Nhận định, soi kèo Al Salt vs Al Jazeera, 21h00 ngày 3/4: Đối thủ yêu thích

Dự báo của Niko đến năm 2024, nhóm 10 nước châu Á sẽ có 826 triệu người chơi game và tạo ra doanh thu 42 tỷ USD. Khi đó, doanh thu toàn cầu của cả thị trường ước đạt 195 tỷ USD, theo Newzoo.

Đây có thể xem là cơ hội vàng cho các nhà phát triển game Việt Nam. Tuy vậy, số lượng startup khởi nghiệp ở lĩnh vực này trong những năm qua chỉ đếm trên đầu ngón tay, mà phần nhiều là các studio độc lập (indie) làm game nhỏ phát hành ra nước ngoài (go global). Cơ hội để cho người Việt ‘tái định nghĩa’ ngành game vì thế vẫn còn khá mơ hồ, dù người chơi trên toàn cầu vẫn luôn rất cởi mở với các sản phẩm mới.

Thế nào là tái định nghĩa?

Tái định nghĩa là cách nói vui của dân công nghệ dành cho Apple, từ chuyện bỏ ổ CD/DVD trên máy Macbook Air ngày xưa cho đến bán iPhone 12 không kèm củ sạc ngày nay. 

Mỗi lần thay đổi, Apple lại tái định nghĩa một thứ gì đó và khiến cả ngành công nghiệp chạy theo, bắt chước theo, tạo thành xu hướng cho cả thế giới.

Với ngành game cũng xảy ra điều tương tự, lật giở lại lịch sử cách đây 20 năm, Diablo II khi ra đời cũng đã tái định nghĩa thế nào là một game RPG, từ chuyện thiết kế thanh máu, cây kỹ năng đến hệ thống đồ đạc, quái vật. 

Diablo II được xem là tượng đài game nhập vai phương Tây, tái định nghĩa UX/UI cho thể loại này

Gần đây hơn chúng ta có PUBG tạo ra chuẩn mực mới cho game bắn súng với khái niệm đấu trường sinh tồn 1v99 (battle royale). Xen lẫn thời kỳ này là sự bùng nổ nhất thời của thể loại cờ nhân phẩm (auto battler) với cái tên tiêu biểu là Auto Chess và loại trừ xã hội (social deduction) với hiện tượng Among Us.

Điểm đặc biệt là những game nói trên được game thủ đón nhận mà không hề có sự phân biệt về nguồn gốc xuất xứ. Và như đã nói ở trên, với mỗi năm lại có một game mới nổi tạo thành trào lưu cho cả thế giới học theo, cơ hội vì thế cũng mở rộng cho bất cứ lập trình viên nào, không kể đó là người Việt, Mỹ, Hàn hay Nhật.

Nút thắt ở thị trường Việt Nam

Thực tế, năm 2014, Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông cũng từng tạo ra cơn sốt trên toàn cầu. Dù không phải game tiên phong hay tạo ra doanh thu ‘khủng’, nhưng Flappy Bird đã phần nào tái định nghĩa chuẩn mực thiết kế game mobile thời đó bằng sự đơn giản trong thiết kế, dễ chơi nhưng khó giỏi. 

Dù thành công này không thể duy trì được lâu, nhưng Flappy Bird giống như mũi tên chỉ đường cho các studio Việt muốn tạo dựng một sản phẩm thành công, dù chỉ có một người và đam mê. Nhưng từ đó đến nay, không có thêm một cái tên nào đủ xuất sắc để tạo nên tiếng vang trên trường game quốc tế. 

Vấn đề ở đây là gì, khi Việt Nam không thiếu các lập trình viên xuất sắc nhưng lại chỉ giỏi làm ra các game nhỏ, ít đột phá. Đem trăn trở này hỏi những người trong cuộc, đây có lẽ vẫn là bài toán khó giải đối với các nhà làm game Việt.

