Thế giới

Bộ Giáo dục có nên làm sách giáo khoa?

字号+ 作者:NEWS 来源:Giải trí 2025-02-25 18:10:35 我要评论(0)

Lời toà soạn: Thời gian gần đây,ộGiáodụccónênlàmsáchgiálịch u23 câu chuyện làm sách giáo khoa theo clịch u23lịch u23、、

Lời toà soạn: Thời gian gần đây,ộGiáodụccónênlàmsáchgiálịch u23 câu chuyện làm sách giáo khoa theo chương trình mới  đang được những người làm giáo dục quan tâm. Một trong những ý kiến đang nhận được quan điểm khác nhau là có nên để Bộ GD-ĐT tự biên soạn một bộ sách, song song với việc để cho các tổ chức, cá nhân khác làm công việc này. Trong bài viết gửi tới VietNamNet, PGS Đỗ Ngọc Thống, Chủ biên chương trình Ngữ văn mới đã nêu quan điểm của mình. Để rộng đường dư luận, VietNamNet xin giới thiệu bài viết và mong nhận được sự thảo luận rộng rãi của độc giả. Xin trân trọng cảm ơn.

{ keywords}
Ảnh: Lê Anh Dũng

Sách giáo khoa (SGK) là tài liệu dạy và học trong nhà trường phổ thông nhằm “cụ thể hóa các yêu cầu về nội dung kiến thức và kỹ năng quy định trong chương trình giáo dục của các môn học ở mỗi lớp của giáo dục phổ thông, đáp ứng yêu cầu về phương pháp giáo dục phổ thông” như Luật Giáo dục 2005 đã nêu.

Với ý nghĩa đó, từ trước đến nay SGK có một vai trò rất lớn trong dạy và học, chi phối và liên quan đến rất nhiều người, nhiều tổ chức, gây ra nhiều bàn cãi, tranh luận từ học thuật đến kinh doanh, in ấn, phát hành...

Với tinh thần đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo trong đó có đổi mới chương trình theo hướng phát triển năng lực, SGK không còn vị trí tuyệt đối quan trọng như trước nữa nhưng vẫn là vấn đề gây nhiều băn khoăn thắc mắc cần được trao đổi, làm rõ để hiểu đúng.

Một số nhận thức chưa đúng về đổi mới chương trình

Qua các phương tiện thông tin đại chúng, chúng tôi thấy khá nhiều người, ngay cả người có trách nhiệm cũng hiểu về đổi mới chương trình giáo dục phổ thông chưa chính xác.

Xin nêu một số điểm. Một chương trình, nhiều SGK hay 1 bộ SGK, phương án nào đối với nước ta cũng có thuận lợi và khó khăn.

Một chương trình (CT), nhiều SGK là xu thế quốc tế, nhiều nước đã thực hiện từ lâu. Đó là một chủ trương đúng và hay, nhưng cũng phải có điều kiện mới thực hiện được. Ngay từ đầu khi đề xuất chủ trương này, Đề án đổi mới CT, SGK cũng đã nêu lên các ưu điểm và những khó khăn nếu thực hiện. Khi bỏ phiếu NQ 88 (2014) Quốc hội đã tán thành chủ trương một CT nhiều SGK.

Nay (2019) Thường vụ Quốc hội bàn về chuyện sửa đổi luật GD, nếu thấy trước mắt chưa thực hiện được chủ trương này hoặc chỉ thực hiện một phần thì Quốc hội và các cơ quan có trách nhiệm cần giải thích rõ cho cử tri và nhân dân cả nước biết; ít nhất là mấy vấn đề sau đây: Điều kiện để triển khai chủ trương nhiều bộ sách là những gì? Chưa đủ những điều kiện nào? Vì sao chưa đủ những điều kiện ấy? Trước mắt triển khai thế nào?

Nhiều SGK cho một môn học chỉ là một trong những yêu cầu của đổi mới, không phải là tất cả.

Nhiều SGK sẽ phát huy được trí tuệ của nhiều người, nhiều tầng lớp, góp phần dân chủ hóa trong giáo dục, truyền bá; giáo viên và học sinh có nhiều nguồn tư liệu, tham khảo nhiều cách tiếp cận khác nhau…

Xã hội hóa việc biên soạn SGK cũng giảm chi phí ngân sách của nhà nước, nâng cao được chất lượng do cạnh tranh lành mạnh.

