Cách đây 2 năm, trên gò má Trường xuất hiện một vết sưng nhỏ như muỗi đốt. Lâu dần, vết sưng đó không hết mà cứ to lên khiến cả nhà lo lắng. Cha mẹ đưa em đi khắp các bệnh viện lớn nhỏ, cho đến khi kết quả xét nghiệm tại Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) trả về cho thấy, Trường đã bị ung thư xương hàm mặt. Khối u di căn nhiều nơi, em phải đến Bệnh viện K Tân Triều điều trị.

Trải qua 9 đợt truyền hóa chất cùng 25 đợt xạ trị, Trường đủ điều kiện làm phẫu thuật. Tuy nhiên bác sĩ cho hay, việc này sẽ ảnh hưởng đến tâm lý bệnh nhân rát nhiều, khuôn mặt em sẽ không còn nguyên vẹn như trước nữa. Mặc dù hết sức đau lòng, chị Nguyễn Thị Ngọc vẫn chấp nhận để cứu lấy tính mạng của con.

Tháng 8/2023, Trường trải qua ca phẫu thuật đầy khó khăn. Các bác sĩ cắt hết một nửa khuôn mặt, bóc toàn bộ xương, khoét một bên mắt phải để lấy khối u ở gò má. Như vậy, một bên mặt chỉ còn lớp da đắp bên ngoài. 

"Lúc tỉnh dậy vì hết thuốc mê, cháu soi gương mà cứ hét lên hoảng sợ, tôi chỉ biết quay mặt đi mà khóc. Dù tôi đã ra sức động viên nhưng khi được bác sĩ cho về nhà nghỉ ngơi, cháu cũng chẳng dám gặp bất kì bạn bè, thầy cô nào đến thăm mình", chị Ngọc nghẹn ngào.

Hơn ai hết, người mẹ thấu hiểu nỗi khốn khổ mà con mình đang phải gánh chịu. Chính chị cũng hoang mang, lo sợ trước tương lai mờ mịt của gia đình mình. 

“Tôi xem trên điện thoại thấy con tìm kiếm bệnh của mình thì sống được bao lâu nữa. Tôi biết con muốn sống, thèm được sống. Tuổi con còn quá nhỏ mà", chị không kìm nén nổi mà bật khóc.

Ngoài những lo lắng về bệnh tật, vợ chồng chị Ngọc còn chịu áp lực kinh tế hết sức nặng nề. Tính đến thời điểm hiện tại, vợ chồng chị đã nợ hơn 200 triệu đồng do vay mượn chữa bệnh cho con. Dù Trường được bảo hiểm y tế hỗ trợ một phần nhưng mỗi đợt điều trị, gia đình vẫn phải tự túc nhiều loại thuốc nằm ngoài danh mục, sinh hoạt phí và các khoản bổ trợ khác. Trung bình gia đình cần trả 18-20 triệu đồng chỉ trong 1 tuần.

Trong khi đó, chồng chị Ngọc làm thợ xây, công việc bấp bênh nên thu nhập chẳng được bao nhiêu, còn chị Ngọc đã theo lên bệnh viện chăm sóc con. Thời gian gần đây, số tiền đi chữa bệnh đối với Trường tăng lên đáng kể.

Những khoản chi phí khổng lồ khiến gia đình nghèo chẳng thể gánh nổi. Chứng kiến cha mẹ khốn khổ vì mình, Trường càng thêm đau lòng. Em nén chặt khát khao được quay trở lại trường học cùng bạn bè, dù ánh mắt mong chờ khi nhìn vào sách vở vẫn chẳng thể giấu được.

Phòng CTXH Bệnh viện K Tân Triều xác nhận: Bệnh nhân Nguyễn Xuân Trường 15 tuổi, quê ở Thái Bình bị bệnh ung xương hàm mặt đã phẫu thuật nhiều lần. Hiện tại bệnh nhân vẫn đang điều trị tại bệnh viện.

Ông Trần Trọng Tình, trưởng thôn Đồng Phú, xã Độc Lập chia sẻ: Vợ chồng anh Trình, chị Ngọc đang đối diện với nhiều khó khăn. Cuộc sống vốn không mấy dư giả, nay con mắc bệnh ung thư cần chữa trị tốn kém. Rất mong hoàn cảnh gia đình nhận được sự quan tâm, sẻ chia từ phía cộng đồng

Thấy người lạ, Nguyễn Xuân Trường (15 tuổi) lại cúi gằm, cố gắng giấu đi khuôn mặt đang quấn băng trắng toát của mình. Trải qua ca phẫu thuật phức tạp, sức khoẻ của Trường vẫn chưa tốt hơn là mấy. Em vừa phải chịu sự dày vò đau đớn của bệnh tật, vừa sống trong những tháng ngày tự ti, mặc cảm.

Cách đây 2 năm, trên gò má Trường xuất hiện một vết sưng nhỏ như muỗi đốt. Lâu dần, vết sưng đó không hết mà cứ to lên khiến cả nhà lo lắng. Cha mẹ đưa em đi khắp các bệnh viện lớn nhỏ, cho đến khi kết quả xét nghiệm tại Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) trả về cho thấy, Trường đã bị ung thư xương hàm mặt. Khối u di căn nhiều nơi, em phải đến Bệnh viện K Tân Triều điều trị.

