Chiều nay, ông Phạm Ngọc Quy - Chi Cục trưởng Chi cục An toàn VSTP Nghệ An cho biết, kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm An toàn VSTP quốc gia cho thấy, nguyên nhân gây ra vụ 4 người ngộ độc trong bữa uống rượu, khiến 3 người chết, tại xã Hữu Lập (huyện Kỳ Sơn) do chất Koumin là hợp chất có trong cây lá ngón.

Cơ quan chức năng xác định độc tố khiến 3 người chết là chất Koumin có trong lá ngón

Koumin là một trong những thành phần tạo nên alcaloid có trong cây lá ngón giống như Gelsenicin, Gelsamydin, Gelsemoxonin… Cây lá ngón còn được gọi với nhiều tên gọi khác như câu vẫn, đoạn trường thảo…Cây sống phổ biến ở các huyện vùng núi phía Tây Nghệ An.

Nhận định ban đầu của cơ quan chức năng cho thấy, do gia đình ngâm rượu nhầm cây lá ngón nên dẫn đến vụ ngộ độc thương tâm.

Qua đó, các cơ quan chức năng ở Nghệ An khuyến cáo, người dân tuyệt đối không sử dụng các bộ phận của cây lá ngón hoặc các loại cây không rõ nguồn gốc để ngâm rượu, sử dụng dưới mọi hình thức để tránh ngộ độc đáng tiếc xảy ra.

Trước đó, chiều 12/3, tại gia đình ông Moong Văn Đi (40 tuổi, ngụ xã Hữu Lập, huyện Kỳ Sơn) xảy ra vụ ngộ độc sau khi uống rượu khiến Moong Văn Tuệ (37 tuổi), Moong Văn Đi (40 tuổi) và Lô Thị Văn (40 tuổi) tử vong. Riêng anh Lữ Văn Khăm được đưa đi cấp cứu, chữa trị và đang dần hồi phục.

Rượu ngâm rễ, thân cây được đựng trong chai nhựa do anh Moong Văn Đi tự nấu, trong đó rễ, thân cây do anh Đi tự thu hái về để ngâm. Sau khi ngâm khoảng 10 ngày, trong bữa trưa ngày 12/3, anh đưa ra để mời khách cùng uống thì xảy ra ngộ độc.

Uống rượu ngâm rễ cây: 3 người chết, 1 nguy kịch

Một gia đình có 4 người nhập viện vì bị ngộ độc rượu, có 3 người chết và một người đang cấp cứu trong tình trạng nguy kịch.

Bành trướng với tốc độ quá nhanh nhưng Facebook lại bất chấp tất cả để phá hỏng luật lệ ở mỗi nước. Chỉ dựa vào Tiêu chuẩn Cộng đồng của riêng mình, Facebook mặc kệ cho tin tức xấu độc, mang tính thù hận lan truyền, nhất là trong mùa Covid-19 này. Điều này khiến cho CEO Mark Zuckerberg phải lên ghế nóng điều trần trước Quốc hội Mỹ và bị điều tra ở châu Âu. 

Tại chính quê nhà Mỹ, Facebook thậm chí còn bị phát động chiến dịch tẩy chay mang tên #StopHateForProfit (tạm dịch: ngừng kiếm lợi nhuận trên sự thù hằn). Hệ quả là hơn 160 nhà quảng cáo hàng đầu đã ký cam kết ngừng mua quảng cáo trên Facebook trong tháng 7.

Năm ngoái, Facebook kiếm được 70,7 tỷ USD, mà 98% trong số đó đến từ doanh thu quảng cáo. Vì thế, chiến dịch tẩy chay được kỳ vọng sẽ làm chậm tốc độ bành trướng của Facebook. 

Mặc dù bị tẩy chay, người dùng Facebook chỉ giảm nhẹ nhưng doanh thu vẫn tăng trưởng.

Tuy nhiên, chiến dịch tẩy chay dường như không khiến Facebook gặp chút hề hấn gì. Báo cáo tài chính Quý III/2020 cho thấy Facebook chỉ bị suy giảm nhẹ người dùng ở Mỹ và Canada, nhưng doanh thu tăng tới 22% so với cùng kỳ năm ngoái. CEO Mark Zuckerberg cho biết Facebook hiện có 10 triệu nhà quảng cáo trên toàn cầu so với con số 9 triệu hồi tháng 7, thời điểm bị tẩy chay.

Những con số không biết nói dối. Càng bị tẩy chay, Facebook càng lớn mạnh, vì sao? Theo chuyên gia Nicole Perrin của eMarketer, nguồn đóng góp doanh thu cho Facebook là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, không phải tập đoàn đa quốc gia, những người theo đuổi chiến dịch tẩy chay Facebook để làm đẹp lòng dư luận.

