“Tôi không chắc rằng mình sẽ quay lại. Tôi biết chắc rằng trên đường leo lên đỉnh, chắc chắn tôi đã nghi ngờ liệu mình có thể quay về được không”.
Anh Thư
" alt=""/>'Bước qua xác chết mà đi', cảnh kinh hoàng trên nóc nhà thế giới
 là lực lượng quân sự tinh nhuệ của Iran chịu trách nhiệm bảo vệ chế độ Hồi giáo khỏi các mối đe dọa từ bên trong và bên ngoài.</p><table class=)
Các Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran trong lễ cầu nguyện Thứ Sáu tại Tehran. Ảnh: Imago PressIRGC sở hữu lực lượng gồm 125.000 quân nhân, nắm quyền kiểm soát lực lượng dân quân Basij bán quân sự với khoảng 90.000 thành viên thường trực và điều hành cả lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ hoạt động ở nước ngoài Quds.
Theo tờ DW (Deutsche Welle - Đức), IRGC được thành lập vào cuối cuộc Cách mạng Hồi giáo năm 1979 của Iran với tư cách là một lực lượng dân quân vũ trang tinh nhuệ có vai trò bảo vệ chế độ giáo sĩ theo dòng Shi'ite còn non trẻ lúc bấy giờ. Lực lượng này ra đời cũng nhằm trở thành một đối trọng quan trọng với quân đội truyền thống của Iran, vốn được cho là còn trung thành với các Shah (vua Ba Tư) đang chịu lưu đày sau khi bị Cách mạng lật đổ.
 |
Lãnh tụ tối cao Khomeini là người ký sắc lệnh thành lập Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran và cũng là Tư lệnh tối cao của lực lượng này. Ảnh: CBAP |
IRGC ban đầu hoạt động như một lực lượng ở trong nước, nhưng đã mở rộng nhanh chóng sau khi lãnh đạo Iraq Saddam Hussein đưa quân xâm chiếm Iran vào năm 1980. Thời điểm đó, Lãnh tụ tối cao Iran Ruhollah Khomeini đã trao cho Vệ binh Cách mạng các lực lượng lục quân, hải quân và không quân, hoạt động độc lập với quân đội chính quy.
Quyền lực mạnh mẽ
Một số nhà phân tích cho rằng IRGC đã trở thành một lực lượng giống như “nhà nước trong nhà nước”. Vai trò của IRGC được ghi nhận trong Hiến pháp Iran và lực lượng này chỉ tuân theo lệnh của nhà lãnh đạo tối cao Ali Khamenei, do đó cũng mang đến cho họ một loạt quyền lực lớn về pháp lý, chính trị và cả tôn giáo.
Về cấu trúc, IRGC bao gồm các lực lượng lục quân, hải quân và không quân, song song với cấu trúc của quân đội chính quy. Không phải quân đội chính quy, mà IRGC mới là lực lượng duy nhất có quyền giám sát chương trình tên lửa đạn đạo của Iran và đã tiến hành một số thử nghiệm kể từ sau Thỏa thuận hạt nhân năm 2015. Tên lửa của IRGC có thể bắn đến Israel. Hồi tháng 3/2016, lực lượng này đã phóng thử một quả tên lửa đạn đạo với dòng chữ "Israel phải bị xóa sổ" bằng tiếng Do Thái.
Người ta cho rằng sức mạnh của IRGC còn lớn hơn cả quân đội quốc gia chính quy. Hải quân của Vệ binh Cách mạng hiện là lực lượng chính được giao nhiệm vụ kiểm soát hoạt động trên Vịnh Ba Tư (Vịnh Péc-xích).
