Tại AI Day 2023, Công ty VinAI đã lần đầu tiên chính thức công bố dự án nghiên cứu mã nguồn mở về mô hình ngôn ngữ lớn cho riêng tiếng Việt là “PhởGPT”. Mục tiêu của dự án là phát triển các mô hình tương tự như ChatGPT cho tiếng Việt và văn hoá người Việt.

PhởGPT có khả năng hiểu và viết văn phong tiếng Việt một cách vượt bậc so với các công nghệ về ngôn ngữ thế hệ trước. Mô hình cũng được huấn luyện từ đầu với tập dữ liệu tiếng Việt, không phụ thuộc vào bất cứ một mô hình nào khác của thế giới, đảm bảo việc làm chủ công nghệ lõi tiên tiến cho Việt Nam.

“PhởGPT” là một dự án mã nguồn mở, song hành cùng trào lưu các mô hình ngôn ngữ lớn với mã nguồn mở của thế giới như Llama của Meta hay Mistral được phát triển để cạnh tranh với ChatGPT của OpenAI.

Theo các chuyên gia, so sánh phiên bản PhởGPT-7B5-Instruct và ChatGPT mã nguồn đóng (GPT-3.5-turbo) và các mô hình mã nguồn mở khác cho thấy, PhởGPT đứng thứ hai chỉ sau ChatGPT trong hầu hết các mục đánh giá. Đội ngũ phát triển đang tiếp tục cải tiến mô hình và sẽ mở rộng dự án cho các ngôn ngữ khác, đặc biệt là các ngôn ngữ trong khu vực Đông Nam Á.

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, Tổng Giám đốc VinAI cho biết, PhởGPT được công ty phát triển từ đầu, độc lập với hầu hết tất cả mô hình khác trên thế giới, với mô hình mã nguồn mở, tất cả cộng đồng tại Việt Nam đều có thể sử dụng được và có thể tiếp tục cải thiện nó tốt hơn. 

Và một trong những mục tiêu mã nguồn mở là đặt ra nền tảng để mọi người không phải tốn công làm lại việc này, đồng thời các đơn vị có thể phát triển mô hình ngôn ngữ lớn PhởGPT lên thêm nữa, bởi chỉ với một mình VinAI thì không thể xử lý hết được tất cả các ứng dụng. Đồng thời, việc này sẽ giúp có một cộng đồng mã nguồn mở chất lượng cho mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt, tạo ra một hiệu ứng rất tốt để nhiều công ty khác nhau có thể tham gia và ứng dụng vào một mảng nào đấy. 

Cũng theo Tiến sĩ Bùi Hải Hưng, các mô hình ngôn ngữ lớn AI đòi hỏi rất lớn về năng lực cũng như nền tảng tính toán lớn và rất tốn kém về chi phí. Một trong những mục tiêu mà VinAI đang làm là tối ưu hoá những mô hình ngôn ngữ lớn như thế này, để tạo ra những mô hình có độ chính xác và nhỏ gọn hơn, có thể chạy được trên các nền tảng tính toán cũng nhỏ hơn, giúp giảm giá thành. Đây là một trong những trọng tâm, hướng quan trọng của VinAI và vấn đề này không chỉ ở Việt Nam mà toàn thế giới đang gặp phải, nhất là các nước Đông Nam Á. 

Người Việt có thể tự hào khi thế giới có công nghệ như ChatGPT thì Việt Nam ngay lập tức cũng có công nghệ tương tự do chính mình phát triển, ở một vị thế mà hoàn toàn có thể hiểu công nghệ này như thế nào và tự phát triển công nghệ cho riêng mình. Trong thời gian qua, việc phát triển công nghệ AI ở Việt Nam là rất nhanh, theo kịp thế giới và về mô hình ngôn ngữ lớn nước ta đứng đầu Đông Nam Á, khi mô hình ngôn ngữ lớn mã nguồn mở của VinAI xuất hiện đầu tiên, sau đó mới là Singapore.

Bên cạnh đó, việc VinAI nghiên cứu và phát triển, công bố PhởGPT, sẽ đặt những nền móng đầu tiên cho sự phát triển các mô hình ngôn ngữ tiếng Việt hiệu suất cao, làm cơ sở để phát triển các ứng dụng thực tế, hiệu quả, phù hợp với chiến lược phát triển AI đến năm 2030 của Chính phủ. Trong thời gian tới, công ty sẽ có kế hoạch nghiên cứu và phát triển ứng dụng dành cho người dùng cá nhân và các gói giải pháp hỗ trợ chuyên sâu dành cho doanh nghiệp bằng ngôn ngữ tiếng Việt trong các lĩnh vực như Y tế, Giáo dục…

Tiến sĩ Bùi Hải Hưng cho biết thêm, vì là mã nguồn mở nên VinAI không giới hạn về tính thương mại, tất cả các bên đều có thể sử dụng PhởGPT để phát triển các ứng dụng cho riêng mình, kể cả phục vụ mục đích thương mại. Đây như là một platform mà VinAI cung cấp cho cộng đồng đang phát triển các ứng dụng liên quan đến công nghệ AI ở trong nước. 