Tuy nhiên cũng cần phải nhận thức rõ, nhiều bộ SGK cho một môn học chỉ là một trong các yêu cầu của đổi mới; không phải là tất cả và cũng không phải là linh hồn của định hướng đổi mới.

Đổi mới then chốt nhất, quyết định nhất của lần này là chuyển từ định hướng chạy theo, nhồi nhét nội dung sang giáo dục phẩm chất và năng lực, nhất là theo yêu cầu phát triển năng lực. Nhiều bộ hay một bộ SGK mà không đổi mới cách biên soạn, cách dạy và học, cách kiểm tra- đánh giá theo yêu cầu phát triển năng lực thì cũng đều thất bại, vô ích; tốn tiền của và công sức…

Do vậy, nhiều bộ SGK là một điểm mới, nhưng không phải là vấn đề quyết định sống còn của việc đổi mới lần này. Đổi mới cách biên soạn SGK, phương pháp dạy học và kiểm tra-đánh giá mới là quyết định.

Việc dành 20% cho chương trình địa phương không giải quyết được vấn đề chênh lệch trình độ vùng miền. Chương trình dành cho địa phương nhằm đưa các nội dung địa phương (lịch sử, địa lí, văn học, nghề…) giúp HS có những hiểu biết về chính quê hương, địa phương mình chứ không giải quyết được vấn đề đặc điểm và trình độ của đối tượng người học. 80% nội dung chính thức kia và ngay cả 20% nội dung địa phương ấy mà viết khó, viết hàn lâm, viết không theo yêu cầu phát triển năng lực… thì cũng không giải quyết được vấn đề trình độ các vùng miền khác nhau.

Giải quyết vấn đề phù hợp vùng miền phải là giải pháp chuyên môn, cần có sự chỉ đạo biên soạn các SGK khác nhau cho các vùng miền khác nhau chứ không phải cứ có nhiều bộ SGK hay đã dành 20% cho CT địa phương là được. Đổi mới lần nào cũng dành cho nội dung địa phương nhưng đều không có hiệu quả, ít tác dụng, nhiều nơi biến giờ dành cho địa phương thành giờ học thêm, luyện thi…

Lâu nay dư luận bức xúc về vấn đề độc quyền, nhất là độc quyền trong phát hành. Nhiều bộ sách chống được độc quyền trong biên soạn, nhưng nếu không có biện pháp quản lí và triển khai tốt thì vẫn không có hiệu quả.

Nhiều bộ sách mà không thẩm định và quản lí tốt, chỉ do một nhà xuất bản hay phần lớn rơi vào một nhà xuất bản biên soạn và phát hành thì vẫn là độc quyền. Vì thế, cần đề cao thẩm định, tách bạch chuyện biên soạn và phát hành thì sẽ chống được độc quyền, nhất là bộ sách do Bộ GD-ĐT tổ chức biên soạn.

Vấn đề bộ sách của Bộ theo Nghị quyết 88 của Quốc hội là cần thiết. Cần thiết không phải vì khi đó “sợ ít người mặn mà với việc làm SGK” nên phải giao cho Bộ GD-ĐT đứng ra tổ chức mà là cần có một cơ quan chịu trách nhiệm chính tổ chức một bộ sách đầy đủ tất cả các môn học và hoạt động giáo dục cho tất cả các cấp nhằm bảo đảm đúng tiến độ triển khai lộ trình đổi mới; tránh tình trạng các tổ chức cá nhân chỉ làm các sách ăn khách, các môn học “hot”phải thi cử, đánh giá nhiều…

Về nguyên tắc, chỉ khi nào có CT chính thức thì mới tiến hành biên soạn SGK và các tài liệu dạy học.

