Khi lái xe, bạn không thể tránh khỏi những tình huống vô cùng bực bội sau đây.

1. Bám sát sau đuôi xe

Ngoại trừ việc họ là một người lái xe tệ hại, những người này còn có thể: quá cô đơn và không muốn chạy xe một mình, không hiểu biết rõ về những tai nạn xe, có xu hướng muốn gây tai nạn hoặc thiếu kiên nhẫn một cách quá đáng.

Chạy quá sát đằng sau rất dễ gây tai nạn.

2. Bật đèn chiếu thẳng

Không còn gì tệ hơn việc bị đèn pha chiếu thẳng vào mắt khi đi đường. Điều này có thể gây cho chúng ta tình trạng "mù tạm thời", rất nguy hiểm khi lái xe. Ấy vậy mà không ít vẫn có thói quen bật đèn pha (chiếu thẳng) thay vì bật cốt (chiếu thấp) khi đi đường.

Không những vậy, có những "kẻ" đáng ghét hơn nữa khi dùng đèn hậu là loại đèn siêu sáng, gây loá mắt cho người đi cùng chiều.

Cảm giác như "ma cà rồng" lần đầu tiên bước ra ánh sáng.

3. Người nóng giận

Mặc kệ bạn làm gì, một vài tài xế nóng tính sẽ sẵn sàng bấm còi xe, trừng mắt và giơ nắm đấm chuẩn bị đánh nhau với bạn.

Người nóng giận lúc nào cũng biết cách lây sự nóng giận sang người khác.

4. Vừa đi vừa nhắn tin, hoặc nghe điện thoại

Bất cứ khi nào bạn thấy một người lái xe trên đường dán mắt hoặc dán tai vào điện thoại di động, bạn sẽ cảm thấy sợ hãi cho bất cứ xe nào đi chung quanh họ và bạn sẽ muốn chạy ra khỏi khu vực đó. Chẳng khi nào bạn biết được họ sẽ đâm sầm vào bạn hoặc thắng gấp giữa đường hoặc rẽ hướng nào, cách tốt nhất là cứ tránh càng xa càng tốt.

Tai nạn do vừa đi vừa sử dụng điện thoại không phải là điều hiếm gặp.

5. Lái mô tô liều lĩnh

Một trong những nguyên nhân khiến nhiều người ngại ra đường là sợ xe mô tô chạy ẩu. Xe to? Không sao. Rồ ga? Không vấn đề gì. Nhưng lách xe với tốc độ nhanh khi đường đang đông xe lại là một điều vô cùng nguy hiểm không chỉ đối với người điều khiển mô tô mà còn với những người xung quanh.

6. Vạn lý trường... tải

Khi một chiếc xe tải chậm chạp cố gắng vượt lên một chiếc xe tải “rùa bò” khác, những người lái xe đằng sau có thể sẽ mất kiên nhẫn cực kỳ nhanh chóng.

Chờ đợi không phải là hạnh phúc nhưng không chờ thì... không được.

7. “Bầu trời xám xịt”

Khi đèn chuyển xanh, cơn ác mộng sẽ ập đến nếu chiếc xe đằng trước nhả một đống khói đen lên xe của bạn. Không chỉ tại những cột đèn giao thông, khi chạy trên đường và bắt gặp những chiếc xe khói đen ấy, bạn chỉ muốn vượt qua cho nhanh bởi chạy đằng sau, tầm nhìn của bạn sẽ vô cùng bị hạn chế.

Nếu bạn muốn vượt thì nên cẩn thận nhé!

8. Tài xế say xỉn

Nếu đa số những điều trên sẽ gây cho bạn sự bực bội, thì tài xế say xỉn sẽ là người khiến bạn gặp nguy hiểm theo rất nhiều cách. Họ có thể bước xuống xe, lôi bạn ra khỏi phương tiện của bạn và dần bạn một trận chỉ vì bạn bấm còi xe hoặc lạng lách đủ đường.

Lái xe nên giữ cho mình được tỉnh táo.

9. “Đừng hòng vượt qua!”

Những “kẻ xấu tính” này là những người thấy bạn chuẩn bị vượt lên một cách hợp pháp và lịch sự, rồi đột nhiên tăng tốc để bạn không thể qua được. Hoặc họ có thể chạy rề rà và lạng qua nếu bạn muốn vượt lên.

