.
Nhân dịp kỷ niệm 15 năm khai trương mạng di động đầu tiên ở Việt Nam, Báo BĐVN đã phỏng vấn ông Mai Liêm Trực, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Bưu điện và Tổng giám đốc VNPT, một trong những nhân vật chủ chốt trong việc quyết định lựa chọn công nghệ GSM và đưa ra chiến lược phát triển cho di động Việt Nam để đem đến những thành công như ngày hôm nay.
Ngày 3/7/1993, chúng ta đã khai trương dịch vụ di động công nghệ GSM đầu tiên ở Hà Nội. Vậy lý do nào để ta lựa chọn đưa dịch vụ thông tin di động vào Việt Nam ở thời điểm này?
Sau 3 năm đất nước khởi động và bắt đầu quá trình đổi mới thì ngành BCVT Việt Nam đã có những bước đột phá bằng việc mở liên lạc viễn thông quốc tế qua hệ thống thông tin vệ tinh mặt đất với hai Trung tâm đặt Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, sau đó là Đà Nẵng. Đến năm 1991, chúng ta đã đưa hệ thống tổng đài điện tử vào khai thác tại một loạt thành phố là Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Nam Định… Đây là thời kỳ mà ngành BCVT hoàn thiện việc số hóa bằng các tổng đài điện tử và truyền dẫn bằng hệ thống viba số. Thời kỳ này, điện thoại và Fax hoàn toàn tự động trong nước và quốc tế thay thế dần cho dịch vụ điện báo và Telex. Những năm 1990 và 1991 là giai đoạn chuẩn bị cho ngành BCVT bước vào thời kỳ tăng tốc. Đầu tư nước ngoài phát triển mạnh. Nhu cầu sử dụng dịch vụ thông tin di động của các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nước ngoài bắt đầu xuất hiện, nhất là thị trường TP. Hồ Chí Minh. Lúc đó, Tổng cục Bưu điện bắt đầu nghiên cứu đưa thông tin di động vào Việt Nam và tiếp xúc với một số đối tác để chuẩn bị triển khai như SingTel, Acatel, Siemens, Ericsson…
Từ 1991 đến 1993 đã có sự xuất hiện của công nghệ di động tế bào công nghệ số GSM, được triển khai nhiều tại châu Âu. Tuy nhiên, công nghệ này còn đang trong quá trình hoàn thiện nên chưa được thương mại hoá rộng rãi. Tổng cục Bưu điện đứng trước tình huống nhu cầu thông tin di động đã xuất hiện nhưng lựa chọn công nghệ nào phù hợp với Việt Nam? Lúc này, thế giới đã đưa vào sử dụng các hệ thống di động tế bào khoảng 20 năm nhưng hầu hết dùng công nghệ analog. Cũng xuất hiện ý kiến đề nghị lựa chọn công nghệ analog cho Việt Nam để đáp ứng nhu cầu của thị trường lúc bấy giờ. Nhưng Tổng cục trưởng Tổng cục Bưu điện Đặng Văn Thân và lãnh đạo ngành BCVT đã quyết định chọn công nghệ số để thẳng tiến tới công nghệ hiện đại và đồng bộ mạng lưới từ nội hạt, truyền dẫn đều sử dụng công nghệ số. Vì vậy, công nghệ thông tin di động được chọn lựa là công nghệ số GSM. Mặc dù quyết tâm đi theo con đường công nghệ số GSM, song thực tiễn lúc đó rất khó khăn do công nghệ này đang gặp khó khăn trong thương mại hóa, thiết bị đầu cuối chưa hoàn thiện và giá cực kỳ đắt đỏ, tới hàng nghìn USD/chiếc.
Năm 1992, Tổng cục Bưu điện quyết định đàm phán với các đối tác để chuẩn bị đưa công nghệ GSM triển khai trên phạm vi toàn quốc. Tháng 7/1993, Tổng cục Bưu điện đã lựa chọn Acaltel là nhà sản xuất thiết bị để triển khai mạng di động đầu tiên tại Hà Nội. Sau đó, cuối năm 1993 và đầu năm 1994, mạng GSM được tiếp tục mở rộng ở TP. Hồ Chí Minh với đối tác Ericsson. Đến năm 1994, mạng GSM được thiết lập và chính thức cung cấp dịch vụ tại một số thành phố lớn. Công nghệ này cũng được lựa chọn dựa trên tiêu chuẩn của châu Âu và ITU để đưa vào thị trường Việt Nam. Sở dĩ Tổng cục Bưu điện chọn 2 nhà cung cấp thiết bị Alcatel và Ericsson nhằm tạo sự cạnh tranh nhất định về giá cả, chất lượng và các dịch vụ sau bán hàng.
