Facebook cam kết hành động cứng rắn với với thông tin sai sự thật về vaccine, chẳng hạn hạ cấp trên Bảng tin, không gợi ý các nhóm liên quan. Tuy nhiên, không lâu sau, Instagram tiếp tục hiển thị bài viết từ tài khoản và hashtag anti vaccine khi tìm kiếm từ khóa “vaccine”. Bất chấp nhiều nỗ lực, Facebook vẫn thất bại khi không thể chặn đứng nó trên nền tảng.

Hiện tại, khi vaccine Covid-19 đang chuẩn bị được triển khai trên toàn cầu, các hãng công nghệ cũng đối mặt với bài kiểm tra lớn nhất của mình trên mặt trận tin giả này. Francesco Rocca, Chủ tịch Liên hiệp Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế, nhận định để đánh bại đại dịch Covid-19, chúng ta phải đánh bại “đại dịch ngờ vực”.

Một số mạng xã hội đã bổ sung chính sách liên quan tới tin giả vaccine Covid-19; số khác vẫn còn cân nhắc cách tiếp cận tốt nhất. Dù vậy, hoạch định luôn là phần dễ dàng, thi hành mới là thứ mà các nền tảng còn thiếu sót.

Covid-19và vaccine điều trị đã là mục tiêu của nhiều thuyết âm mưu. Có kẻ đưa ra tuyên bố sai lầm về hiệu quả của khẩu trang, có kẻ lại đưa ra thông tin vô căn cứ rằng microchip sẽ được cấy vào người tiêm vaccine.

Đầu tháng này, Facebook dẹp một nhóm riêng tư chuyên về nội dung anti vaccine. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều nhóm như vậy tồn tại. Theo khảo sát nhanh của CNN, ít nhất có hơn 10 hội nhóm Facebook lên tiếng chống lại vaccine với số lượng từ vài trăm tới vài chục ngàn. Ít nhất một nhóm tập trung vào phản đối vaccine Covid-19.

Brooke McKeever, giáo sư truyền thông tại Đại học Nam Carolina, người nghiên cứu về tin giả vaccine và mạng xã hội, dự đoán nội dung anti vaccine sẽ gia tăng và là vấn đề lớn. Theo ông, nhiều người lo ngại về tốc độ phát triển vaccine, bên cạnh đó vaccine này chưa từng được dùng nên mọi người có thể sợ hãi và không chắc chắn. Do đó, họ có xu hướng tin tưởng tin giả về vaccine.

Sự hoài nghi ấy sẽ dẫn tới hậu quả ngoài đời, đó là mọi người không tiêm vaccine, Covid-19 tiếp tục lây lan. Dù chuyên gia y tế cho biết vaccine đặc biệt an toàn, hiếm có tác dụng phụ nguy hiểm, những bài viết anti vaccine Covid-19 vẫn tiếp cận lượng độc giả lớn.

Báo cáo từ Trung tâm chống phát ngôn thù hận (CCDH) hồi tháng 7 chỉ ra các mạng lưới anti vaccine có tới 58 triệu người theo dõi, chủ yếu tại Mỹ, Anh, Canada và Australia. Báo cáo cũng chỉ trích các mạng xã hội vì chỉ hành động ở mức tối thiểu để ngăn chặn nội dung sai sự thật.

Cùng tìm hiểu một số chính sách của các mạng xã hội chống tin giả Covid-19 đến nay:

Facebook và Instagram

Người phát ngôn Facebook cho biết, họ cho phép thảo luận về các cuộc thử nghiệm vaccine và nghiên cứu liên quan tới Covid-19, nhưng sẽ xóa những khẳng định có vaccine Covid-19 an toàn, hiệu quả, cho tới khi nhà chức trách y tế toàn cầu xác nhận có vaccine như vậy. Facebook cũng từ chối các quảng cáo khuyến khích mọi người không tiêm vaccine.

Quy định về Covid-19 của Facebook chỉ rõ, công ty sẽ nỗ lực xóa bỏ nội dung có khả năng gây hại đến thế giới thực, bao gồm thông tin sai sự thật.

Twitter

Phát ngôn viên Twitter cho biết, công ty vẫn đang cân nhắc chính sách và sản phẩm ngay trước khi vaccine được cấp phép đưa vào sử dụng. Từ năm 2018, Twitter đã bổ sung lời nhắc, dẫn người dùng đến nguồn tin y tế chính thống khi tìm kiếm liên quan tới vaccine.

Mạng xã hội cũng đưa ra chính sách chi tiết về nội dung sai sự thật và gây nhầm lẫn về Covid-19. Twitter nhấn mạnh, đang tập trung loại bỏ thông tin sai sự thật về Covid-19 như lan truyền tin giả, về hiệu quả của khẩu trang.

YouTube

Vào tháng 10, YouTube cập nhật chính sách, trong đó có gỡ bỏ video chứa tin giả về vaccine Covid-19. Chẳng hạn, nền tảng sẽ xóa video khẳng định vaccine gây chết người hay vô sinh. Người phát ngôn YouTube cho biết sẽ tiếp tục theo dõi tình hình và cập nhật chính sách nếu cần.