CT các môn học công bố cuối tháng 12/2018 thì đầu năm 2019 bắt đầu biên soạn SGK là đúng. Yêu cầu của Quốc hội cần có sách lớp 1 để thực hiện vào 2020; nghĩa là còn gần 2 năm để Bộ GD-ĐT tập trung làm một bộ sách cho lớp 1; còn gần 3 năm để biên soạn một bộ sách cho lớp 2 và lớp 6 triển khai vào 2021 và 4 năm nữa cho bộ sách lớp 3, 7 và lớp 10 (năm 2022)… Tương tự như vậy đến năm 2024 sẽ xong cả 12 lớp cho 3 cấp. Lộ trình ấy hoàn toàn đủ thời gian để thực hiện với điều kiện Bộ GD-ĐT phải tập trung tinh hoa, sức lực và khởi động ngay từ bây giờ là tháng 3/2019.

Việc một số tổ chức, cá nhân trong hơn 1 năm qua đã triển khai đầu tư công sức biên soạn các bộ SGK khác nhau là một sự thật. Nhưng không phải vì thế mà cho rằng cần phải có nhiều bộ SGK. Đó không phải là căn cứ pháp lí để phản biện lại chủ trương nên 1 bộ hay nhiều SGK.

Nên triển khai biên soạn sách giáo khoa mới như thế nào?

Tôi cho rằng vẫn cần triển khai theo định hướng biên soạn SGK mà NQ 88 của Quốc hội đã nêu: “Thực hiện xã hội hóa biên soạn SGK; có một số SGK cho mỗi môn học… Để chủ động triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, Bộ GD-ĐT tổ chức việc biên soạn một bộ SGK”. Cụ thể thực hiện định hướng ấy như sau:

a) Bộ GD-ĐT cứ việc tổ chức viết bộ sách của Bộ theo cách làm của Bộ, đáp ứng yêu cầu triển khai lộ trình đổi mới 2020 với lớp 1 và đến 2024 đủ tất cả sách các môn học cho 3 cấp.

b) Vẫn khuyến khích các tổ chức cá nhân làm SGK cho các môn học khác nhau. Các sách này không lệ thuộc vào tiến độ, thời gian và không cần phải đầy đủ tất cả các môn học, lớp hoặc cấp học. Nghĩa là có thể viết một hay vài cuốn cho một hay vài môn, ở một hay vài lớp khác nhau; có thể có ngay nhưng 5-10 năm mới có cũng không sao.

c) Sách của Bộ hay của các tổ chức cá nhân đều phải thẩm định quốc gia bình đẳng như nhau. Vì thế cần đặc biệt coi trọng việc thẩm định. Để tránh độc quyền trong phát hành bộ sách của Bộ cần tách bạch chuyện biên soạn và chuyện in ấn, phát hành. Việc triển khai nhiều bộ SGK những năm đầu sẽ rất phức tạp trong quản lí và tổ chức dạy học. Theo nguyên tắc này, trong một địa phương, các trường có thể dùng nhiều bộ/ cuốn sách khác nhau; GV có thể dùng cùng lúc nhiều sách khác nhau; HS có thể tham khảo nhiều sách khác nhau của một môn…

Đó là một thuận lợi nhưng cũng là một thách thức, nhất là với những GV thiếu năng lực, mà số này không ít.

Việc kiểm tra, đánh giá cũng sẽ không đơn giản, gồm cả đánh giá việc dạy của GV, việc quản lí chuyên môn của nhà trường và đặc biệt là việc đánh giá kết quả học tập của HS.

Như thế trước mắt cần tập trung nâng cao trình độ và năng lực của đội ngũ cán bộ quản lí và giáo viên; tăng cường tính chuyên nghiệp của việc thẩm định, đánh giá...

Đó là một công việc không hề đơn giản, nếu muốn làm thật, không báo cáo láo, không mắc bệnh thành tích và hình thức chủ nghĩa.

Với CT theo định hướng phát triển năng lực, SGK không quan trọng như trước nữa mà CT và yêu cầu cần đạt của CT mới là chỗ dựa quan trọng nhất.

Dù một hay nhiều bộ SGK, thì vẫn phải đổi mới cách biên soạn, đặc biệt là cách dạy học và kiểm tra, đánh giá. Chương trình GDPT 2018 đã được thiết kế nhằm đáp ứng tất cả các yêu cầu vừa nêu. Nhưng từ định hướng ấy đến thực hiện cụ thể là một khoảng cách cực xa. Và nếu không triển khai đúng sẽ phá hỏng tất cả mọi sự cố gắng. 