Còn tại Việt Nam, Facebook từng kiếm bộn nhờ tiếp tay cho quảng cáo xấu độc như thực phẩm chức năng gắn mác thuốc đặc trị, cơ sở làm đẹp không phép, đòi nợ thuê, cờ bạc, mại dâm trá hình, buôn bán tiền giả... Ngày nay, Facebook đang tiếp tay cho hàng nhái, hàng giả thông qua việc để quảng cáo livestream bán hàng online tung hoành suốt từ đầu mùa dịch Covid-19 đến giờ.

Chỉ tính đến năm 2018, Facebook và Google đã thu được 900 triệu USD từ quảng cáo ở nước ta, theo báo cáo của Ngân hàng Nhà nước. Đáng quan ngại, cơ quan thuế gần như không thể truy thu nổi một đồng nào bởi Facebook không có pháp nhân tại Việt Nam.

Thách thức trong việc quản lý Facebook

Như đã nói ở trên, bằng việc không tuân thủ luật pháp Việt Nam mà tự tạo Tiêu chuẩn Cộng đồng riêng, Facebook đã khiến nhà nước thất thu một khoản thuế không hề nhỏ. Đây cũng là thực trạng chung trên thế giới khi Facebook né thuế bằng cách chuyển phần lợi nhuận đến những thiên đường thuế. Chẳng hạn năm 2019, Facebook chỉ đóng thuế 28 triệu bảng tại Anh trên doanh thu kỷ lục 1,6 tỷ bảng (tương đương 1,75%, xem hình dưới).

Vương quốc Anh nơi ghi nhận doanh thu khủng của các ông lớn công nghệ, nhưng số thuế thực đóng lại vô cùng thấp.

Thực trạng này khiến các nước châu Âu phải vào cuộc mạnh tay, đề xuất dự thảo đánh thuế điện tử vào nơi tiêu thụ hàng hóa, dịch vụ chứ không phụ thuộc vào sự hiện diện thương mại. 

Tuy nhiên, trong khi các nước phương Tây loay hoay, khu vực Đông Nam Á đã đi đầu trong việc áp đặt thuế với các nền tảng, dịch vụ xuyên biên giới như Facebook hay Google. Hồi tháng 8/2020, Indonesia tuyên bố áp thuế VAT 10% với Facebook, TikTok trên phần doanh thu phát sinh tại đất nước vạn đảo. Trước đó, Netflix, Spotify, Google, Amazon là những cái tên phải nộp phần thuế tương đương kể từ ngày 1/9. 

Còn Thái Lan, Philippines và mới đây là Campuchia cũng đang cân nhắc đề xuất áp thuế VAT với nhóm các doanh nghiệp xuyên biên giới nói trên.

Một số quốc gia phát triển cũng đã hình thành chế tài xử phạt các công ty xuyên biên giới hoạt động trái luật tại thị trường bản địa với mức phạt dựa theo tỉ lệ phần trăm doanh thu. Chế tài này khiến các công hoạt động xuyên biên giới như Facebook phải tuân thủ luật pháp nước sở tại nghiêm túc hơn, thay vì tiếp tục vi phạm và chấp nhận nộp phạt theo mức xử phạt cụ thể vì số tiền phạt quá nhỏ so với lợi nhuận các công ty này thu được. 

Tại Việt Nam, thuế nhà thầu đã có nhưng các nền tảng nói trên vẫn chây ỳ trong việc thực hiện nghĩa vụ. Thuế nhà thầu bao gồm thuế giá trị gia tăng (VAT), thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thu nhập cá nhân (TNCN), phổ biến ở mức 10%. Hiện mới có Netflix đưa ra phát ngôn chính thức ủng hộ tuân thủ luật pháp của Việt Nam, bao gồm việc hoàn thành nghĩa vụ thuế.

Giải pháp nào để Facebook tuân thủ cuộc chơi?

Cơ sở luật pháp đã có nhưng Facebook hay Google vẫn có nhiều cách ‘chống chế’ để từ chối thực hiện nghĩa vụ thuế cũng như không tuân thủ quy định về việc kiểm soát nội dung. Các nền tảng này chỉ vào cuộc khi cơ quan quản lý chủ động yêu cầu gỡ bỏ, đồng nghĩa với việc tạo gánh nặng giám sát hàng triệu nội dung mỗi ngày cho cơ quan hữu trách. 

Như vậy, giải pháp hiện tại chỉ có thể đến từ yêu cầu người dùng và nhà quảng cáo tuân thủ luật pháp. Khi những nhà quảng cáo lớn không chi tiền cho hoạt động quảng cáo trên Facebook, nghiễm nhiên Facebook phải đi đúng hướng.