Vai trò xã hội, chính trị, quân sự và kinh tế của IRGC đã được mở rộng dưới thời chính quyền của Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad, đặc biệt là sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2009. Hiện nay vai trò chính của IRGC là bảo vệ an ninh quốc gia. Lực lượng này chịu trách nhiệm về an ninh nội bộ và biên giới, thực thi pháp luật và điều hành lực lượng tên lửa của Iran. Các hoạt động của IRGC hướng đến chiến tranh bất đối xứng và các nhiệm vụ ít truyền thống hơn, bao gồm kiểm soát buôn lậu, kiểm soát Eo biển chiến lược Hormuz và các hoạt động kháng chiến.
 |
IRGC đứng sau chương trình tên lửa đạn đạo của Iran. Ảnh: AP |
 |
Quả tên lửa in dòng chữ chống Israel bằng chữ Do thái được IRGC phóng thử hồi năm 2016. Ảnh: FARS |
Theo DW, cơ sở quyền lực của IRGC vươn tới các góc xa nhất của Nhà nước Iran, với một mạng lưới điều hành hiệu quả các tổ hợp quân sự và tình báo. Mạng lưới tình báo của IRGC được cho là đứng đằng sau các vụ bắt giữ và kết án những người có quan hệ với phương Tây về tội gián điệp.
Tổng thống Iran, nhà cải cách Hassan Rouhani có mối quan hệ khá thăng trầm với IRGC khi trong chương trình cải cách kinh tế của mình, ông đã tìm cách giảm ảnh hưởng của IRGC đối với nền kinh tế.
Đặc nhiệm Quds
Giáo chủ Iran Khamenei, người kế vị Lãnh tụ Khomeini năm 1989, đã thành lập lực lượng Quds, một đơn vị của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo phụ trách các hoạt động ở nước ngoài.
 |
Tư lệnh đặc nhiệm Quds, Thiếu tướng Qassem Soleimani là người cố vấn cho các lực lượng chống lại Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq. Ảnh: AP |
Quds được ước tính có số lượng binh sĩ khoảng 2.000-5.000 người, đứng đầu là Thiếu tướng Qassem Soleimani, người đã cố vấn cho các lực lượng chiến đấu với khủng bố "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng ở Iraq và Syria. Quds cũng được cho là hợp tác với lực lượng Hezbollah ở Lebanon và Hamas ở Palestine.
Mỹ coi IRGC là "khủng bố"?
Từ lâu Chính phủ Mỹ đã cáo buộc Iran là nhà nước tài trợ cho khủng bố, nhưng kiềm chế không liệt kê IRGC là một tổ chức khủng bố vì lo ngại động thái này có thể dẫn đến các cuộc tấn công vào lực lượng Mỹ trong khu vực.
Mỹ chỉ duy trì các biện pháp trừng phạt đối với Iran và IRGC về việc hỗ trợ khủng bố, chủ yếu là do sự hỗ trợ quân sự của họ cho lực lượng vũ trang người Shiite Hezbollah và phong trào Hamas của Palestine.
Video Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran phóng thử tên lửa.Nguồn: RT
Tuy nhiên, ngày 5/4, ba quan chức Mỹ giấu tên đã tiết lộ với hãng tin Reuters và tờ Wall Street Journal rằng Chính quyền Tổng thống Trump sẽ tuyên bố Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) là một tổ chức khủng bố nước ngoài vào thứ hai tuần tới. Nếu điều này xảy ra, đây sẽ là lần đầu tiên Mỹ tuyên bố lực lượng quân đội của một quốc gia trên thế giới là "khủng bố".
Một động thái như vậy chắc chắn sẽ là một cuộc leo thang mạnh mẽ chính sách gây áp lực lên chính quyền Iran của Tổng thống Trump. Trước đó, vào tháng 5 năm ngoái, ông Trump đã ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi thoả thuận hạt nhân lịch sử với Iran và tiếp tục tái áp đặt các lệnh trừng phạt đã bị tạm đình lại sau thoả thuận ký năm 2015 dưới thời người tiền nhiệm Barack Obama.
Theo Báo Tin tức
" alt=""/>Vệ binh Cách mạng Hồi giáo, đội quân quyền lực hơn cả Quân đội chính quy Iran