PGS Đỗ Ngọc Thống

Một chương trình, nhiều bộ SGK: Bộ Giáo dục cần rõ ràng và thuyết phục hơn

Một chương trình, nhiều bộ SGK: Bộ Giáo dục cần rõ ràng và thuyết phục hơn

PGS.TS. Bùi Mạnh Hùng - nguyên là Điều phối viên chính, của Ban Phát triển Chương trình Giáo dục Phổ thông - Bộ GD-ĐT) bày tỏ như vậy về một số vấn đề được đặt ra.

1.本站遵循行业规范,任何转载的稿件都会明确标注作者和来源;2.本站的原创文章,请转载时务必注明文章作者和来源,不尊重原创的行为我们将追究责任;3.作者投稿可能会经我们编辑修改或补充。

相关文章
网友点评
精彩导读
{keywords}(Ảnh: Reuters)

Ứng dụng gọi xe số 1 Đông Nam Á lên sàn Nasdaq vào tháng 12/2021 sau khi sáp nhập với một công ty SPAC. Thị giá cổ phiếu Grab giảm 61% trong năm nay, đồng pha với thị trường chứng khoán khi các nhà đầu tư bán tháo bằng mọi giá và đánh giá lại triển vọng tăng trưởng trong bối cảnh lãi suất tăng và kinh tế tăng trưởng chậm. Vốn hóa của Grab còn khoảng 10,8 tỷ USD.

CEO Anthony Tan chia sẻ, công ty sẽ dốc toàn bộ sức lực để cải thiện quỹ đạo lợi nhuận và tăng trưởng theo cách bền vững. Các mục tiêu mà Grab chia sẻ hôm nay phản ánh điều đó.

Trong cuộc phỏng vấn với Reuters tuần trước, Grab tiết lộ công ty sẽ không sa thải lượng lớn nhân sự như các đối thủ đã làm và sẽ tuyển dụng có chọn lọc, tiếp tục tham vọng về lĩnh vực dịch vụ tài chính.

Lỗ quý II của Grab là 572 triệu USD, giảm từ 801 triệu USD của một năm trước đó. Dù vậy, Grab hạ thấp triển vọng tổng giá trị giao dịch (GMV) trong cả năm do đồng USD mạnh và nhu cầu giao đồ ăn sụt giảm.

Grab hoạt động tại 480 thành phố của 8 quốc gia, hơn 5 triệu tài xế và hơn 2 triệu cửa hàng trên nền tảng. Tương tự đối thủ GoTo, Grab hưởng lợi từ sự bùng nổ của các dịch vụ giao đồ ăn trong suốt dịch Covid-19 nhưng mảng gọi xe lại bị ảnh hưởng và vẫn chưa phục hồi như trước dịch.

Alex Hungate, Giám đốc Vận hành Grab, vạch ra nỗ lực để biến Grab thành “nền tảng theo yêu cầu hiệu quả nhất và lớn nhất Đông Nam Á”. Ông nói Grab tập trung vào hiệu quả sản phẩm, chẳng hạn phân bổ đơn hàng kịp thời giúp tài xế xử lý nhiều đơn hơn. Grab cũng dự định mở rộng chương trình thuê bao hàng tháng; hướng đến khách hàng doanh nghiệp, dịch vụ hàng tạp hóa, quảng cáo và fintech để thúc đẩy lợi nhuận.

Du Lam (Theo Bloomberg, Reuters)

Những ngã rẽ của Grab trên thị trường giao đồ ăn

Những ngã rẽ của Grab trên thị trường giao đồ ăn

Khi dịch bệnh lắng xuống, mọi người ra ngoài nhiều hơn, Grab và các app giao đồ ăn khác đứng trước áp lực phải điều chỉnh mô hình kinh doanh để đối phó thách thức mới.

" alt="Grab kỳ vọng hòa vốn nửa sau năm 2024" width="90" height="59"/>

Grab kỳ vọng hòa vốn nửa sau năm 2024

Vòng quay may mắn) của nhà soạn nhạc người Đức Carl Orff; ngày 13/9 là tọa đàm âm nhạc; ngày 14/9 là workshop múa đương đại; ngày 15/9 là hòa nhạc tài năng trẻ và kèn gõ; ngày 16/9 là múa Kiều và ngày 17/9 là đêm nhạc bế mạc.

