Dự báo của Niko đến năm 2024, nhóm 10 nước châu Á sẽ có 826 triệu người chơi game và tạo ra doanh thu 42 tỷ USD. Khi đó, doanh thu toàn cầu của cả thị trường ước đạt 195 tỷ USD, theo Newzoo.
Đây có thể xem là cơ hội vàng cho các nhà phát triển game Việt Nam. Tuy vậy, số lượng startup khởi nghiệp ở lĩnh vực này trong những năm qua chỉ đếm trên đầu ngón tay, mà phần nhiều là các studio độc lập (indie) làm game nhỏ phát hành ra nước ngoài (go global). Cơ hội để cho người Việt ‘tái định nghĩa’ ngành game vì thế vẫn còn khá mơ hồ, dù người chơi trên toàn cầu vẫn luôn rất cởi mở với các sản phẩm mới.
Thế nào là tái định nghĩa?
Tái định nghĩa là cách nói vui của dân công nghệ dành cho Apple, từ chuyện bỏ ổ CD/DVD trên máy Macbook Air ngày xưa cho đến bán iPhone 12 không kèm củ sạc ngày nay.
Mỗi lần thay đổi, Apple lại tái định nghĩa một thứ gì đó và khiến cả ngành công nghiệp chạy theo, bắt chước theo, tạo thành xu hướng cho cả thế giới.
Với ngành game cũng xảy ra điều tương tự, lật giở lại lịch sử cách đây 20 năm, Diablo II khi ra đời cũng đã tái định nghĩa thế nào là một game RPG, từ chuyện thiết kế thanh máu, cây kỹ năng đến hệ thống đồ đạc, quái vật.
![]() |
Diablo II được xem là tượng đài game nhập vai phương Tây, tái định nghĩa UX/UI cho thể loại này |
Gần đây hơn chúng ta có PUBG tạo ra chuẩn mực mới cho game bắn súng với khái niệm đấu trường sinh tồn 1v99 (battle royale). Xen lẫn thời kỳ này là sự bùng nổ nhất thời của thể loại cờ nhân phẩm (auto battler) với cái tên tiêu biểu là Auto Chess và loại trừ xã hội (social deduction) với hiện tượng Among Us.
Điểm đặc biệt là những game nói trên được game thủ đón nhận mà không hề có sự phân biệt về nguồn gốc xuất xứ. Và như đã nói ở trên, với mỗi năm lại có một game mới nổi tạo thành trào lưu cho cả thế giới học theo, cơ hội vì thế cũng mở rộng cho bất cứ lập trình viên nào, không kể đó là người Việt, Mỹ, Hàn hay Nhật.
Nút thắt ở thị trường Việt Nam
Thực tế, năm 2014, Flappy Bird của Nguyễn Hà Đông cũng từng tạo ra cơn sốt trên toàn cầu. Dù không phải game tiên phong hay tạo ra doanh thu ‘khủng’, nhưng Flappy Bird đã phần nào tái định nghĩa chuẩn mực thiết kế game mobile thời đó bằng sự đơn giản trong thiết kế, dễ chơi nhưng khó giỏi.
Dù thành công này không thể duy trì được lâu, nhưng Flappy Bird giống như mũi tên chỉ đường cho các studio Việt muốn tạo dựng một sản phẩm thành công, dù chỉ có một người và đam mê. Nhưng từ đó đến nay, không có thêm một cái tên nào đủ xuất sắc để tạo nên tiếng vang trên trường game quốc tế.
Vấn đề ở đây là gì, khi Việt Nam không thiếu các lập trình viên xuất sắc nhưng lại chỉ giỏi làm ra các game nhỏ, ít đột phá. Đem trăn trở này hỏi những người trong cuộc, đây có lẽ vẫn là bài toán khó giải đối với các nhà làm game Việt.
![]() |
Flappy Bird từng vụt sáng rồi tắt lịm trong thoáng chốc |
“Thế giới mỗi năm chỉ tạo được một hai xu hướng rầm rộ, vì thế để an toàn và nuôi sống doanh nghiệp, các studio Việt vẫn đi theo hướng làm game nhái (clone) là chính. Kiểu chăm chút một game để thành công ngay lập tức (one-hit wonder) chỉ phù hợp với các đội ngũ nhỏ không còn gì để mất, làm nhiều năm trời với hy vọng may mắn tạo được hit. Còn khi đội ngũ đã lớn thì việc nuôi sống team là ưu tiên hàng đầu. Vì thế quan trọng đội ngũ của bạn phải sống đủ lâu trước khi may mắn gõ cửa”, anh Khánh Nguyễn (founder & CEO, WolfFun) chia sẻ.