Đôi khi gặp những người như thế chỉ khiến bạn ức chế không nguôi.

10. “Hòa âm ánh sáng - The Remix” ngay trong xe

Khi chạy về nhà trong tình trạng mệt mỏi và bạn chỉ muốn được yên tĩnh, không còn gì bực mình hơn là chiếc xe bên cạnh bật nhạc sống hết cỡ như muốn cho mọi người trên đường nghe chung.

Nguồn: Xecuatui.vn

Hiện nay, danh mục thuốc được BHYT chi trả gồm 1.037 hoạt chất/thuốc hóa dược và sinh phẩm chia làm 27 nhóm lớn và 59 thuốc phóng xạ và chất đánh dấu.

Việt Nam được đánh giá là một trong số ít các nước trên thế giới có danh mục thuốc tương đối đầy đủ, toàn diện và mở rộng so với mức phí đóng BHYT. Danh mục BHYT tại Thái Lan, Singapore, Philippines chỉ có 600-700 hoạt chất.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện qua thời gian đã bộc lộ một số vấn đề hạn chế, vướng mắc cần phải điều chỉnh, sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tế.

Chẳng hạn, vướng mắc liên quan phân hạng sử dụng thuốc theo bệnh viện, thanh toán BHYT đối với chi phí hao hụt thuốc, với trường hợp chống chỉ định thuốc, thuốc khám chữa bệnh từ xa…

Hiện nay, quy định hiện hành chưa có nội dung về việc thanh toán trong trường hợp chống chỉ định của thuốc.

Theo Thứ trưởng, điều này gây khó khăn cho cơ sở khám bệnh chữa bệnh. 

Lý do, mặc dù là trường hợp chống chỉ định nhưng nhiều trường hợp, hoàn cảnh (không còn lựa chọn thuốc khác thay thế, hoặc cần thiết phải sử dụng thuốc ngay để cứu người bệnh…) cơ sở khám chữa bệnh vẫn cần sử dụng cho người bệnh, tuy nhiên sau đó lại bị xuất toán.

Vì thế, để từng bước khắc phục, hạn chế các vướng mắc liên quan đến thanh toán chi phí thuốc trong khám chữa bệnh BHYT, đảm bảo việc cập nhật danh mục thuốc được thực hiện thường xuyên, liên tục, công khai, minh bạch và thuận lợi, Bộ Y tế đã triển khai xây dựng 2 thông tư.

Xây dựng các tiêu chí để cập nhậtdanh mục thuốc được BHYT chi trả thường xuyên

Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ Bảo Hiểm y tế, Bộ Y tế, chỉ ra 4 điểm mới ở lần sửa đổi này.

Thứ nhất, dự thảo thông tư này sẽ cập nhật những thuốc mới mà qua đánh giá, rà soát cho thấy đem lại chi phí hiệu quả, đặc biệt hiệu quả điều trị để có thể góp phần chẩn đoán, điều trị bệnh ở tất cả các tuyến từ tuyến trung ương đến y tế cơ sở, tới đây là cấp chuyên sâu, cấp cơ bản, cấp ban đầu.

Thứ 2, ban soạn thảo sẽ rà soát lại toàn bộ danh mục thuốc hiện hành.

Theo đó, sẽ đưa ra khỏi danh mục những thuốc có cảnh báo liên quan đến điều trị, hiệu quả điều trị không cao, thuốc có chi phí hiệu quả không còn phù hợp. Như thế, người tham gia BHYT được hưởng quyền lợi về sử dụng thuốc hiệu quả và hợp lý hơn.

Thứ 3, dự thảo thông tư cũng có những điều chỉnh liên quan đến nguyên tắc, tiêu chí để đưa thuốc vào hoặc ra khỏi danh mục thuốc được BHYT chi trả làm sao đảm bảo tính kịp thời, cập nhật được nhanh nhất. Các nguyên tắc, tiêu chí này cũng cần đảm bảo tính khách quan, khoa học đề cao hiệu quả điều trị nhưng đảm bảo yêu cầu cân đối quỹ.