Trong đêm bế mạc liên hoan, những khán giả yêu âm nhạc tại TP.HCM đã dành những tràng pháo tay không ngớt cho các nghệ sĩ.

Ở phần 1 của chương trình, cặp nghệ sĩ Bùi Công Duy, Nguyễn Trinh Hương cùng nghệ sĩ cello người Nga Dmitry Feygin thể hiện bản Concerto 3 đàn của Beethoven. Phần biểu diễn ăn ý trong từng câu nhạc, tổng thể cùng cách chơi điêu luyện về kỹ thuật, sâu lắng về tư duy âm nhạc khiến toàn bộ khán phòng im lặng tập trung theo từng chuyển động âm nhạc của 3 nghệ sĩ.

Bùi Công Duy, Trinh Hương và nghệ sĩ cello người Nga Dmitry Feygin chụp ảnh với nhạc trưởng Trần Nhật Minh.

Phần 2 kết thúc chương trình với tác phẩm đồ sộ Scheherazade của Rimsky - Korsakov, khán giả đã được chứng kiến màn cống hiến hết mình từ các nghệ sĩ của nhà hát nhạc vũ kịch HBSO cùng với màn dẫn dắt đầy cảm xúc của nhạc trưởng NSƯT Trần Vương Thạch và một số nghệ sĩ solo bè trưởng như nghệ sĩ violon Tăng Thành Nam đã để lại ấn tượng mạnh mẽ khó quên.

Liên hoan Giai điệu mùa thu2022 là sự kiện do Ban Tổ chức Kỷ niệm các ngày Lễ lớn TP.HCM thực hiện nhằm đưa loại hình nghệ thuật hàn lâm trở thành hoạt động nghệ thuật tiêu biểu của TP.HCM, tiếp cận gần hơn với công chúng, nhất là giới trẻ; tạo cơ hội để quảng bá hình ảnh TP. HCM đến quốc tế và tăng cường giao lưu văn hóa, góp phần phát triển du lịch; trao đổi chuyên môn nghệ thuật đồng thời tiếp cận và khai thác thị trường âm nhạc phong phú của TP.HCM…

Liên hoan Giai điệu mùa thura đời từ năm 2005 với mục tiêu ban đầu là giới thiệu các tài năng trẻ, nhưng dần trở thành sự kiện lớn quy tụ đông đảo nghệ sĩ uy tín cả trong và ngoài nước. Đến nay đã có 12 lần tổ chức, liên hoan đã trở thành hoạt động nghệ thuật tiêu biểu của TP.HCM, góp phần quảng bá hình ảnh thành phố đến bạn bè quốc tế và tăng cường giao lưu văn hóa.

Clip trình diễn của Bùi Công Duy:

Mỹ Trang

" alt="Bùi Công Duy, Trinh Hương điêu luyện ở 'Giai điệu mùa thu 2022'" width="90" height="59"/>

Bùi Công Duy, Trinh Hương điêu luyện ở 'Giai điệu mùa thu 2022'

Đèn check engine là dấu hiệu để báo cho người điều khiển xe biết những trục trặc và dấu hiệu khi xe có vấn đề trong từng chi tiết của động cơ. Đây là hệ thống cảm biến thông minh được trang bị cho hầu hết các động cơ hiện nay. Khi động cơ có vấn đề, đèn check engine sẽ phát sáng và hiện lên biểu tượng phù hợp trên bảng máy tính điều khiển.

Một khi đèn check engine phát sáng tài xế nên nghĩ ngay tới những bộ phận dưới đây có thể đang bị trục trặc cần phải xử lý ngay lập tức.

Mất nắp bình xăng

Mất nắp bình xăng là nguyên nhân khiến đèn check engine bật sáng, hiện nay nguyên nhân này đã giảm xuống còn 7,21% so với con số 9,28% những năm trước đây.

{keywords}
Đèn check engine trên ô tô bật sáng báo hiệu nhiều vấn đề của ô tô cần phải xử lý ngay

Cài đặt thiết bị báo động không đúng cách

Muốn gắn thiết bị báo động nên quyết định trước khi nhận xe để đại lý lắp đặt đúng chủng loại. Không nên tự mua và tự gắn vì thiết bị báo động có rất nhiều chủng loại có thể không tương thích với các thiết bị trên xe. Đây cũng là nguyên nhân khiến đèn bật sáng.