Cùng chung quan điểm này, anh Nam Nguyễn (cựu Game Designer, VTC Intecom) đánh giá, về mặt kỹ thuật chúng ta có đủ sức nhưng còn thiếu tư duy chất xám, nguyên do là thiếu nguồn lực cả về con người lẫn tiền bạc. Vì thế xu hướng làm game hiện nay vẫn chủ yếu là làm game nhái.
Qua quan sát thị trường những năm qua, anh cho biết có hai xu hướng khá rõ rệt ở Việt Nam là một số studio làm game thực dụng, vòng đời ngắn, nhanh hái ra tiền thì thành công rực rỡ, còn một số studio mơ mộng làm game bom tấn tầm cỡ thế giới thì đã lụi bại trước khi chạm ngõ thành công.
“Cơ hội thì nhà phát triển nước nào cũng có, nhưng dev Việt hầu hết thích ăn chắc mặc bền không dám mạo hiểm, muốn làm cái gì đó ăn ngay chứ không khoái làm cái gì sáng tạo quá mới, nói chung cơ hội của chúng ta thấp vì không chịu tiếp cận”, anh Trương Hải Nam (Peanut Games) thẳng thắn nhìn nhận.
Phương Nguyễn
Cấm tiếp 118 ứng dụng Trung Quốc để khuyến khích phát triển hàng nội địa nhưng ngành game tự sản xuất của Ấn Độ vẫn còn rất sơ khai, kém cả Việt Nam chứ chưa nói gì đến Trung Quốc.
" alt=""/>Cơ hội nào cho ngành công nghiệp game Việt Nam vươn ra thế giới?Nhân dân hai nước ngày càng quan tâm đến nhau nhiều hơn, sẵn sàng chia sẻ, hỗ trợ trong những thời khắc khó khăn.
Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ đã có những hỗ trợ lẫn nhau để cùng vượt qua giai đoạn đại dịch Covid-19, hay hai đoàn cứu hộ cứu nạn của Việt Nam tới giúp đỡ khắc phục thảm họa động đất tháng 2/2023 là những minh chứng rõ nét nhất cho tinh thần “tương thân tương ái” giữa hai nước.
Về kinh tế, năm 2017 đã đánh dấu mốc lịch sử trong trao đổi thương mại, khi kim ngạch thương mại hai chiều đạt 3,2 tỷ USD, đưa Việt Nam trở thành đối tác lớn thứ 2 của Thổ Nhĩ Kỳ trong số các nước Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), sau Malaysia. Đại dịch Covid-19 đã tác động không nhỏ tới thương mại song phương, năm 2021 chỉ đạt 1,6 tỷ USD, năm 2022 kim ngạch thương mại có dấu hiệu hồi phục, đạt hơn 2 tỷ USD.
Quan trọng hơn, Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ xem nhau là đối tác kinh tế quan trọng, tin cậy, nhiều tiềm năng, và là cửa ngõ để tiếp cận với thị trường khu vực xung quanh. Trong năm 2019 và 2022, Thổ Nhĩ Kỳ lần lượt công bố “Sáng kiến châu Á mới” và “Chiến lược tăng cường thương mại với các quốc gia ở xa”, trong đó đều đề cập tới ASEAN và Việt Nam là đối tác tiềm năng.
Với Việt Nam, đề án phát triển quan hệ Việt Nam và khu vực Trung Đông – Châu Phi luôn đặt Thổ Nhĩ Kỳ ở vị trí có tầm ảnh hưởng lớn về kinh tế tới khu vực.
Vậy mục đích, ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Thổ Nhĩ Kỳ lần này là gì, thưa ông?
Chuyến thăm của Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Thổ Nhĩ Kỳ lần này đóng vai trò hết sức quan trọng. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một vị Thủ tướng Chính phủ ta tới Thổ Nhĩ Kỳ trong bối cảnh hai nước đang có những hoạt động kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao song phương.
Chuyến thăm không chỉ khẳng định mong muốn thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ của Đảng, Nhà nước ta, mà còn tạo dựng những nền tảng cơ sở, có tính định hướng cho những bước phát triển tiếp theo.