Ông Mai Liêm Trực, nguyên Tổng Cục trưởng TC Bưu điện - TGĐ VNPT
Chúng ta đã quyết tâm đưa GSM vào Việt Nam, nhưng vì sao thời điểm đó, tại TP Hồ Chí Minh vẫn triển khai mạng Call-Link sử dụng cộng nghệ analog?
Như tôi nói ở trên, vào thời điểm năm 1992, đã có nhiều ý kiến và nhiều đối tác muốn đưa công nghệ analog vào Việt Nam và cụ thể là thị trường TP. HCM. Về mặt chiến lược, lãnh đạo ngành BCVT xác định sẽ đi thẳng vào công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, do nhu cầu cấp bách tại thị trường nên Bưu điện TP.HCM có đề xuất tạm sử dụng một hệ thống di động analog gọi là Call-Link. Tổng cục Bưu điện đồng ý cho triển khai nhưng chỉ hạn chế ở địa bàn TP.HCM và sẽ thay thế bằng GSM sau này.
Thưa ông, lúc đó có đề xuất chọn công nghệ di động vệ tinh và thực tế là công nghệ vệ tinh cũng có nhiều ưu thế, vậy tại sao chúng ta vẫn chọn GSM?
Đúng là thời điểm đó, một số người nêu ý kiến nên chọn công nghệ di động vệ tinh toàn cầu với ưu điểm là đi khắp nơi trên thế giới đều có thể sử dụng được cho dù thiết bị đầu cuối to hơn các công nghệ khác một chút. Thời kỳ này, công nghệ di động vệ tinh được đầu tư mạnh ở Mỹ và châu Âu như các tập đoàn Iridium Global Star... Các nhà cung cấp dịch vụ đã bắn khoảng hơn 60 quả vệ tinh (tương tự như BTS) lên quỹ đạo vệ tinh cách trái đất khoảng 10.000 km (vệ tinh tầm thấp) để đảm bảo sự chuyển vùng cho các thuê bao di động. Phải thừa nhận công nghệ di động vệ tinh lúc đó có rất nhiều ưu thế và Tổng cục Bưu điện cũng đã nghiên cứu đến công nghệ này. Tuy nhiên, ngoài các yếu tố về thị trường, công nghệ, thiết bị đầu cuối thì vấn đề được đưa ra cân nhắc là nếu chọn mạng GSM, chúng ta sẽ quản lý tốt hơn là triển khai mạng di động vệ tinh. Vì vậy, quan điểm của Tổng cục Bưu điện là vẫn phải xây dựng mạng di động thông tin mặt đất GSM. Sau này, chính sự thận trọng đã giúp chúng ta tránh được rủi ro khi công nghệ di động vệ tinh thất bại. Trong khi đó, giá thành thiết bị mạng và thiết bị đầu cuối giảm đi rất nhanh nên mạng GSM thương mại hóa và phát triển mạnh trên toàn cầu. Bài học rút ra là không phải vấn đề công nghệ mà chính thị trường sẽ quyết định sự thành công cho nhà khai thác.
Ông có thể cho biết vì sao ban đầu, Bưu điện Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh được lựa chọn triển khai mạng di động đầu tiên, nhưng sau đó lại thành lập MobiFone?
Tổng cục Bưu điện chủ trương phải tạo sự quản lý thống nhất mạng GSM trên phạm vi toàn quốc nên đã thành lập MobiFone. Việc thành lập MobiFone sẽ thúc đẩy phát triển mạnh mạng GSM và năm 1995, MobiFone ra đời. Trước đó, Tổng cục Bưu điện cũng thành lập Công ty Viễn thông quốc tế (VTI) để quản lý thống nhất mạng viễn thông quốc tế.
" alt=""/>Chọn GSM đem lại thành công cho Việt NamHồi 10 tuổi, nhà ông Hoàng Nam Tiến ở phố Trần Phú (Hà Nội) - nơi mà gia đình các tướng quân đội thường ở. Mùa hè, cậu bé Tiến khi đó rất hay mua thạch ở một quán tại ngõ nhỏ Tôn Thất Thiệp. Một lần, khi ông đến mua thạch, bà bán quán hỏi một câu: “Nhà cậu có đá lạnh không?” - “Đá ư? Có ạ” - “Vậy cậu bán cho tôi”.
Những năm 1970 – 1980 của thế kỷ trước, số gia đình ở Hà Nội có tủ lạnh rất hiếm. Trong khi đó, trong khu chỉ có mỗi nhà ông Tiến có tủ lạnh. "Vậy là ý tưởng 'khởi nghiệp' bỗng nảy sinh”, ông Tiến kể.