Flappy Bird từng vụt sáng rồi tắt lịm trong thoáng chốc

“Thế giới mỗi năm chỉ tạo được một hai xu hướng rầm rộ, vì thế để an toàn và nuôi sống doanh nghiệp, các studio Việt vẫn đi theo hướng làm game nhái (clone) là chính. Kiểu chăm chút một game để thành công ngay lập tức (one-hit wonder) chỉ phù hợp với các đội ngũ nhỏ không còn gì để mất, làm nhiều năm trời với hy vọng may mắn tạo được hit. Còn khi đội ngũ đã lớn thì việc nuôi sống team là ưu tiên hàng đầu. Vì thế quan trọng đội ngũ của bạn phải sống đủ lâu trước khi may mắn gõ cửa”, anh Khánh Nguyễn (founder & CEO, WolfFun) chia sẻ. 

Cùng chung quan điểm này, anh Nam Nguyễn (cựu Game Designer, VTC Intecom) đánh giá, về mặt kỹ thuật chúng ta có đủ sức nhưng còn thiếu tư duy chất xám, nguyên do là thiếu nguồn lực cả về con người lẫn tiền bạc. Vì thế xu hướng làm game hiện nay vẫn chủ yếu là làm game nhái. 

Qua quan sát thị trường những năm qua, anh cho biết có hai xu hướng khá rõ rệt ở Việt Nam là một số studio làm game thực dụng, vòng đời ngắn, nhanh hái ra tiền thì thành công rực rỡ, còn một số studio mơ mộng làm game bom tấn tầm cỡ thế giới thì đã lụi bại trước khi chạm ngõ thành công. 

“Cơ hội thì nhà phát triển nước nào cũng có, nhưng dev Việt hầu hết thích ăn chắc mặc bền không dám mạo hiểm, muốn làm cái gì đó ăn ngay chứ không khoái làm cái gì sáng tạo quá mới, nói chung cơ hội của chúng ta thấp vì không chịu tiếp cận”, anh Trương Hải Nam (Peanut Games) thẳng thắn nhìn nhận.

Phương Nguyễn

Ngành game tự sản xuất của Ấn Độ còn thua cả Việt Nam

Cấm tiếp 118 ứng dụng Trung Quốc để khuyến khích phát triển hàng nội địa nhưng ngành game tự sản xuất của Ấn Độ vẫn còn rất sơ khai, kém cả Việt Nam chứ chưa nói gì đến Trung Quốc.

Tựa game được phát hành vào tháng 11/2015 cho hai hệ điều hành Android và iOS. Trước đó, Timi cũng đã làm việc với PUBG Corp và Activision Blizzard để đưa PlayerUnknonw’s Battlegroundscùng Call of Dutylên di động.

Honor of Kings có một lịch sử thú vị. Vào năm 2015, Tencent đã tiếp cận với Riot Games với mục đích tạo ra một bản port của League of Legends(Liên Minh Huyền Thoại) trên mobile. Riot đã từ chối khi cho rằng gameplaye của LMHTkhông thể sao chép trên các thiết bị di động cầm tây.

Chính quyết định này khiến Tencent tự tạo ra một sản phẩm của riêng họ mang tên Wanghzhe Rongyao.

Ngay lập tức tựa game MOBA lấy cảm hứng từ LMHTđã trở thành “bom tấn” tại thị trường tỉ dân. Hai năm sau ngày phát hành, nó đã trở thành trò chơi có doanh thu cao nhất thế giới - theo thống kê của Technode.

Trên đà thắng lợi, Tencent đã phát triển một phiên bản quốc tế dành riêng cho fan hâm mộ Wanghzhe Rongyao. Có tên gọi Arena of Valor được phát hành năm 2017, tựa game này được cho là nguyên nhân làm rạn nứt mối quan hệ giữa Tencent và Riot.

Thậm chí, nhà phát triển của LMHTcòn tố cáo Tencent đang sao chép tựa game chủ lực của họ để tạo ra một phiên bản clone, Arena of Valor.

Trả lời Dot Esports, đại diện của Riot ban đầu không đồng tình vối cách làm của Tencent nhưng vẫn cho qua.