Một trong những nội dung chính của chuyến thăm là kinh tế, thương mại. Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ phát biểu khai mạc Diễn đàn doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ - Việt Nam. Việc Thủ tướng tham dự, gặp gỡ cộng đồng doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy mong muốn hợp tác với các doanh nghiệp quan tâm tới Việt Nam, kéo gần hơn cộng đồng doanh nghiệp hai nước.
Thổ Nhĩ Kỳ là cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường EU và Trung Đông
Đại sứ đánh giá thế nào về tiềm năng hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới?
Tôi tin tưởng quan hệ Việt Nam – Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có những sự thay đổi về chất trong thời gian tới. Nhiều nội dung hợp tác mới đang được mở rộng, được hai bên trao đổi thường xuyên ở nhiều cấp, trong đó bao gồm hợp tác về an ninh quốc phòng.
Với nhiều dư địa phát triển, hợp tác kinh tế thương mại được kỳ vọng sẽ có những bước tiến vượt bậc. Nếu tận dụng tốt, Thổ Nhĩ Kỳ là cầu nối cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường EU và Trung Đông, trong khi Việt Nam là cửa ngõ cho các doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ chạm tới khu vực ASEAN đang phát triển nhanh chóng. Đầu tư cũng là yếu tố tôi rất kỳ vọng.
Với thế mạnh trong xây dựng cơ sở hạ tầng, du lịch và công nghệ của Thổ Nhĩ Kỳ, tôi mong hai nước có thể tăng cường trao đổi, có các dự án chung đạt hiệu quả cao.
Hợp tác về văn hóa, du lịch có rất nhiều tiềm năng. Hai nước đều có lịch sử văn hóa hào hùng, những địa điểm, di tích lịch sử quan trọng hay thiên nhiên hùng vĩ. Thông qua các hoạt động du lịch, người dân hai nước có thể hiểu thêm về đất nước, văn hóa, con người của nhau, cũng như tăng cường hợp tác du lịch, trải nghiệm lẫn nhau.
Đại sứ có kỳ vọng gì vào chuyến thăm lần này, những lĩnh vực hợp tác song phương nào sẽ được ưu tiên?
Chuyến thăm sẽ khẳng định sự tin cậy lẫn nhau, quyết tâm từ cấp cao nhất trong phát triển quan hệ song phương.
Kinh tế thương mại đầu tư chắc chắn sẽ là ưu tiên hàng đầu. Tất nhiên, những lĩnh vực khác như du lịch, giáo dục, an ninh, quốc phòng cũng sẽ thu hút sự quan tâm của cả hai phía Việt Nam và Thổ Nhĩ Kỳ.
Mặt khác, cũng cần phải thấy còn rất nhiều khó khăn, trở ngại trong quá trình hợp tác. Sự tin cậy, nỗ lực thúc đẩy hợp tác sẽ là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm khắc phục những vấn đề nảy sinh trong quá trình thúc đẩy quan hệ hai nước.
Về định hướng chính sách, Thủ tướng yêu cầu tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, nới lỏng, kịp thời, hiệu quả hơn; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hoà với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, nhanh chóng, dứt khoát.
Thủ tướng đưa ra chủ trương chuyển chính sách tiền tệ từ "chặt chẽ" trước tháng 10/2022 sang "chắc chắn" từ tháng 10/2022 và tiếp tục chuyển sang "linh hoạt, nới lỏng hơn" trong điều kiện hiện nay là cần thiết. Điều này nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết tháo gỡ khó khăn về thanh khoản, tín dụng, thúc đẩy phục hồi, phát triển sản xuất, kinh doanh và phù hợp với thực tiễn.
Thủ tướng kêu gọi và đề nghị cộng đồng doanh nghiệp phải nỗ lực, cố gắng hơn nữa, tăng cường tiết kiệm chi phí, đổi mới quản trị doanh nghiệp, xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh hiệu quả, ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh chuyển đổi số...
Không được đùn đẩy, né tránh trách nhiệm
Về công cụ, giải pháp chính sách, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tiếp tục rà soát, có giải pháp mạnh hơn, hiệu quả hơn để kích cầu tiêu dùng, phát triển mạnh thị trường trong nước. Có các giải pháp về miễn giảm thuế, phí, lệ phí, hình thức hỗ trợ mua hàng, khuyến mãi, giảm giá, giảm các loại phí, lệ phí, thúc đẩy mạnh mẽ tín dụng tiêu dùng…
Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu bộ, ngành chủ động, tích cực giải quyết khó khăn, vướng mắc của địa phương tổng hợp từ báo cáo của 26 tổ công tác của Chính phủ. Các tổ công tác này tiếp tục hoạt động hằng tháng nhằm thực hiện "mục tiêu kép": Vừa kiểm điểm, đánh giá việc xử lý kiến nghị trước đó; vừa kịp thời giải quyết những vấn đề mới phát sinh.
