Thì ra ở lớp cậu vẫn hành xử kiểu giật tóc bạn, không biết nhường lối đi cho bạn gái, không hỏi thăm sức khỏe các giáo viên, và hàng trăm vấn đề cần rèn luyện để trở thành một người bình thường. Chỉ là tiêu chí người bình thường, không phải thần đồng nhưng vẫn quan trọng đối với một nền giáo dục Pháp.

Bạn tôi lúc ấy mới thấy lo. Là nỗi lo sợ con không hòa nhập được trong môi trường lớp học. Nhưng suy nghĩ thật kỹ, chị mới nhận ra rằng, lâu nay đã phó mặc con cho nhà trường giáo dục, mà quên bổn phận giáo dục từ gia đình mới là nền tảng quan trọng để tiếp thu kiến thức của xã hội.

Trong gia đình, mọi người cũng chỉ bảo ban lễ phép chào hỏi, kính hiếu kiểu truyền thống Việt Nam, và thấy yên tâm khi cháu biết thực hiện đúng như vậy. Nhưng hóa ra chưa đủ.

Những biểu hiện rất bình thường của một đứa trẻ theo lối giáo dục gia đình Việt vẫn là rất thiếu so với một xã hội phương Tây có kỷ luật, để trong cuộc sống sinh hoạt có cường độ cao, mọi hành xử không bị rối loạn, không thiếu tính nhân văn, giữ gìn được tình cảm con người mà công việc hiệu quả.

Con của chị ở trong nhà chưa biết tự chăm sóc bản thân, đòi bố mẹ mua chim kiểng nhưng lại không tập thói quen chăm sóc vật nuôi. Ngay truyền thống tôn trọng phụ nữ phải được rèn luyện từ nhỏ, từ biết nhặt giúp bạn một cuốn vở đến nhường bạn trong lúc xếp hàng, lấy thức ăn hay mở cửa.

Những giờ học thủ công ở tiểu học của Pháp thường kết hợp giữa thực hành vọc đất trong lớp và tham quan bảo tàng gốm sứ dân gian. Dù không bắt buộc, nhưng các bậc cha mẹ Pháp đều biết cần đưa con đến các bảo tàng chuyên đề để củng cố kiến thức khô cứng của lớp học, tạo cho con có kiến thức, biết yêu văn hóa nghệ thuật và có vốn hiểu biết nền tảng.

Rèn con từ thưở còn thơ mới mong tạo ra một con người thích ứng tốt trong xã hội nhiều áp lực. Các phương pháp tư duy logic nhận thức xã hội đều dạy từ các bậc học thấp nhất, phát triển dần lên các bậc học cao hơn, để tốt nghiệp phổ thông đã trưởng thành về mặt tư duy, sẵn sàng cho việc học tiếp một nghề nghiệp sẽ theo đuổi trong đời.

Tôi bỗng nhớ những bà mẹ vui sướng vì đứa con trai lớn ngồng của mình ra nước ngoài một, hai năm trở về biết giúp mẹ cầm cái túi xách nặng, biết mở cửa nhường đường và cho rằng mọi điều tốt đẹp của một nền văn hóa tiên tiến đã ngấm.

Nhưng cuộc trải nghiệm về các bậc tiểu học ở Pháp đã cho tôi thấy, như trường hợp cụ thể con trai bạn tôi giáo dục trong gia đình hoàn toàn theo lối Việt để lại nhiều lỗ hổng nhằm hoàn thiện con người. Điều quan trọng thứ hai là rèn luyện khả năng tư duy phải từ nhỏ, nếu đã kết thúc bậc phổ thông rồi thì rất khó bắt đầu.

Chính những lỗ hổng đó làm phần lớn du học sinh Việt khi ra nước ngoài không hòa nhập được với sinh viên quốc tế. Có em than phiền sau 5 năm đại học ở Anh, em vẫn không hề có một người thân thiết người bản xứ. Điều đó là một áp lực khi một mình sống và học hành ở xứ người.

Tôi biết GS. Hồ Ngọc Đại, người đã bỏ 40 năm để nghiên cứu và chờ đợi Bộ Giáo dục - Đào tạo áp dụng công nghệ giáo dục đối với bậc tiểu học. Đó là tổ chức giáo dục lấy trẻ em làm trung tâm. Giáo viên thiết kế, học sinh thi công, thầy tổ chức, trò hoạt động thay cho giáo viên giảng giải, học sinh nhắc lại.

Phương pháp giáo dục là phương pháp để trẻ em chiếm lĩnh thực tại, chiếm lĩnh đối tượng khoa học, đi lại con đường nhà bác học đã đi, người nghệ sĩ đã đi, không buộc trẻ tiếp nhận chân lý có sẵn. Công nghệ này muốn thay thế nền giáo dục nhồi nhét, thầy đọc trò chép, về nhà thì học thêm và gò lưng luyện giải bài mẫu.

