Vào tuần trước, bốn trang web chính phủ của Ukraine cũng đã bị đánh sập. Người dân Ukraine cho biết cũng nhận được tin nhắn giả với nội dung các máy ATM ở nước này không hoạt động.

Với những cuộc tấn công mạng dồn dập như vậy, các chính phủ ở cả hai bờ Đại Tây Dương lo ngại tình hình có thể lan sang các nước khác, trở thành một cuộc chiến tranh mạng diện rộng. Các quan chức ở cả Mỹ và Anh lưu ý các doanh nghiệp hết sức cảnh giác đến vấn đề an ninh mạng trước bối cảnh căng thẳng này. Thủ tướng Estonia - Kaja Kallas cũng cho biết các quốc gia châu Âu nên lưu tâm đến tình hình an ninh mạng ở quốc gia của mình. 

Các nhà nghiên cứu an ninh mạng cho biết một cuộc chiến tranh mạng hoàn toàn có thể xảy ra giữa Nga và phương Tây. John Hultquist, phó chủ tịch phân tích tình báo của Mandiant, nói với CNBC: “Tôi nghĩ điều đó rất có thể xảy ra, nhưng quan trọng là chúng ta phải hiểu rõ thế nào là chiến tranh mạng. Trên thực tế hầu hết các cuộc tấn công mạng mà chúng tôi chứng kiến đều là phi bạo lực và phần lớn có thể xử lý được”.

Các nhà nghiên cứu tại Symantec cho biết phần mềm độc hại được phát hiện ở Ukraine ảnh hưởng đến các nhà thầu chính phủ Ukraine ở Latvia và Lithuania, vì thế nó có khả năng lan sang cả những nước khác.

Toby Lewis, trưởng bộ phận phân tích mối đe dọa tại Darktrace cho biết: “Các cuộc tấn công mạng gây ra những tác động về chuỗi cung ứng toàn cầu, nó có thể sẽ gây ảnh hưởng với các nước phương Tây phụ thuộc vào cùng một nhà thầu và nhà cung cấp dịch vụ”.

Hitesh Sheth, Giám đốc điều hành Vectra AI chia sẻ với CNBCrằng cuộc tấn công mạng đóng vai trò như một phần vũ khí của bất kỳ quốc gia nào, nhằm ám chỉ Nga có thể tiến hành các cuộc tấn công mạng để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây được công bố hồi đầu tuần.

Nga từ lâu đã bị chính phủ các nước và các nhà nghiên cứu an ninh mạng cáo buộc tiến hành các cuộc tấn công mạng và các thực hiện các chiến dịch phát tán thông tin sai lệch. Giờ đây, các chuyên gia cho rằng Nga có thể tung ra nhiều hình thức tấn công mạng tinh vi hơn, nhằm vào Ukraine và có thể cả các nước khác.

Vào năm 2017, một phần mềm độc hại khét tiếng có tên là NotPetya đã lây nhiễm các máy tính trên khắp thế giới. Ban đầu nó nhắm mục tiêu vào các tổ chức Ukraine nhưng sau đó nhanh chóng lan rộng ra toàn cầu, ảnh hưởng đến các tập đoàn lớn như Maersk, WPP và Merck. Các cuộc tấn công được đổ lỗi cho cục tình báo Nga GRU, gây ra tổng thiệt hại lên tới 10 tỷ USD.

Ông Hultquist cho biết, Nga đã khai thác cơ sở hạ tầng ở các nước phương Tây như Mỹ, Anh và Đức trong một thời gian dài, tuy nhiên họ chưa bao giờ thực sự “bóp cò”. Nếu Nga thực hiện các vụ tấn công mạng để chống lại phương Tây, thì có thể gây ra những hậu quả kinh tế đáng lo ngại.

Về phần mình, Nga khẳng định "chưa bao giờ và không tiến hành bất kỳ hoạt động độc hại nào trên không gian mạng".

Hương Dung(Theo CNBC)

Căng thẳng Nga - Ukraine đặt Big Tech vào thế khó

Cuộc giao tranh quân sự giữa Nga và Ukraine kéo theo một mạng lưới các chiến dịch thông tin sai lệch, đặt các công ty công nghệ lớn vào thế khó xử.

Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD), thành viên Hội đồng An toàn - TikTok Safety Council khu vực châu Á - Thái Bình Dương chia sẻ tại tọa đàm TikTok Safety Summit 2024: "Đảm bảo an toàn, an ninh mạng là vấn đề rất quan trọng, đảm bảo chất lượng cuộc sống bền vững của mọi công dân, trong đó có trẻ em và thanh niên”.

Dành hơn 2-3 tiếng mỗi ngày để giải trí trên các nền tảng, anh N. Vỹ (29 tuổi, TP.HCM) chia sẻ: “Với mình, một môi trường trực tuyến tích cực không chỉ là tập hợp những nội dung mình muốn xem, mà còn phải đảm bảo cả những nội dung mình nên xem. Muốn được như vậy thì mỗi người dùng cần được trang bị các công cụ cần thiết khi gặp vấn đề không đáng có trong quá trình giải trí”.