Một tiêu chí rất quan trọng nữa là làm sao cho y tế cơ sở tuyến dưới được tiếp cận với các thuốc điều trị tốt nhất, có hiệu quả nhất, phù hợp với năng lực chuyên môn của cơ sở đã được cấp phép hoạt động.

Thứ 4, một điểm mới cũng rất quan trọng là nguyên tắc thanh toán để đảm bảo linh hoạt và theo đúng nguyên lý về chuyên môn đã được quy định trong luật Khám bệnh chữa bệnh năm 2023.

Cụ thể, cứ cơ sở khám bệnh chữa bệnh nào có đủ năng lực điều trị đều được điều trị bệnh đó và thanh toán thuốc theo các mặt bệnh. Điều này vừa bảo đảm đúng yêu cầu chuyên môn, sát thực tiễn, đồng thời không có rào cản về mặt hành chính, tuyến dưới không được dùng thuốc của tuyến trên.

"Trong quá trình thực hiện, chúng tôi đảm bảo thủ tục cập nhật danh mục thuốc được thường xuyên, ít nhất 1 năm 1 lần sẽ cập nhật danh mục thuốc. Lần này, chúng ta cũng quan tâm làm sao cho tuyến dưới có thể được thuận tiện, mở rộng danh mục thuốc cho trạm y tế xã", bà Trang nói.

Thống kê của Tổ chức Ung thư Toàn cầu, mỗi năm Việt Nam phát hiện thêm 180.000 người mắc ung thư mới. Căn bệnh ung thư cũng khiến cho khoảng 122.000 người tử vong mỗi năm, trung bình có 105,6 ca tử vong do ung thư trong tổng số 100.000 dân.

Hiện Việt Nam đứng thứ 91/185 quốc gia về tỷ suất mắc mới và đứng thứ 50/185 quốc gia về tỷ suất tử vong do ung thư.

Tổ chức Y tế Thế giới dự kiến đến năm 2040, số ca mắc mới ung thư tại Việt Nam tăng khoảng 59,4% (tương đương 291.000 ca), số ca tử vong do ung thư tăng khoảng 70,3% (tương đương 209.000 ca). 

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, chi phí điều trị ung thư là gánh nặng kinh tế lớn đối với toàn xã hội.

"Theo thống kê, chi cho thuốc ung thư năm 2023 là 7.521 tỷ đồng, đứng hàng đầu trong tổng chi trả thuốc từ Quỹ bảo hiểm y tế (BHYT). Người bệnh cũng phải tự chi trả tiền túi cho điều trị ung thư là rất lớn", Thứ trưởng Thuấn cho biết. 

Theo thống kê từ bệnh viện, chi phí điều trị đối với một bệnh nhân ung thư trung bình trên 176 triệu đồng/năm, trong đó người bệnh phải tự chi trả tới 70%.

Việt Nam có tỷ lệ người bệnh ung thư phải chịu mức chi phí thảm họa cao nhất ASEAN, với 37,4% người bệnh bị rơi vào cảnh đói nghèo do phải trả chi phí điều trị ung thư quá lớn.

BHYT "cứu nguy" cho người bệnh

Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết, với tỷ lệ 93,5% dân số đã có BHYT, bệnh nhân ung thư được BHYT chi trả nhiều chi phí điều trị. BHYT thực sự là cứu cánh cho hàng trăm nghìn bệnh nhân và gia đình của họ.

Tại Việt Nam, có 69 thuốc điều trị ung thư trong danh mục thuốc được BHYT chi trả trên tổng số 1.037 thuốc của danh mục thuốc hóa dược, sinh phẩm thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT.

Theo Thứ trưởng Thuấn, ứng dụng đánh giá công nghệ y tế trong quyết định chi trả cho thuốc điều trị ung thư đóng vai trò quan trọng để đảm bảo hiệu quả sử dụng ngân sách BHYT và giúp người bệnh tiếp cận được với các phương pháp điều trị hiện đại.

Về vấn đề này, TS Nguyễn Khánh Phương, Viện trưởng Viện Chiến lược & Chính sách Y tế cho rằng, ứng dụng đánh giá công nghệ y tế là công cụ quan trọng giúp cho cơ quan quản lý có thông tin, bằng chứng khoa học xác đáng về nhiều phương diện bao gồm: hiệu quả điều trị, tính an toàn, tính chi phí, hiệu quả, khả năng tác động ngân sách quỹ BHYT…

"Đây là cơ sở đưa ra quyết định tối ưu về chi trả cho thuốc điều trị ung thư", TS Phương nói.