Trải qua 9 đợt truyền hóa chất cùng 25 đợt xạ trị, Trường đủ điều kiện làm phẫu thuật. Tuy nhiên bác sĩ cho hay, việc này sẽ ảnh hưởng đến tâm lý bệnh nhân rát nhiều, khuôn mặt em sẽ không còn nguyên vẹn như trước nữa. Mặc dù hết sức đau lòng, chị Nguyễn Thị Ngọc vẫn chấp nhận để cứu lấy tính mạng của con.

Tháng 8/2023, Trường trải qua ca phẫu thuật đầy khó khăn. Các bác sĩ cắt hết một nửa khuôn mặt, bóc toàn bộ xương, khoét một bên mắt phải để lấy khối u ở gò má. Như vậy, một bên mặt chỉ còn lớp da đắp bên ngoài. 

"Lúc tỉnh dậy vì hết thuốc mê, cháu soi gương mà cứ hét lên hoảng sợ, tôi chỉ biết quay mặt đi mà khóc. Dù tôi đã ra sức động viên nhưng khi được bác sĩ cho về nhà nghỉ ngơi, cháu cũng chẳng dám gặp bất kì bạn bè, thầy cô nào đến thăm mình", chị Ngọc nghẹn ngào.

Hơn ai hết, người mẹ thấu hiểu nỗi khốn khổ mà con mình đang phải gánh chịu. Chính chị cũng hoang mang, lo sợ trước tương lai mờ mịt của gia đình mình. 

“Tôi xem trên điện thoại thấy con tìm kiếm bệnh của mình thì sống được bao lâu nữa. Tôi biết con muốn sống, thèm được sống. Tuổi con còn quá nhỏ mà", chị không kìm nén nổi mà bật khóc.

Ngoài những lo lắng về bệnh tật, vợ chồng chị Ngọc còn chịu áp lực kinh tế hết sức nặng nề. Tính đến thời điểm hiện tại, vợ chồng chị đã nợ hơn 200 triệu đồng do vay mượn chữa bệnh cho con. Dù Trường được bảo hiểm y tế hỗ trợ một phần nhưng mỗi đợt điều trị, gia đình vẫn phải tự túc nhiều loại thuốc nằm ngoài danh mục, sinh hoạt phí và các khoản bổ trợ khác. Trung bình gia đình cần trả 18-20 triệu đồng chỉ trong 1 tuần.

Trong khi đó, chồng chị Ngọc làm thợ xây, công việc bấp bênh nên thu nhập chẳng được bao nhiêu, còn chị Ngọc đã theo lên bệnh viện chăm sóc con. Thời gian gần đây, số tiền đi chữa bệnh đối với Trường tăng lên đáng kể.

Những khoản chi phí khổng lồ khiến gia đình nghèo chẳng thể gánh nổi. Chứng kiến cha mẹ khốn khổ vì mình, Trường càng thêm đau lòng. Em nén chặt khát khao được quay trở lại trường học cùng bạn bè, dù ánh mắt mong chờ khi nhìn vào sách vở vẫn chẳng thể giấu được.

Phòng CTXH Bệnh viện K Tân Triều xác nhận: Bệnh nhân Nguyễn Xuân Trường 15 tuổi, quê ở Thái Bình bị bệnh ung xương hàm mặt đã phẫu thuật nhiều lần. Hiện tại bệnh nhân vẫn đang điều trị tại bệnh viện.

Ông Trần Trọng Tình, trưởng thôn Đồng Phú, xã Độc Lập chia sẻ: Vợ chồng anh Trình, chị Ngọc đang đối diện với nhiều khó khăn. Cuộc sống vốn không mấy dư giả, nay con mắc bệnh ung thư cần chữa trị tốn kém. Rất mong hoàn cảnh gia đình nhận được sự quan tâm, sẻ chia từ phía cộng đồng

Thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử cùng thuộc nhóm sản phẩm hóa hơi mà không đốt cháy. Bởi vậy, hai sản phẩm có nhiều điểm tương đồng. Cụ thể, đều sử dụng thiết bị điện tử, và đều hoạt động theo cơ chế làm nóng. Do không có quá trình đốt cháy như thuốc lá điếu, cả hai sản phẩm đều không có hắc ín.

Với cơ chế hoạt động tương đồng, hai sản phẩm này cần được đưa vào quản lý đồng thời, cùng một văn bản pháp lý, thời điểm để đảm bảo tính đồng bộ và bao quát. Đây cũng là kinh nghiệm quản lý thuốc lá thế hệ mới của nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Anh, Canada, New Zealand, hay Mỹ.

Năm 2018, Public Health England (PHE, Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh) đã công bố Báo cáo về việc xem xét lại các bằng chứng về TLĐT và tiếp tục nhấn mạnh rằng: “Đánh giá mới của chúng tôi củng cố phát hiện rằng thuốc lá điện tử chỉ gây ra một phần nhỏ rủi ro so với việc hút thuốc, ít nhất là 95% ít tác hại hơn, và không gây rủi ro cho những người xung quanh”. 