Vâng, có niềm hy vọng nào không khi con em chúng ta luyện giải bài mẫu suốt 12 năm rồi bỗng nhiên thay đổi phương pháp tư duy hoàn toàn khi ra nước ngoài học tập?

Theo Đoàn Hồng Lê - Doanh nhân Sài Gòn Online

Gánh nặng gia đình đều do một mình gánh vác, chồng còn trẻ nhưng không giúp được gì, vợ có thuyết phục anh ấy cũng không đi làm, điều này làm chị Phương rất stress.

Trước đây chồng chị Phương có làm ăn bên ngoài nhưng thua lỗ, giờ còn nợ nần chồng chất, nên không đủ dũng khí để bắt đầu việc gì.

"Tôi đã làm mất nhiều tiền như vậy, thà ở nhà ngủ còn hơn", anh nói với vợ mỗi lần vợ chồng cãi nhau vì anh vô công rồi nghề. Dù vợ là người ra ngoài đi làm nuôi sống gia đình và trả dần số nợ anh đang mang, nhưng anh không cảm thấy biết ơn vợ, mà thường tức giận nghĩ vợ đang cắm sừng mình.

Mọi khó khăn trong gia đình đều một thân chị Phương chống đỡ, nhiều khi đôi vai nhỏ bé của chị cảm giác không chịu đựng nổi nữa. Chồng đã không hiểu còn suốt ngày nghi ngờ ghen tuông. Đi làm bên ngoài cả ngày đã mệt rồi, về nhà còn phải thu dọn đủ thứ, lại nghe chồng chửi bới ghen bóng ghen gió, chị Phương đòi ly dị.

"Vừa nuôi chồng con vừa trả nợ, tôi không đi làm thêm ca đêm thì lấy gì đổ vào mồm. Nếu chồng có thể kiếm tiền thì liệu tôi có phải đi làm như vậy không? Có người phụ nữ nào thích phải vất vả tối muộn còn mưu sinh như vậy?".

Chồng chị Phương thì khăng khăng quan điểm, làm gì thì làm, nhưng phụ nữ đi làm cứ cười cười nói nói với đàn ông rồi tối về nhà muộn là không thể chấp nhận được. Khi vợ đòi ly hôn, anh lại nghĩ nguyên nhân đích thị là có người khác nên chị mới muốn ruồng bỏ chồng.

Trước lời buộc tội của chồng, chị Phương càng cảm thấy uất ức: "Tôi phải đi làm để trả nợ cho chồng, ăn không dám ăn mặc chẳng dám mặc, mua cho mình cái áo cũng tần ngần nâng lên đặt xuống. Có một người chồng như tôi đang có thật vô ích, thà ly hôn còn hơn".

Chồng chị Phương chấp nhận yêu cầu ly hôn của vợ, nhưng với điều kiện chị phải bồi thường cho anh ta 500 triệu đồng để trả nợ và lập nghiệp.

"Thật không biết xấu hổ, tôi đã nai lưng ra làm việc để trả một phần nợ cho chồng mà giờ tôi muốn tự do thì điều đầu tiên anh ta nghĩ đến vẫn là tiền. Tôi mới là người cần phải được bù đắp vì đã phí hoài tuổi trẻ với một người đàn ông như vậy!".

Bạn nghĩ gì về vấn đề này? Gặp phải người chồng như vậy, bạn có chấp nhận được không?

Đủ loại phụ kiện

Tại Hà Nội, nhiều trường phổ thông ngoài công lập hoặc quốc tế, học sinh (HS) có tới 5,6 bộ đồng phục mùa hè, thu, đông, thể thao, tập erobic...

Trường Ecopark Đoàn Thị Điểm, một HS có tới chục loại quần áo như 2 áo thun Polo, 2 áo sơ mi cộc tay, 2 đến 3 quần sooc hoặc váy, 1 mũ, 2 áo sơ mi dài tay, 1 áo len, 1 áo blazer...

Một bộ đồng phục của học sinh Trường TH Ecopark Đoàn Thị Điểm (Ảnh: dtecopark)

Trường còn quy định đồng phục chi tiết tới giày, tất, thắt lưng. Cụ thể là nữ, tất trắng, không hoa văn, giày da màu đen tuyền (che kín ngón chân), giày cao tối đa 2cm; nam: Tất trắng, không hoa văn, giày da màu đen sạch và đánh bóng, thắt lưng da màu đen....

Riêng tiền mua giày cho HS cũng vài trăm nghìn, chưa kể áo quần đi kèm. Phụ huynh do đóng tiền làm các đợt nhưng ước tính tổng tiền lo đồng phục cho con cũng vài ba triệu.

Đồng phục của học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdamcũng khá nhiều loại: một bộ thể thao, một bộ đồng phục ngắn tay, một bộ dài tay, một áo vest, một áo gilê... với chi phí lên tới tiền triệu. Trường không bắt buộc phải mua tại trường nhưng học sinh có thể mua ở địa chỉ mà trường đặt may.

Đồng phục của học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam, Hà Nội (Ảnh: Văn Chung).