Tại hội thảo, các chuyên gia từ Úc và Thái Lan đã chia sẻ kinh nghiệm về cách thức áp dụng đánh giá công nghệ y tế để tối ưu hóa quyết định chi trả, cân đối giữa chi phí và hiệu quả điều trị.

Các giải pháp được đưa ra bao gồm việc thiết lập quy trình riêng cho thuốc ung thư, áp dụng các mô hình chia sẻ rủi ro và thành lập quỹ riêng cho thuốc điều trị ung thư.

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế, hiện nay, có nhiều loại thuốc điều trị tiên tiến thế hệ mới ra đời có hiệu quả điều trị cao đối với bệnh ung thư, đáp ứng yêu cầu của các chuyên gia lâm sàng cũng như sự mong đợi của người bệnh song chưa nằm trong danh sách thuốc được BHYT chi trả.

Vì thế, danh mục thuốc thanh toán BHYT cần được xây dựng, cập nhật, bổ sung thuốc ung thư với tiêu chí làm sao vừa đáp ứng yêu cầu điều trị, tăng tiếp cận đối với các phương pháp điều trị tiên tiến cho bệnh nhân ung thư, giảm bớt gánh nặng bệnh nhân tự chi trả, đảm bảo cân đối thu chi, phù hợp mục tiêu quản lý quỹ BHYT hiệu quả, bền vững.

Theo Thứ trưởng Thuấn, hiện Bộ Y tế đang tiến hành sửa đổi, cập nhật toàn diện danh mục thuốc BHYT sau hơn 5 năm triển khai.

"Trong số các thuốc được đề xuất bổ sung vào danh mục, bao gồm nhiều thuốc ung thư phát minh đã được chứng minh có hiệu quả tốt, nhưng đồng thời cũng phát sinh chi phí cao, gây ảnh hưởng đến khả năng cân đối của quỹ BHYT", lãnh đạo Bộ Y tế thông tin.

Hội thảo đối thoại chính sách về ứng dụng đánh giá công nghệ y tế trong việc ra quyết định chi trả cho thuốc điều trị ung thư là một sự kiện quan trọng nhằm thảo luận về việc áp dụng HTA để giải quyết các thách thức về chi phí điều trị ung thư tại Việt Nam.

Còn theo GS. Valery Feigin, các yếu tố về lối sống không lành mạnh thường bị bỏ qua khi đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các biện pháp phòng ngừa CVDs đang tập trung chủ yếu cho nhóm người có nguy cơ cao, nhưng có đến 80% các ca đột quỵ và biến cố tim mạch xảy ra ở nhóm người có nguy cơ từ thấp đến vừa.

"Thừa cân, béo phì và chế độ ăn thiếu chất xơ, uống nhiều nước ngọt và đồ uống có cồn dẫn đến tăng huyết áp và các rối loạn chuyển hóa. Điều này kéo theo nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch", ông Feigin nói. Ông cho biết thêm đây là lối sống thường thấy ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Alta Schutte, tác giả của hơn 400 bài báo khoa học trong lĩnh vực huyết áp và bệnh tim mạch, đưa ra ý kiến tương đồng.

"Ngày càng nhiều trẻ em và người trẻ trong độ tuổi từ 20 đến 30 mắc tăng huyết áp, bệnh mà trước đây chỉ thấy ở người từ 60 tuổi trở lên. Mắc tăng huyết áp sớm hơn, đồng nghĩa với nguy cơ khởi phát đột quỵ sớm hơn, đặc biệt nếu không được phát hiện và điều trị bằng thuốc hoặc thay đổi lối sống", GS. Schutte cho biết.

GS. Schutte nhấn mạnh rằng tăng huyết áp thường không có triệu chứng rõ rệt, gây khó khăn cho việc chẩn đoán sớm và điều trị đột quỵ. Bà chỉ ra rằng một nửa số người mắc tăng huyết áp thậm chí không biết mình mắc bệnh và họ nguy cơ bị nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy thận và sa sút trí tuệ.