Từ đó, Anh đã xây dựng khung pháp lý để quản lý việc lưu hành thuốc lá điện tử và khuyến cáo người dùng dần chuyển sang các sản phẩm này nếu không thể cai thuốc lá hoàn toàn. Các cơ quan quản lý nước này đã loại bỏ việc áp dụng cảnh báo sức khỏe cho những sản phẩm không chứa nicotine và nới lỏng quy định quảng cáo sản phẩm cho nhà sản xuất. Đồng thời, người bán cũng có nghĩa vụ xác minh độ tuổi nhằm đảm bảo người dưới 18 tuổi không tiếp cận với thuốc lá điện tử.

Nhìn chung, người dùng thuốc lá thế hệ mới đang có xu hướng tăng, kéo theo đó là nguy cơ gia tăng, khó kiểm soát tình trạng nhập lậu do một bộ phận người sử dụng còn chưa có hiểu biết đầy đủ, chính xác về sản phẩm.

Vì vậy, cần nhanh chóng có một khung pháp lý toàn diện để giải quyết những bất cập này. Việc quản lý đồng thời thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử sẽ giúp người dùng có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm an toàn, tránh các rủi ro gây ra bởi đối tượng kinh doanh bất hợp pháp.

Đồng thời, các tổ chức, bộ, ngành có cơ sở pháp lý cũng như thông tin chính xác nhằm tăng cường các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng về thuốc lá thế hệ mới và có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm.

Thủy Tiên

Hiện nay, việc tiếp cận các địa chỉ bán thuốc lá thế hệ mới bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng thông qua các trang mạng xã hội không khó. Bộ Y tế cũng ước tính số người hiện đang hút thuốc lá tại Việt Nam khoảng 15,4 triệu người. Một khảo sát điều tra tình hình sử dụng thuốc lá tại 34 tỉnh thành vào năm 2020 của cơ quan này cũng chỉ ra rằng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng tới 18 lần. 

Do đó, việc đưa ra quy định về quản lý các loại thuốc lá thế hệ mới là điều cấp bách, cần sớm được triển khai thực hiện. Theo Bộ Công thương, cơ quan này sẽ trình Chính phủ Nghị định sửa đổi Nghị định 67 về quản lý thuốc lá để trước mắt đưa thuốc lá làm nóng vào quản lý. Như vậy, thuốc lá điện tử vẫn chưa được đề cập đến.

Thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử cùng thuộc nhóm sản phẩm hóa hơi mà không đốt cháy. Bởi vậy, hai sản phẩm có nhiều điểm tương đồng. Cụ thể, đều sử dụng thiết bị điện tử, và đều hoạt động theo cơ chế làm nóng. Do không có quá trình đốt cháy như thuốc lá điếu, cả hai sản phẩm đều không có hắc ín.

Với cơ chế hoạt động tương đồng, hai sản phẩm này cần được đưa vào quản lý đồng thời, cùng một văn bản pháp lý, thời điểm để đảm bảo tính đồng bộ và bao quát. Đây cũng là kinh nghiệm quản lý thuốc lá thế hệ mới của nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Anh, Canada, New Zealand, hay Mỹ.

Năm 2018, Public Health England (PHE, Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh) đã công bố Báo cáo về việc xem xét lại các bằng chứng về TLĐT và tiếp tục nhấn mạnh rằng: “Đánh giá mới của chúng tôi củng cố phát hiện rằng thuốc lá điện tử chỉ gây ra một phần nhỏ rủi ro so với việc hút thuốc, ít nhất là 95% ít tác hại hơn, và không gây rủi ro cho những người xung quanh”. 

Từ đó, Anh đã xây dựng khung pháp lý để quản lý việc lưu hành thuốc lá điện tử và khuyến cáo người dùng dần chuyển sang các sản phẩm này nếu không thể cai thuốc lá hoàn toàn. Các cơ quan quản lý nước này đã loại bỏ việc áp dụng cảnh báo sức khỏe cho những sản phẩm không chứa nicotine và nới lỏng quy định quảng cáo sản phẩm cho nhà sản xuất. Đồng thời, người bán cũng có nghĩa vụ xác minh độ tuổi nhằm đảm bảo người dưới 18 tuổi không tiếp cận với thuốc lá điện tử.

Nhìn chung, người dùng thuốc lá thế hệ mới đang có xu hướng tăng, kéo theo đó là nguy cơ gia tăng, khó kiểm soát tình trạng nhập lậu do một bộ phận người sử dụng còn chưa có hiểu biết đầy đủ, chính xác về sản phẩm.

Vì vậy, cần nhanh chóng có một khung pháp lý toàn diện để giải quyết những bất cập này. Việc quản lý đồng thời thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử sẽ giúp người dùng có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm an toàn, tránh các rủi ro gây ra bởi đối tượng kinh doanh bất hợp pháp.

Đồng thời, các tổ chức, bộ, ngành có cơ sở pháp lý cũng như thông tin chính xác nhằm tăng cường các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng về thuốc lá thế hệ mới và có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm.

Thủy Tiên