Ngược lại, Riot cũng đã bày tỏ tham vọng đánh chiếm thị trường game mobile “béo bở” sau khi giới thiệu những thông tin đầu tiên liên quan tới League of Legends: Wild Rift(tên tiếng Việt Liên Minh Huyền Thoại: Tốc Chiến) vào tháng 10 năm ngoái.

Hiện tựa game đang trong giai đoạn Open Beta ở bảy quốc gia châu Á được lựa chọn và sẽ đến tay hầu hết game thủ toàn cầu vào mùa Xuân 2021. Trái ngược với những gì đã từng tuyên bố trong quá khứ, Tốc Chiếnđang chứng minh lối chơi của LMHT hoàn toàn thích hợp trên mobile.

Tuy vậy, Honor of Kingsvẫn có thể phá vỡ nhiều kỷ lục “vô tiền khoáng hậu” khác. Tựa game cũng đã xây dựng được nền esports chuyên nghiệp với giải đấu quy mô nhất, Kings Pro League, đang tổ chức giải mùa Thu 2020.

Đầu năm nay, Honor of Kings World Champion Cup 2020 đã được tổ chức onLAN tại Thượng Hải và Bắc Kinh, Trung Quốc. Tổng tiền thưởng giải đấu vượt hơn 4.5 triệu USD, trong đó có hơn một nửa đến từ hình thức gây quỹ cộng đồng - theo Liquidpedia.

Gamer

EU cấp trung bình khoảng 360 nghìn EUR cho mỗi người tham gia vào các dự án từ năm 2017 đến năm 2019. Vào năm 2021 và 2022 con số này tăng 23%, tương đương khoảng 443 nghìn EUR.

Các quốc gia tiêu biểu ở châu Âu tham gia vào quá trình đẩy mạnh 6G như Đức, Pháp, Phần Lan. Điển hình là Đức lên kế hoạch dành 700 triệu EUR cho nghiên cứu về công nghệ 6G vào năm 2025. Bộ trưởng Nghiên cứu Liên bang Anja Karliczek cho biết: “Hiện chúng tôi phải đầu tư ồ ạt vào nghiên cứu 6G. Chỉ bằng cách này mới có thể củng cố chủ quyền công nghệ của Đức và châu Âu trong dài hạn, chúng tôi không muốn bị phụ thuộc. Để đạt được điều này, Đức cần một thập kỷ khởi đầu mới và đầu tư lớn vào các công nghệ trong tương lai”.

Hàn Quốc

Hàn Quốc đã bắt đầu chuẩn bị cho công nghệ 6G một cách toàn diện. Vào tháng 8 năm 2020, Thủ tướng Chung Se-kyun đã hoàn thiện chiến lược nhằm thúc đẩy R&D cho lĩnh vực viễn thông di động trong tương lai. Để thực hiện kế hoạch này, chính phủ sẽ đầu tư 200 tỷ won (182 triệu USD) trong 5 năm kể từ năm 2021 cho công nghệ 6G. 

Hàn Quốc có kế hoạch khởi động một dự án thử nghiệm cho các dịch vụ di động 6G vào năm 2026. Vào tháng 1 năm 2021, Viện Nghiên cứu Điện tử và Viễn thông Hàn Quốc (ETRI) và Đại học Oulu đã đồng ý hợp tác về an ninh mạng 6G ưu tiên mục tiêu đạt được tiêu chuẩn quốc tế.

“Ông lớn” Samsung cũng đã vạch ra chiến lược của mình cho thế hệ di động 6G. Tầm nhìn của Samsung đối với 6G là mang lại trải nghiệm siêu kết nối thế hệ tiếp theo cho mọi ngóc ngách của cuộc sống. Để đẩy nhanh quá trình nghiên cứu cho 6G, Samsung Research đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu Truyền thông nâng cao vào giữa năm 2019.