"Hơn 75% trong số này đến từ các nước có thu nhập thấp và trung bình. Như vậy nghĩa là cần cải thiện tình hình không chỉ ở những nơi có điều kiện tốt, mà còn ở các quốc gia có điều kiện khó khăn hơn. Sự thay đổi này cần mang tính toàn cầu, đó là lý do tôi đánh giá cao các hoạt động của quỹ VinFuture", GS. Schutte nhấn mạnh.

Những mô hình, công nghệ mới

Bà Schutte nhận thấy gần đây, các nhà khoa học đã đưa ra một số công nghệ ấn tượng trong điều trị tăng huyết áp và phòng ngừa đột quỵ. Trong đó có một loại thuốc tiêm giúp hạ huyết áp là sáng kiến có khả năng cao sẽ được áp dụng trong thực tế.

"Mỗi lần tiêm có tác dụng trong 6 tháng và bệnh nhân không phải uống thuốc mỗi ngày nữa, nó gần giống như một loại vaccine. Bệnh nhân sẽ không phải mua thuốc thường xuyên và bác sĩ cũng không phải theo dõi bệnh nhân có sử dụng thuốc đúng chỉ định hay không", GS. Schutte giải thích.

Bà Schutte cho biết thêm, trước đây, những dạng thuốc như thế này là bất khả thi với các tình trạng như tăng huyết áp. Việc nó nhắm vào siARN trong gan cũng sẽ mở đường cho nhiều phương pháp ngăn ngừa điều trị các bệnh không lây nhiễm khác.

Cũng theo GS. Schutte, các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo đang và sẽ đóng vai trò quan trọng trong các giải pháp phòng và điều trị đột quỵ. Đây cũng có thể trở thành giải pháp để tất cả mọi người, bao gồm những người có thu nhập vừa và thấp tiếp cận thông tin, nâng cao ý thức và được chăm sóc sức khỏe toàn diện.

Cũng tại tọa đàm vào ngày 5/12 tới, GS. Feigin, tác giả của hơn 850 ấn phẩm khoa học, trong đó phần lớn viết về đột quỵ, sẽ giới thiệu về sáng kiến mà ông và nhóm nghiên cứu đã thực hiện trong 10 năm qua về việc sử dụng hệ thống dữ liệu sức khỏe trong dự đoán nguy cơ bệnh, cũng như những bằng chứng mới nhất về hiệu quả của nó.

"Dựa trên các dữ liệu thu thập được, các chuyên gia có thể cải thiện kế hoạch chăm sóc sức khỏe, phân bổ nguồn lực cũng như thiết lập các ưu tiên trong quá trình chăm sóc sức khỏe trên phạm vi toàn cầu", GS. Feigin cho biết. 

Tọa đàm "Những đổi mới trong chăm sóc sức khỏe tim mạch và điều trị đột quỵ" là một trong chuỗi 4 tọa đàm khoa học nằm trong Tuần lễ trao giải VinFuture mùa 4, bên cạnh các tọa đàm với chủ đề: "Vật liệu cho tương lai bền vững" (4/12), "Triển khai AI trong thực tế" (4/12), và "Ô nhiễm không khí và Giao thông: Cơ hội và thách thức cho Việt Nam và thế giới" (5/12).

Thời gian: 13h30 - 14h45, ngày 5/12/2024.

Địa điểm: Trung tâm Hội nghị quốc tế Almaz, Khu đô thị Vinhomes Riverside, Long Biên, Hà Nội

Chủ tọa: GS. Alta Schutte, Đại học New South Wales và Viện Sức khỏe Toàn cầu George (Úc), Thành viên Hội đồng Sơ khảo VinFuture

Diễn giả - Các nhà khoa học hàng đầu thế giới:

- GS Valery Feigin -  Giám đốc Viện Đột quỵ và Khoa học thần kinh ứng dụng quốc gia thuộc Đại học Công nghệ Auckland (NISAN) (New Zealand)

- PGS.TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang - Phó Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai (Việt Nam)

- GS.TS.BS. Bùi Đức Phú - Giám đốc Chuyên ngành Tim mạch, Hệ thống Y tế Vinmec (Việt Nam)

- PGS.TS.BS. Mai Duy Tôn, Bệnh viện Bạch Mai và Đại học Quốc gia Hà Nội (Việt Nam)