Trong khi đó, với các nhà sáng tạo nội dung, các không gian số như TikTok không đơn thuần là nơi chia sẻ sở thích cá nhân, mà còn để làm việc và kiếm thu nhập. Do đó, bên cạnh các công cụ phục vụ nhu cầu sáng tạo thì các tính năng hỗ trợ nhà sáng tạo nội dung để tương tác văn minh và an toàn với người dùng, thương hiệu và cộng đồng nói chung cũng rất cần thiết. 

Việc xây dựng môi trường số an toàn đòi hỏi trách nhiệm và nỗ lực từ tất cả các bên liên quan, trong đó vai trò của nền tảng rất quan trọng trong việc kiểm soát, kiểm duyệt các nội dung, đảm bảo không gian số tích cực, đáng tin cậy cho mọi đối tượng.

Nỗ lực từ các nền tảng

Những năm gần đây, chung tay với định hướng về phát huy sự tích cực trong môi trường số, các nền tảng đã và đang liên tục cải tiến các công cụ nâng cao sự chủ động của cộng đồng trong việc kiểm soát hoạt động, cũng như nội dung, đối tượng mà họ mong muốn trải nghiệm. Là một trong những nền tảng chú trọng bảo vệ an toàn cho cộng đồng, mới đây, TikTok lần đầu tiên tổ chức TikTok Safety Summit 2024, cung cấp bộ giải pháp an toàn bao gồm các tính năng, cài đặt toàn diện nhất. 

Đối với người dùng, bên cạnh các tính năng như Gia đình thông minh, Kiểm soát thời gian màn hình, Xóa hoặc chặn tài khoản, Kiểm soát tin nhắn, bình luận,... TikTok đã tiến hành cập nhật lại Tiêu chuẩn cộng đồng của nền tảng. Trong đó, ngoài trao quyền cho người dùng xử lý các nội dung vi phạm, phiên bản mới nhất của Tiêu chuẩn cộng đồng còn bổ sung chi tiết cách kiểm duyệt các tính năng Tìm kiếm, TikTok LIVE và Trang “Dành cho bạn”. 

Cụ thể, dù đăng tải ở chế độ công khai hay riêng tư, khi nội dung được phát hiện vi phạm các quy tắc của TikTok đề ra sẽ lập tức được gỡ bỏ khỏi nền tảng. Song song đó, đội ngũ kiểm duyệt của TikTok sẽ làm việc sát sao để đảm bảo người dùng nhỏ tuổi được tiếp cận với các nội dung phù hợp. Đối với trang "Dành cho bạn", các nội dung không đáp ứng tiêu chuẩn đề xuất sẽ được loại trừ nhằm đảm bảo sự an toàn cho cộng đồng.

Hiểu rõ tầm quan trọng của việc tương tác tích cực và lành mạnh, TikTok còn trang bị cho các nhà sáng tạo nội dung những tính năng thúc đẩy sự kết nối an toàn. Theo đó, lần đầu tiên TikTok cho ra mắt Bộ Quy tắc ứng xử dành cho nhà sáng tạo nội dung, tập hợp những tiêu chuẩn tăng cường, bên cạnh Tiêu chuẩn cộng đồng, hướng đến hoạt động cụ thể của các nhà sáng tạo nội dung. 

Bên cạnh các công cụ đã được phát triển từ trước như Kiểm soát bình luận, Quyết định tài khoản được phép Stitch hoặc Duet,... TikTok cũng giới thiệu bộ tính năng mới nhằm tối ưu hóa hoạt động của các nhà sáng tạo trên nền tảng. Điển hình, với tính năng Nhắc nhở vi phạm lần đầu, TikTok sẽ phát cảnh báo khi người sáng tạo vi phạm Tiêu chuẩn cộng đồng lần đầu tiên. Hay tính năng Kiểm tài khoản (Account Check) cho phép người sáng tạo nhanh chóng kiểm tra tài khoản và 30 bài đăng gần nhất của họ.

Song song với những nỗ lực về mặt cải tiến công nghệ, TikTok đã và đang đẩy mạnh các hoạt động giáo dục và nâng cao nhận thức về an toàn số trong cộng đồng. Năm ngoái, TikTok đã phối hợp cùng Cục An toàn thông tin triển khai chiến dịch #LuaDaoTrucTuyen, góp phần lan toả kiến thức về phòng chống lừa đảo trực tuyến. Một chiến dịch nổi bật khác phải kể đến cuộc thi #AntiFakeNews do TikTok phối hợp với Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin Điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) cùng báo VnExpress và FPT Online phát động. Thu về gần 130 triệu lượt xem chỉ sau 1 tháng, cuộc thi đã góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về nhận biết và phòng chống tin giả, tin xấu trên môi trường mạng.

Bà Nguyễn Phương Linh nhấn mạnh: “Tôi tin rằng với những cam kết và đầu tư vào các sáng kiến, công cụ công nghệ, TikTok đang đi đúng hướng trong tiến trình kiến tạo cộng đồng mạng văn minh, tích cực, đóng góp vào môi trường số an toàn và bền vững tại Việt Nam".

Bích Đào