Lúc đó, bà cụ đã đưa cho cậu bé Tiến khi ấy 4 hộp nhôm kích thước khoảng 30cm (dài) x 15cm (rộng) x 10 cm (dày), dặn cho nước vào đó và sau 1 đêm được 4 hộp đá. “Tôi không nhớ chính xác hồi đó bán được bao nhiêu tiền mỗi hộp, nhưng đổi ra tiền bán số đá đó tương đương giá 2 bát phở Đường Tàu thuở đó”, ông Tiến nhớ lại.
Cứ thế, hằng ngày, buổi trưa sau đi học về, cậu bé lại nhanh chóng lấy 4 khay đá cho vào túi vải rồi mang ra ngõ Tôn Thất Thiệp giao cho bà cụ. “Đó là việc khởi nghiệp đầu tiên của tôi. Việc 'kinh doanh' diễn ra vô cùng tốt. Sau này, mẹ tôi cũng biết chuyện nhưng bà chỉ cười xòa”, ông Tiến chia sẻ.
Số tiền kiếm được từ việc bán đá, ông Tiến chủ yếu dành để mua sách, đổi lấy tri thức. Bởi sách hồi đó rất hiếm.
Thuở nhỏ, chủ yếu thời gian sống ở nhà cùng mẹ nhưng ông Tiến cho hay, mình được thừa hưởng sự giáo dục không chỉ từ mẹ. Ba ông - chiến tướng Hoàng Đan, có một cách giáo dục con cái rất đặc biệt.
Ông Tiến kể cứ đến mùa hè là ông chỉ được nghỉ hè 15 ngày, sau đó vào ở với ba trong quân đội. Lần đầu tiên, ông vào ở với ba khi mới 5 tuổi. Khi lớn hơn, ông ở với Đại đội Trinh sát, Tiểu đoàn Quân y, Đại đội Xe... Vì vậy, người lính làm gì, đi đâu, ăn gì, cậu bé Tiến cũng làm như vậy.
“Tôi cũng làm những việc như tập trận, xây nhà, trồng cây, chăn lợn... Đó là cách giáo dục rất đặc biệt của người tướng chỉ huy quân đội ít có thời gian gần con. Chưa bao giờ ông nói rằng con phải thế này, thế kia hay để trở thành người tốt phải làm sao... thay vào đó, ba tôi làm gương”, ông Tiến kể.
Thời gian cạnh ba, cậu bé tranh thủ quan sát và có được nhiều bài học thú vị. Khi ở đơn vị quân đội, việc đầu tiên tướng Hoàng Đan làm sau khi kết thúc giờ làm việc là tưới rau, trồng cây, thu hoạch rau quả. Cậu bé Hoàng Nam Tiến học theo, về thực hành ngay tại khu nhà mình. Khi về khu tập thể Trần Phú, cậu bé trồng sắn dây, trồng cà chua, nuôi gà và lợn. Tất cả trẻ con trong khu đều “thi đua” cùng trồng theo. Các ông bố, bà mẹ đều rất vui khi nhìn thấy con nuôi được gà, trồng được những quả cà chua, thu hoạch sắn dây.
“Có lẽ vì làm tất cả mọi việc, từ những việc nhỏ nhất ngay khi còn bé đã giúp thế hệ chúng tôi giờ đây có thể tự tin làm được mọi việc được giao bởi coi đó là những việc rất bình thường” - ông Tiến chiêm nghiệm.
Ông Tiến cũng không áp đặt lên việc học của chính con mình. Con gái ông từng trúng tuyển và làm lớp trưởng của lớp chuyên Toán của Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam. Thế nhưng, một ngày, người cha cũng là dân chuyên Toán quyết định cho con nghỉ. Quyết định bất ngờ đó cũng khiến hiệu trưởng của Trường THPT Chuyên Hà Nội - Amsterdam (cũng là thầy cũ của ông Tiến) không khỏi băn khoăn. Nhưng quyết định của ông Tiến đơn giản chỉ là: ông không muốn con phải học từ sáng đến tối.
Chuyển ra trường ngoài, khi không còn áp lực quá lớn của việc phải học trường chuyên lớp chọn, con ông có thời gian chơi game, cosplay (hóa trang thành các nhân vật hoạt hình, truyện tranh) thành các nhân vật trong anime Nhật Bản. “Không bao giờ tôi ép con phải cố gắng trở thành thủ khoa, hay thi đạt điểm thật cao. Tôi muốn con được học và được sống cùng đam mê của cháu. Sau này, con gái tôi vẫn biết ơn tôi vì điều đó”.