Thủ tướng yêu cầu bộ ngành, địa phương nắm chắc tình hình, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để chủ động ứng phó, giải quyết kịp thời, hiệu quả; trường hợp vượt thẩm quyền báo cáo, đề xuất ngay.
Người đứng đầu Chính phủ lưu ý siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, đặc biệt lưu ý không được đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, nhũng nhiễu, tiêu cực và xử lý nghiêm vi phạm.
Thúc đẩy mạnh mẽ 3 động lực tăng trưởng: đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu. Trong đó lưu ý cần đẩy mạnh hơn nữa giải ngân vốn đầu tư công và thực hiện các công trình hạ tầng trọng điểm, quan trọng quốc gia đi qua các địa phương. Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND cấp tỉnh chủ động, tích cực giải quyết cung cấp vật liệu xây dựng thông thường cho các dự án đường cao tốc.
Tập trung tháo gỡ khó khăn, khắc phục ngay tình trạng sản xuất kinh doanh trì trệ, khôi phục và tìm kiếm thị trường, đơn hàng mới. Thủ tướng yêu cầu từng bộ, ngành, địa phương phải chủ động rà soát, có biện pháp, hành động cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư một cách kịp thời, thiết thực, hiệu quả, không hứa suông. Không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm.
Thủ tướng nhấn mạnh, tập trung giải quyết kịp thời, hiệu quả những vấn đề quan trọng, cấp bách hoặc mới phát sinh. Trong đó, đẩy mạnh và hoàn thành dứt điểm công tác quy hoạch ngành, quy hoạch địa phương, sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Bảo đảm đủ điện, xăng dầu phục vụ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và tiêu dùng của nhân dân.
Xử lý tình trạng mất cân đối cung cầu lao động tại một số địa phương; chủ động phương án hỗ trợ người lao động. Tổ chức tốt tuyển sinh đại học, cao đẳng; đấu thầu in sách giáo khoa theo cơ chế thị trường; xử lý dứt điểm vấn đề thiếu thuốc, vật tư, trang thiết bị y tế tại một số cơ sở y tế công lập...
Thủ tướng giao Bộ GTVT tập trung chỉ đạo triển khai dự án giao thông trọng điểm, nhất là dự án cao tốc, chọn được nhà thầu xây dựng sân bay Long Thành; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, kịp thời xử lý những vướng mắc phát sinh.
Bộ Công Thương tập trung phát triển mạnh thị trường trong nước; kích cầu tiêu dùng; mở rộng thị trường xuất khẩu; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới; triển khai hiệu quả Quy hoạch điện VIII; kiên quyết không để thiếu điện, xăng dầu.
Bộ TN&MT tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về quy hoạch đất đai, thủ tục hành chính; khẩn trương xử lý kiến nghị, vướng mắc của địa phương, doanh nghiệp về đất đai, môi trường; tăng cường dự báo, cảnh báo thiên tai, biến đổi khí hậu. Xử lý dứt điểm về nguyên vật liệu cho xây dựng hạ tầng giao thông.
Bộ LĐTB&XH kịp thời điều tiết cung cầu lao động; chủ động có phương án hỗ trợ người lao động gặp khó khăn.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế tập trung tháo gỡ khó khăn, giải quyết dứt điểm vướng mắc trong mua sắm, đấu thầu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế. Bộ GD&ĐT triển khai tốt tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2023; tổ chức đấu thầu công khai in sách giáo khoa.
Trong suốt thời gian qua, Kết luận 85 đã trở thành kim chỉ nam cho các hoạt động tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá sâu rộng trong cộng đồng quốc tế về cuộc đời, sự nghiệp, tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho biết, các hoạt động tôn vinh Bác tiếp tục được triển khai thiết thực, hiệu quả thông qua mạng lưới gần 100 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.
Các hình thức tôn vinh được triển khai đa dạng, phong phú, chú trọng hơn nữa việc phát huy ý nghĩa, giá trị của các công trình tượng Bác, khu tưởng niệm, trường, phố, đại lộ, công viên…mang tên Bác.