Song như đã nói ở trên, Facebook sống được tại Việt Nam phần nhiều dựa vào những hoạt động ‘chìm’ như phát tán nội dung xấu độc, chạy quảng cáo bán hàng lậu, hội nhóm bán chất cấm... những thứ khó kiểm soát theo hình thức kêu gọi tuân thủ luật pháp. 

Vì thế, tại kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khoá XIV, một giải pháp giải quyết tận gốc đã được Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng đưa ra là định danh người dùng mạng xã hội. “Chúng tôi coi đây là giải pháp căn cơ để người sử dụng không còn nghĩ rằng, lên mạng xã hội là vô danh, vì thế mà vô trách nhiệm”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Cùng với những giải pháp căn cứ trên những chế tại cụ thể, phối hợp đồng bộ giữa các Bộ, Ban, ngành (như căn cước công dân định danh gắn với số tài khoản, số điện thoại, tài khoản mạng xã hội), người dùng sẽ phải tự có điều chỉnh cho phù hợp khi ứng xử trên Facebook cũng như bất cứ nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới nào.

Phương Nguyễn

Mạng xã hội nào có thể soán ngôi Facebook?

Ngoài TikTok, Facebook còn đối mặt với cạnh tranh lớn từ các tên tuổi mạng xã hội mới nổi như Parler, Discord.  

Bác sĩ Nguyễn Viết Đồng, Giám đốc bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho biết, bệnh viện biểu dương hành động của thầy giáo Nguyễn Quý Hùng và anh Nguyễn Văn Quân (trú Quảng Bình) đã đi 200km ra Hà Tĩnh hiến máu cứu bệnh nhân. 

Thầy Hùng từng tham gia nhiều đợt hiến máu cứu người

Tối qua, bệnh nhân Hồ Thị Thi (70 tuổi, trú huyện Thạch Hà) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, da xanh, đi ngoài phân đen.

Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân xuất huyết dạ dày, dẫn dến thiếu máu nặng, cần được truyền máu cấp cứu ngay trong đêm.

Tuy nhiên, nhóm máu của bệnh nhân là loại cực hiếm, nhóm máu A, Rh - (tỷ lệ Rh- của cả 4 nhóm máu O, A, B, AB ở người Việt Nam là 0,08% xếp và loại cực hiếm).

Theo số liệu tại bệnh viện thì Hà Tĩnh chỉ có 1 người có nhóm máu này nhưng người này hiện đang ở nước ngoài.

Khoa xét nghiệm tại bệnh viện đã liên hệ với câu lạc bộ nhóm máu hiếm khu vực miền Trung để xin giúp đỡ và được biết Quảng Bình có 5 người có cùng nhóm máu với bệnh nhân.

Sau khi liên hệ, thầy giáo Nguyễn Quý Hùng và Anh Nguyễn Văn Quân đã lập tức di chuyển trong đêm ra Hà Tĩnh hiến máu cứu người.

Hành động kịp thời của thầy Hùng và anh Quân đã cứu sống bệnh nhân Thi.

Đâu cần chúng tôi có mặt

Chia sẻ với PV, thầy Hùng cho biết, anh và nhóm bạn tham gia câu lạc bộ nhóm máu hiếm được một thời gian khá dài, và nhóm sinh hoạt 2 lần/năm.

Bệnh nhân Thi đã qua cơn nguy kịch và đang được điều trị tại bệnh viện

Cũng theo thầy Hùng, câu lạc bộ nhóm máu hiếm có khoảng 40 thành viên, chủ yếu là người Quảng Bình.

Nhận được thông tin bệnh nhân Thi cần máu gấp, nhóm đã bố trí thầy và anh Quân lên đường đi Hà Tĩnh.

“Tôi và anh Quân đi 2 chặng xe, hẹn nhau ở thị xã Ba Đồn rồi đi xe khách ra Hà Tĩnh. Phải mất hơn 3 tiếng đồng hồ chúng tôi mới có mặt tại bệnh viện Hà Tĩnh lúc 1h30 sáng nay. Trước đây tôi đã hiến máu rồi, nhưng hiến máu cấp cứu thì đây là lần đầu tiên”, thầy Hùng chia sẻ.

Mọi chi phí đi lại đều do hai người tự túc. “Bởi khẩu hiệu của câu lạc bộ là 'Ở đâu cần là ở đó chúng tôi có mặt', tôi cảm thấy rất vui khi nhóm máu của mình cực hiếm, lại có thể san sẻ được cho người khác khi họ cần”, thầy Hùng nói.

Xuất tinh ra máu, bệnh gì?

Bình thường, tinh dịch khi xuất ra có màu trắng ngà. Khi tinh dịch có máu (bằng mắt thường nhìn thấy tinh dịch có màu đỏ...