TikTok

TikTok nói sẽ xóa nội dung sai sự thật liên quan tới Covid-19 và vaccine, bao gồm nội dung anti vaccine. Công ty thực hiện một cách chủ động và thông qua báo cáo của người dùng. TikTok cũng hợp tác với các tổ chức xác thực sự thật như Politifact, Lead Stories, SciVerify và AFP để đánh giá mức độ chính xác của nội dung.

Trên các video liên quan tới đại dịch – dù gây hiểu nhầm hay không, TikTok đều thêm nhãn “Tìm hiểu sự thật về Covid-19” để dẫn người dùng tới trung tâm thông tin từ các nguồn chính thống như WHO.

Du Lam (Theo CNN)

Thu về "tiền tấn" từ quảng cáo, YouTube bất lực để tin giả hoành hành?

Facebook, Twitter đều có những chính sách riêng để chống lại tin giả, tin không đúng sự thật. Còn YouTube đã làm gì trong cuộc chiến chống tin giả?

Tại cuộc họp về tình hình kinh tế - xã hội 10 tháng đầu năm diễn ra vào ngày 3/11/2020, ông Nguyễn Thành Phong – Chủ tịch UBND TP.HCM đã thông tin về những sai phạm trong quản lý đất đai tại huyện Hóc Môn.  

Theo Chủ tịch UBND TP.HCM, sau khi thanh tra, một số hồ sơ phải chuyển sang cơ quan cảnh sát điều tra xử lý. Để xảy ra sự việc này là do công tác quản lý đất đai yếu kém, ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân. 

Sai phạm trong công tác quản lý đất đai tại huyện Hóc Môn từng được Thanh tra TP.HCM chỉ ra trong kết luận thanh tra về việc chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở, giai đoạn từ năm 2015 đến tháng 7/2016.

Trong năm 2015 và 2016, UBND huyện Hóc Môn tiếp nhận 5.802 hồ sơ chuyển mục đích sang đất ở, giải quyết được 4.921 hồ sơ, với tổng diện tích 289ha. Trong đó, 1.392 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất ở có diện tích đất lớn hơn 500m2.

Sai phạm trong việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất ở tại huyện Hóc Môn đã được chuyển cơ quan cảnh sát điều tra.

Thanh tra TP.HCM đã chọn 100 hồ sơ có diện tích chuyển mục đích sử dụng đất ở lớn nhất trong 1.392 hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất có diện tích lớn hơn 500m2 đến 6.658m2.

Về thủ tục cho phép chuyển mục đích sử dụng đất ở, chỉ có 11 hồ sơ hợp lệ. Nhiều trường hợp có đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất nhưng không ghi thời gian. 71 trường hợp thiếu thành phần hồ sơ, như: Không có biên bản xác minh thực địa, không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, biên bản xác minh nhu cầu sử dụng đất không có chữ ký…

Theo Thanh tra TP.HCM, số liệu thực tế chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở theo báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Hóc Môn cho đoàn thanh tra có sự chênh lệch rất lớn so với số liệu kế hoạch sử dụng đất hàng năm. Điều này dẫn đến việc phê duyệt kế hoạch sử dụng đất không đảm bảo tính chính xác. 

Cho tách thửa đất trái quy định

Sau khi được chuyển mục đích sử dụng đất ở, một số chủ đất đã tiến hành tách thửa đất, chuyển nhượng. Mặc dù các thửa đất không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch và quy định kết nối hạ tầng hiện hữu, thế nhưng cơ quan chức năng huyện Hóc Môn vẫn cho phép tách thửa. 

Như trường hợp của bà P.T.N.S, khu đất tách thửa nhưng tiếp giáp với đường chưa được phê duyệt lộ giới. Bà T.T.N được tách thửa khu đất tiếp giáp với đường bờ kênh hay 3 cá nhân khác được tách thửa đất tiếp giáp đường chưa phê duyệt lộ giới, được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy phép xây dựng. 

Thanh tra TP.HCM cho rằng, việc UBND huyện Hóc Môn cho phép chuyển mục đích sử dụng sang đất ở với diện tích lớn hơn 500m2 không xuất phát từ nhu cầu thực sự về nhà ở. Chủ yếu một số cá nhân thu gom đất nông nghiệp sau đó chuyển mục đích sử dụng sang đất ở rồi phân lô bán nền, xây dựng nhà xưởng – nhà kho…

Một số trường hợp khu đất tách thửa không đảm bảo hạ tầng kỹ thuật như chưa có hạ tầng, chỉ giới xây dựng, bề rộng mặt tiền tối thiểu… vẫn được cấp giấy phép xây dựng. Có tình trạng xin phép xây dựng nhà ở riêng lẻ với diện tích lớn trong khu quy hoạch đất ở nhưng thực tế lại sử dụng làm nhà kho, xưởng, văn phòng.

Với những sai phạm nói trên, Chủ tịch UBND TP.HCM đã giao Chủ tịch UBND huyện Hóc Môn phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát gần 1.300 trường hợp được giải quyết chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Một số vụ việc có dấu hiệu sai phạm đã chuyển cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP.HCM để xử lý như Chủ tịch UBND TP.HCM thông tin.