Kim phun nhiên liệu có thể bị nghẹt do bẩn

Bộ kim phun nhiên liệu sau lâu ngày hoạt động có thể bị nghẹt do các cặn bẩn trong xăng. Nếu bình xăng chứa nhiều cặn bẩn và không thay thế lọc xăng theo định kỳ, cặn bẩn trong nhiên liệu có thể làm nghẹt kim phun và ảnh hưởng đến quá trình làm việc của động cơ. Ngoài ra, nếu thường xuyên lái xe đến mức đèn báo mức nhiên liệu thấp sáng, cũng làm tăng cặn bẩn trong bình chứa dẫn đến làm sáng đèn check engine.

Hệ thống tuần hoàn khí xả bị tắc

Hệ thống tuần hoàn khí xả (EGR) đưa một phần khí xả trở lại hòa chung với khí nạp giúp giảm nồng độ chất ô nhiễm Nox và tăng hiệu suất động cơ. Khi làm việc lâu ngày, van điều khiển và các đường ống dẫn khí thải của hệ thống này bị tắc do muội than trong khí thải khiến động cơ tiêu hao nhiên liệu và giảm công suất. Đây cũng là một trong những hiện tượng phổ biến khiến đèn check engine bật sáng.

Van hằng nhiệt bị hư hỏng

Van hằng nhiệt giúp tuần hoàn nước làm mát và đảm bảo nhiệt độ từ 80 – 95 độ C, giúp động cơ vận hành tối ưu. Sau lâu ngày sử dụng, chi tiết này có thể bị hư hỏng và bị kẹt khiến nước làm mát không thể tuần hoàn, động cơ nóng quá mức và có thể bị bó máy. Đây cũng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất làm ảnh hưởng đến sự vận hành của động cơ và khiến đèn check engine báo sáng. 

Bugi và dây bugi bị hao mòn 

Dây bugi nối với bugi và truyền dòng điện từ bô bin đánh lửa, giúp bugi phát tia lửa điện đốt cháy hòa khí trong buồng đốt. Khi một trong hai chi tiết này bị hư hỏng, hao mòn, tia lửa sẽ yếu đi hoặc mất lửa khiến động cơ bỏ máy hoặc giảm công suất khiến đèn check engine phát sáng. 

Bô bin đánh lửa hư hỏng

Bô bin đánh lửa cung cấp dòng cao áp đến bugi, giúp bugi phát tia lửa điện đốt cháy hòa khí trong động cơ. Khi làm việc lâu ngày, chi tiết này có thể hư hỏng và làm động cơ bỏ máy. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất làm đèn check engine phát sáng. Tuy nhiên, lỗi này dễ phát hiện và có thể được thay thế, sửa chữa nhanh chóng.

Hệ thống kiểm soát hơi xăng hư hỏng

Hệ thống kiểm soát hơi xăng được bố trí trên đường ống dẫn xăng giúp thu hồi và xử lý hơi xăng, giúp giảm ô nhiễm môi trường. Khi hệ thống này hư hỏng, đèn check engine cũng báo sáng. Khi hệ thống này bị hư hỏng, hơi xăng từ bình chứa xăng và hệ thống ống dẫn có thể bay ra ngoài môi trường và gây ô nhiễm.

(Theo Viet Q)

Dân Hạ Long đua nhau chụp với siêu xe triệu đô

Dân Hạ Long đua nhau chụp với siêu xe triệu đô

Khi những chiếc siêu xe triệu đô đổ về Hạ Long, người dân thành phố biển được dịp mãn nhãn, đua nhau tranh thủ chụp ảnh cùng siêu xe. Sự hiếu kỳ đến từ những cậu bé nhỏ và cả người phụ nữ lớn tuổi. 

" alt="Phớt lờ đèn check engine trên ô tô bật sáng tai nạn nguy hiểm dễ xảy ra" width="90" height="59"/>

Phớt lờ đèn check engine trên ô tô bật sáng tai nạn nguy hiểm dễ xảy ra