Tại Trường THPT Chu Văn An, Hà Nộiđồng phục của các bạn nữ gồm có đồng phục thể thao, quần sẫm màu, váy, áo ghi-lê, áo vest, áo khoác, áo trắng đồng phục có đính kèm lô-gô, chữ viết tắt tên trường cùng chiếc nơ nhỏ, trang phục mùa đông có thêm áo khoác ngoài với đai thắt.

Đồng phục của học sinh Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội (Ảnh: Văn Chung).

Những bộ quần áo được thiết kế khá tinh tế và thoải mái với học sinh.

Đồng phục mùa đông của học sinh Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội (Ảnh: Văn Chung).

Thường một học sinh nam cần có đồng phục thể thao, áo khoác, 1 áo cộc, 1 áo dài tay, 2 quần, 1 áo ghi-lê, 1 áo vest, 1 áo khoác; các bạn gái chỉ khác là có thêm váy mặc.

Số tiền cho tất cả các trang phục trên vào năm 2011-2012 đã rơi vào khoảng 2 triệu đồng.

Điểm độc đáo là đồng phục của học sinh Trường THPT Chu Văn An hiện dùng là mẫu sản phẩm do chính tay các em thiết kế nhân kỉ niệm 99 năm ngày thành lập trường (1908-2007). Bộ đồng phục này là kết quả của nhiều lần lựa chọn các nhà may, chất liệu vải khác nhau. Vải may được nhà trường lựa chọn với chất liệu cotton thoáng mát, tạo cảm giác thoải mái cho học sinh.

Đồng phục như tiếp viên hàng không

Trong khi đó Trường Marie Curie Hà Nội lại quyết định cách tân toàn bộ đồng phục theo xu hướng hiện đại và đẹp mắt. Váy, áo, cà vạt, mũ dành cho nữ và quần âu, vest, cà vạt, dành cho nam - tất cả đều cùng tông màu: đỏ - đen - trắng. Ngoài ra, mỗi bộ trang phục còn đi kèm “phụ kiện” là chiếc mũ đội đầu cùng chiếc caravat màu đỏ nổi bật và dễ thương không khác gì những tiếp viên hàng không. Học sinh cũng có đồng phục theo mùa và đồng phục cho thể dục.

Đồng phục đẹp như tiếp viên hàng không của học sinh Trường Marie Curie, Hà Nội (Ảnh: Kenh14.vn)

Với “bộ cánh” đẹp, hiện đại thì giá đồng phục cho học sinh theo học tại ngôi trường này cũng lên đến cả triệu đồng.

Tương tự, ở một trường dân lập khác là Trường THCS&THPT Phạm Văn Đồng phí đồng phục cho HS mùa hè và áo khoác mùa đông được thông báo là 1,5 triệu đồng.

Đồng phục kiểu Mỹ

Đồng phục của học sinh Trường phổ thông liên cấp Olympia (Hà Nội)là sản phẩm từ thiết kế của các thầy cô giáo trong trường với tiêu chí nghiêm túc theo tiêu chuẩn Mỹ, phong cách Mỹ với áo sơ mi dài tay, caravat cho học sinh cấp 2 và cấp 3. Chỉ có các bé tiểu học là được mặc áo phông cộc tay vào mùa hè.

Đồng phục mang phong cách Mỹ của học sinh Trường phổ thông liên cấp Olympia, Hà Nội (Ảnh: VietNamNet).

Đồng phục của trường còn quy định cả cách mặc: không xắn tay áo dài, cà vạt kéo sát cổ, bên trong áo len, đi tất đen và giày da đen khi ở giờ học bình thường, tất trắng và giày da trắng trong giờ thể dục.

Logo của trường được đầu tư khá công phu: thêu và may rất dày dặn để gắn vào từng áo. Màu vàng của logo là màu của kim loại vàng (gold) thể hiện sự quý giá của kiến thức. Màu tím được cả hoàng gia phương đông và phương tây ưa chuộng.

Vì vậy, chất liệu của các bộ đồng phục này rất “xịn”: đều là hàng cotton mềm mại, mịn, thấm mồ hôi.

Phí đồng phục tham khảo cho học sinh của trường bậc tiểu học được nhà trường năm học 2014-2015 là 3,9 triệu đồng cho bé nam và gần 4 triệu cho bé nữ. Bậc THCS là 4.764.000 đồng/nam và 4.246.000 đồng/nữ; THPT là 5.122.000 đồng/nam và 4.828.000 đồng/nữ.

Đồng phục nam gồm: 2 áo vest, 2 áo sơ mi, 2 áo sợi, 2 quần âu, 2 bộ thể thao mùa hè, 2 bộ thể thao mùa đông, 1 cà vạt. Đồng phục nữ gồm: 2 áo vest, 2 áo sơ mi, 2 áo sợi, 2 chân váy, 2 bộ thể thao mùa hè, 2 bộ thể thao mùa đông, 1 cà vạt.

• Phong Đăng