Nhiều hoạt động vinh danh Chủ tịch Hồ Chí Minh xuất phát từ sự yêu mến, tình cảm chân thành của chính quyền, người dân thế giới, thể hiện sự trân trọng tư tưởng và nhân cách cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh và sự công nhận rộng rãi của cộng đồng quốc tế.
Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc dẫn chứng, vào tháng 9 và 10 năm ngoái, Tổng Giám đốc UNESCO Audrey Azoulay đã tham dự và phát biểu tại cả hai buổi lễ mít tinh kỷ niệm 35 năm UNESCO ra Nghị quyết tôn vinh Bác ở Bảo tàng Hồ Chí Minh (Hà Nội) và Trụ sở UNESCO (Paris, Pháp). Trong đó sự kiện tại Pháp do UNESCO đồng bảo trợ.
Cá nhân bà Audrey Azoulay đã bày tỏ niềm vinh hạnh được tham dự lễ kỷ niệm và nhấn mạnh rằng: “Ảnh hưởng của Người còn vươn xa ra ngoài biên giới đất nước… Cách tốt nhất để tưởng nhớ di sản nhân văn của Hồ Chí Minh là tiếp tục hợp tác để bảo vệ giáo dục, văn hóa và di sản như là giá trị chung của nhân loại”.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, điều này tiếp tục khẳng định sự ghi nhận của UNESCO – Tổ chức chuyên môn quan trọng của Liên Hợp Quốc - về công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với Việt Nam và thế giới.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong phát biểu tại Hội nghị văn hóa toàn quốc (tháng 11/2021) đã khẳng định: “Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của chúng ta chẳng những là Lãnh tụ thiên tài, Người thầy vĩ đại của Cách mạng Việt Nam, Người chiến sĩ lỗi lạc của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, mà còn là Nhà văn hóa kiệt xuất, được thế giới phong tặng danh hiệu vẻ vang Danh nhân văn hóa thế giới”.
Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cho rằng, việc triển khai hiệu quả Kết luận 85 sẽ góp phần củng cố và phát huy niềm tự hào to lớn đó của toàn thể dân tộc Việt Nam.
Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO Hoàng Hữu Anh cho biết, trong 3 năm qua việc triển khai Kết luận 85 nhịp nhàng, toàn diện, chặt chẽ mặc dù trong bối cảnh dịch Covid-19 khiến việc đi lại, giao lưu gặp nhiều khó khăn.
Tại 94 cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài vào mỗi dịp như ngày sinh của Người, Quốc khánh, lễ Tết…đều giới thiệu, tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ông Hoàng Hữu Anh dẫn chứng, Đại sứ quán Việt Nam tại Thái Lan đang phối hợp với Đại học Hoàng gia Thái Lan ra mắt cuốn sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh khi hoạt động ở Thái Lan. Cuốn sách này do một tác giả ở Đồng Nai viết, xuất bản năm 2009, các cơ quan chức năng đã cố gắng để tìm được đến tác giả xin bản quyền xuất bản sang tiếng Thái Lan. Cuốn sách này sẽ được xuất bản dịp kỷ niệm 100 năm thành lập Đại học Hoàng gia Thái Lan.
Trong 3 năm qua đã có thêm 5 công trình, trong đó có 2 công trình tượng, 1 công trình công viên ở Cuba, 1 khu tưởng niệm ở Côn Minh (Trung Quốc), xác lập 1 bia tưởng niệm mới. Ngoài ra còn có thêm 13 đại lộ, trường học mang tên Người. Như vậy, tính đến nay, trên toàn thế giới có 76 địa danh, công trình in dấu Người.
Từ dẫn chứng này để thấy rằng các cơ quan ngoại giao Việt Nam đã rất chủ động, sáng tạo, toàn diện, đa dạng các hình thức tôn vinh Bác Hồ ở nước ngoài nhưng vẫn đảm bảo sự tôn nghiêm, trang trọng và thành kính.
Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao Văn hóa và UNESCO nhấn mạnh, việc tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh với cộng đồng quốc tế là một trọng tâm lớn trong ngoại giao văn hóa, “có lẽ không có gì hiệu quả hơn khi giới thiệu đất nước, con người Việt Nam thông qua một vĩ nhân, một người Việt Nam tiêu biểu mà thế giới biết rõ, yêu mến…”.