Trung Quốc

Tuy chưa có con số cụ thể mà Trung Quốc đầu tư vào 6G, nhưng theo thông tin mới nhất từ Quốc vụ viện Trung Quốc, nước này đặt mục tiêu đến năm 2025, nền kinh tế kỹ thuật số sẽ chiếm 10% GDP nhờ kết nối 6G và dữ liệu lớn (Big Data). Kết nối 6G và Big Data là một phần trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14 của Trung Quốc. Tham vọng này làm nổi bật nỗ lực của Trung Quốc trong việc đón đầu công nghệ mới trong bối cảnh nước này vẫn đang cạnh tranh với Mỹ trong các lĩnh vực từ chất bán dẫn đến trí tuệ nhân tạo (AI).

Trước đó, vào tháng 11 năm 2019, Trung Quốc đã thành lập nhóm công tác nghiên cứu và phát triển 6G quốc gia và một nhóm chuyên gia chung để thúc đẩy sự phát triển của công nghệ 6G. Năm 2020, Trung Quốc đã thu hút sự chú ý của thế giới khi đưa một vệ tinh 6G lên quỹ đạo. 

Người sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Huawei, Ren Zhengfei cho biết: “Chúng tôi nghiên cứu song song 5G và 6G, vì vậy chúng tôi đã bắt đầu 6G từ lâu. Tuy nhiên, nó đang ở giai đoạn đầu và vẫn còn một chặng đường dài phía trước trước khi thương mại hóa”. Huawei đã bắt tay vào nghiên cứu 6G và các lý thuyết cơ bản của 6G, bao gồm các công nghệ giao diện vô tuyến, kiến ​​trúc mạng mới và các công nghệ quan trọng khác. 

Mỹ và Nhật Bản

Tại Mỹ, Liên minh các Giải pháp Công nghiệp viễn thông (ATIS) đã thành lập Liên minh 6G - Next G Alliance để nâng cao vị thế lãnh đạo Bắc Mỹ trong lĩnh vực 6G. Các thành viên của liên minh bao gồm những gã khổng lồ công nghệ như Apple, AT&T, Qualcomm, Google.

Theo nguồn tin từ hãng thông tấn Jiji Press, Nhật Bản sẽ dành 50 tỷ yên (482 triệu USD) với mục đích thúc đẩy R&D các dịch vụ truyền thông 6G. Trong đó, 30 tỷ yên (khoảng 289 triệu USD) được giao cho các công ty tư nhân và các Trường đại học thông qua Viện Công nghệ Thông tin và Truyền thông quốc gia, 20 tỷ yên còn lại (khoảng 193 triệu USD) được dùng để xây dựng một cơ sở nhằm giúp cho các công ty và các bên liên quan khác sử dụng để thử nghiệm các công nghệ mà họ đã phát triển.

Vào tháng 4/2021, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga đã đồng ý đầu tư chung 4,5 tỷ USD cho sự phát triển của 6G. Hai nước sẽ đầu tư vào nghiên cứu, phát triển, thử nghiệm và triển khai các mạng an toàn và công nghệ thông tin và truyền thông tiên tiến. Mỹ đã cam kết 2,5 tỷ USD cho nỗ lực này, và Nhật Bản đã cam kết 2 tỷ USD.

Hiện tại, các công ty Trung Quốc như Huawei Technologies và ZTE nắm giữ khoảng 40% thị phần trạm gốc. Các công ty châu Âu như Eriksson và Nokia, cũng như Samsung Electronics của Hàn Quốc là những đối thủ nặng ký khác, cùng nhau chiếm 90% thị phần. Doanh nghiệp Mỹ và Nhật Bản bị tụt lại phía sau. Một trong những mục tiêu quan trọng trong hợp tác Mỹ - Nhật là “truyền thông cho các nước thứ ba” để thúc đẩy kết nối an toàn. Việc thêm các đối tác vào sáng kiến do Mỹ -Nhật dẫn đầu sẽ giúp cạnh tranh với Trung Quốc để thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu. 

Hương Dung(Tổng hợp)

Cuộc đua 6G 'gắt gao' giữa các cường quốc công nghệ

Trong khi rất nhiều quốc gia vẫn còn ‘loay hoay’ với 5G, một số nước như Trung Quốc, Mỹ và các quốc gia ở châu Âu đã nhanh chóng tham gia vào cuộc đua 6G.