Ông Tiến có quan điểm cởi mở và linh hoạt với các sở thích của con cái mình. Ông không cấm nhưng tìm cách điều hòa sở thích và việc học sao cho con vừa được thỏa mãn đam mê, vừa đảm bảo kết quả học.
Ông kể con gái ông rất thích chơi game. Dù phần đông phụ huynh thường cấm con chơi game nhưng ông Tiến cho rằng việc này không thể cấm được. Ông bèn ra điều kiện, cứ 2 giờ học được 1 giờ chơi game. Hai bố con thỏa thuận cứ điểm Toán trên 8 sẽ được chơi game thoải mái...
“Con cứ đạt được kết quả học tốt, không việc gì phải hạn chế game cả”. Sau đó, ông tiếp tục gợi ý và thỏa thuận với con về việc kiếm tiền từ chơi game, thay vì chỉ chơi đơn thuần. “Con tôi đã bán được các món đồ, nhân vật từ game với giá 10 triệu đồng”, ông Tiến chia sẻ.
Hay với sở thích Cosplay cũng vậy. Ông kể có một lần, con thỏ thẻ xin mua cho phụ kiện này kia để hóa trang thành nhân vật. Cả bộ tính ra phải 10 triệu đồng. Ông mới hỏi con có thể làm được bộ đồ đó không? Con ông nói có thể làm được, nhưng không có máy may. “Tôi suy nghĩ về việc này và hôm sau, tôi quyết định mua máy may về nhà, hỏi con tại sao không thử làm ra để bán kiếm tiền?
Con gái ông đã may ra những bộ tương tự, không chỉ tự may cho mình mà còn bán được với giá lên đến 30 triệu đồng, rẻ 10 triệu đồng/bộ. “Sau này, con gái tôi cũng rất hiểu những việc đó, không chỉ thỏa mãn đam mê mà con còn hiểu về giá trị đồng tiền” – ông nói.
Theo ông Tiến, phụ huynh mỗi thời, mỗi hoàn cảnh có mỗi cách giáo dục khác nhau nhưng quan trọng phải giúp con trưởng thành và tin vào chính mình. Có rất nhiều cách để cha mẹ hiểu con, giúp con phát triển, dạy con chuyện kiếm tiền, cân bằng đam mê… một cách gần gũi, tự nhiên mà không phải là “một cuộc chiến”.
Điều quan trọng, phụ huynh hãy đối thoại với con con thẳng thắn, chân thành và yêu thương, con sẽ cảm nhận được sự tôn trọng và tình yêu của cha mẹ.
Vào ngày 14/2 cùng năm khi bé gái ở nhà một mình, hai người đã tới bắt cóc. Nhưng sau 6 ngày đưa nạn nhân về nhà ở Vân Nam, bà Yang đã bị bắt. Con trai của bà cũng ra tự thú 4 ngày sau đó.
Tới ngày 15/12/2023, bà Yang bị tòa án tuyên phạt 2 năm tù, và con trai chịu mức án 7 tháng tù giam vì tội bắt cóc trẻ em. Hai mẹ con đã kháng cáo. Tuy nhiên, vào tháng 3, Tòa phúc thẩm đã quyết định giữ nguyên bản án ban đầu.
Nhiều người bày tỏ sự bất bình trước vụ việc, và bản án mà tòa án đưa ra cho hai mẹ con bà Yang. Đa số bình luận trên mạng xã hội Trung Quốc cho rằng, hai đối tượng đã thoát tội quá dễ dàng.
“Tôi không hiểu tại sao mức án dành cho những kẻ buôn bán trẻ em lại nhẹ như vậy. Đây chính là lý do tội ác này vẫn tiếp diễn. Lợi nhuận lớn hơn cái giá phải trả”, một cư dân mạng viết.
"Bảy tháng? Không thể tin được. Cái giá phải trả cho tội buôn bán trẻ em hiện quá nhẹ? Điều này sẽ chỉ khuyến khích tội phạm”, một cá nhân khác bày tỏ sự phẫn nộ.
Diễn viên Quốc Trường xuất hiện trong bộ vest đen lịch lãm. Điểm nhấn của bộ trang phục là chiếc khăn túi màu xanh họa tiết nổi bật trên túi ngực áo vest.
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
Các thí sinh Miss Grand Vietnam 2024 trình diễn:
Bài, video:Phước Sáng
Ảnh: BTC
" alt=""/>Minh Tú gợi cảm táo bạo, 4 người đẹp rút khỏi Miss Grand Vietnam 2024