Thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử cùng thuộc nhóm sản phẩm hóa hơi mà không đốt cháy. Bởi vậy, hai sản phẩm có nhiều điểm tương đồng. Cụ thể, đều sử dụng thiết bị điện tử, và đều hoạt động theo cơ chế làm nóng. Do không có quá trình đốt cháy như thuốc lá điếu, cả hai sản phẩm đều không có hắc ín.

Với cơ chế hoạt động tương đồng, hai sản phẩm này cần được đưa vào quản lý đồng thời, cùng một văn bản pháp lý, thời điểm để đảm bảo tính đồng bộ và bao quát. Đây cũng là kinh nghiệm quản lý thuốc lá thế hệ mới của nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Anh, Canada, New Zealand, hay Mỹ.

Năm 2018, Public Health England (PHE, Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh) đã công bố Báo cáo về việc xem xét lại các bằng chứng về TLĐT và tiếp tục nhấn mạnh rằng: “Đánh giá mới của chúng tôi củng cố phát hiện rằng thuốc lá điện tử chỉ gây ra một phần nhỏ rủi ro so với việc hút thuốc, ít nhất là 95% ít tác hại hơn, và không gây rủi ro cho những người xung quanh”. 

Từ đó, Anh đã xây dựng khung pháp lý để quản lý việc lưu hành thuốc lá điện tử và khuyến cáo người dùng dần chuyển sang các sản phẩm này nếu không thể cai thuốc lá hoàn toàn. Các cơ quan quản lý nước này đã loại bỏ việc áp dụng cảnh báo sức khỏe cho những sản phẩm không chứa nicotine và nới lỏng quy định quảng cáo sản phẩm cho nhà sản xuất. Đồng thời, người bán cũng có nghĩa vụ xác minh độ tuổi nhằm đảm bảo người dưới 18 tuổi không tiếp cận với thuốc lá điện tử.

Nhìn chung, người dùng thuốc lá thế hệ mới đang có xu hướng tăng, kéo theo đó là nguy cơ gia tăng, khó kiểm soát tình trạng nhập lậu do một bộ phận người sử dụng còn chưa có hiểu biết đầy đủ, chính xác về sản phẩm.

Vì vậy, cần nhanh chóng có một khung pháp lý toàn diện để giải quyết những bất cập này. Việc quản lý đồng thời thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử sẽ giúp người dùng có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm an toàn, tránh các rủi ro gây ra bởi đối tượng kinh doanh bất hợp pháp.

Đồng thời, các tổ chức, bộ, ngành có cơ sở pháp lý cũng như thông tin chính xác nhằm tăng cường các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng về thuốc lá thế hệ mới và có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm.

Thủy Tiên

Hiện nay, việc tiếp cận các địa chỉ bán thuốc lá thế hệ mới bao gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng thông qua các trang mạng xã hội không khó. Bộ Y tế cũng ước tính số người hiện đang hút thuốc lá tại Việt Nam khoảng 15,4 triệu người. Một khảo sát điều tra tình hình sử dụng thuốc lá tại 34 tỉnh thành vào năm 2020 của cơ quan này cũng chỉ ra rằng tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử đã tăng tới 18 lần. 

Do đó, việc đưa ra quy định về quản lý các loại thuốc lá thế hệ mới là điều cấp bách, cần sớm được triển khai thực hiện. Theo Bộ Công thương, cơ quan này sẽ trình Chính phủ Nghị định sửa đổi Nghị định 67 về quản lý thuốc lá để trước mắt đưa thuốc lá làm nóng vào quản lý. Như vậy, thuốc lá điện tử vẫn chưa được đề cập đến.

Thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử cùng thuộc nhóm sản phẩm hóa hơi mà không đốt cháy. Bởi vậy, hai sản phẩm có nhiều điểm tương đồng. Cụ thể, đều sử dụng thiết bị điện tử, và đều hoạt động theo cơ chế làm nóng. Do không có quá trình đốt cháy như thuốc lá điếu, cả hai sản phẩm đều không có hắc ín.

Với cơ chế hoạt động tương đồng, hai sản phẩm này cần được đưa vào quản lý đồng thời, cùng một văn bản pháp lý, thời điểm để đảm bảo tính đồng bộ và bao quát. Đây cũng là kinh nghiệm quản lý thuốc lá thế hệ mới của nhiều quốc gia phát triển trên thế giới như Anh, Canada, New Zealand, hay Mỹ.

Năm 2018, Public Health England (PHE, Cơ quan Y tế Cộng đồng Anh) đã công bố Báo cáo về việc xem xét lại các bằng chứng về TLĐT và tiếp tục nhấn mạnh rằng: “Đánh giá mới của chúng tôi củng cố phát hiện rằng thuốc lá điện tử chỉ gây ra một phần nhỏ rủi ro so với việc hút thuốc, ít nhất là 95% ít tác hại hơn, và không gây rủi ro cho những người xung quanh”. 

Từ đó, Anh đã xây dựng khung pháp lý để quản lý việc lưu hành thuốc lá điện tử và khuyến cáo người dùng dần chuyển sang các sản phẩm này nếu không thể cai thuốc lá hoàn toàn. Các cơ quan quản lý nước này đã loại bỏ việc áp dụng cảnh báo sức khỏe cho những sản phẩm không chứa nicotine và nới lỏng quy định quảng cáo sản phẩm cho nhà sản xuất. Đồng thời, người bán cũng có nghĩa vụ xác minh độ tuổi nhằm đảm bảo người dưới 18 tuổi không tiếp cận với thuốc lá điện tử.

Nhìn chung, người dùng thuốc lá thế hệ mới đang có xu hướng tăng, kéo theo đó là nguy cơ gia tăng, khó kiểm soát tình trạng nhập lậu do một bộ phận người sử dụng còn chưa có hiểu biết đầy đủ, chính xác về sản phẩm.

Vì vậy, cần nhanh chóng có một khung pháp lý toàn diện để giải quyết những bất cập này. Việc quản lý đồng thời thuốc lá làm nóng và thuốc lá điện tử sẽ giúp người dùng có cơ hội tiếp cận với các sản phẩm an toàn, tránh các rủi ro gây ra bởi đối tượng kinh doanh bất hợp pháp.

Đồng thời, các tổ chức, bộ, ngành có cơ sở pháp lý cũng như thông tin chính xác nhằm tăng cường các chương trình nâng cao nhận thức cho cộng đồng về thuốc lá thế hệ mới và có chế tài xử lý các trường hợp vi phạm.

Thủy Tiên