Chia sẻ tại hội thảo - triển lãm quốc gia về an ninh, bảo mật 2019 (Security World 2019), Đại tá Đỗ Anh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) cho biết, trên thế giới, tình hình tội phạm mạng tấn công vào các ngân hàng đang có chiều hướng ngày càng gia tăng.

Tiêu biểu là vụ tấn công bằng phần mềm độc hại vào Ngân hàng Trung ương Bangladesh tháng 3/2016 gây thiệt hại 81 triệu USD. Ở cùng thời điểm, ngân hàng Banco del Austro (Ecuador) đã bị tin tặc tấn công gây thiệt hại lên tới 12 triệu USD. Bên cạnh đó là hàng ngàn vụ tấn công vào hệ thống ATM của các ngân hàng trên thế giới.

Tại Việt Nam, hoạt động của loại tội phạm trộm cắp thông tin thẻ, làm thẻ giả để chiếm đoạt tài sản (Skimming) diễn ra phức tạp. Người đứng đầu cơ quan chuyên trách về phòng chống tội phạm công nghệ cao của Bộ Công an cho rằng, với 70 triệu thẻ nội địa đang lưu hành, nếu chậm chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip, Việt Nam có thể trở thành tâm điểm của tội phạm thẻ.

Hội thảo - triển lãm quốc gia về an ninh, bảo mật 2019 (Security World 2019)

Trong 2 năm 2018 và 2019, Bộ Công an đã phát hiện nhiều nhóm tội phạm người nước ngoài, chủ yếu là người Trung Quốc, Đài Loan, Philippines và các nước Châu Phi thực hiện hành vi chiếm đoạt hàng trăm triệu USD.

Nhóm người này nhập cảnh vào Việt Nam theo đường du lịch, thuê nhà và đường truyền Internet để tổ chức các hoạt động lừa đảo, làm giả thẻ ngân hàng để rút tiền hoặc thanh toán hóa đơn, dịch vụ qua hệ thống máy POS. Chỉ tính riêng từ đầu năm 2019 đến nay, lực lượng chức năng Bộ Công an đã bắt giữ trên 120 đối tượng người nước ngoài về hành vi phạm tội này.

Tiền ảo, tiền điện tử biến thành phương thức tẩu tán của tội phạm mạng

Hiện có 26 tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử, 10.000 đơn vị chấp nhận thanh toán ví điện tử. Tính đến hết năm 2018, cả nước có 4,2 triệu ví đã liên kết với tài khoản ngân hàng, toàn hệ thống ngân hàng đã xử lý thông suốt 73 triệu tỷ đồng, mỗi ngày xử lý 300.000 tỷ đồng.

Sự đa dạng của các tổ chức tài chính cũng như loại hình thanh toán đã gây không ít khó khăn cho cơ quan quản lý trong việc kiểm soát dòng tiền của tội phạm mạng, tội phạm công nghệ cao trong ngành tài chính, ngân hàng.

Theo Đại tá Đỗ Anh Tuấn, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình hình tội phạm công nghệ cao diễn biến phức tạp là sự phát triển quá nhanh của khoa học công nghệ. Tội phạm luôn tận dụng những công nghệ mới nhất để thực hiện hành vi phạm tội. Trong khi đó, trang thiết bị và kiến thức về khoa học công nghệ của Bộ Công an còn nhiều hạn chế.

Theo Đại tá Đỗ Tuấn Anh, tội phạm mạng đã lợi dụng tính ẩn danh của các loại hình tiền ảo để tiến hành rửa tiền và tài trợ cho các hoạt động phi pháp.

Trong gian đoạn vừa qua, Bộ Công an đặc biệt chú ý đến loại tội phạm lợi dụng hình thức kinh doanh đa cấp để lừa đảo tài chính như Pincoin và iFan. Theo tố cáo của các nạn nhân, tổng số tiền mà bọn tội phạm chiếm đoạt có thể lên tới 15.000 tỷ đồng, tương đương với thu nhập một vài tỉnh.

Đại tá Đỗ Anh Tuấn cũng nhắc đến vụ lừa đảo liên quan đến HTX đào tiền Skymining,  tội phạm đã lợi dụng sự cả tin và hám lời của một bộ phận người dân để huy động tiền nhằm mua những máy đào tiền ảo. Mỗi máy đào trị giá khoảng 5.000 USD. Người tham gia cũng phải bỏ chi phí để Skymining vận hành hệ thống máy đào này.

Ông Đỗ Anh Tuấn cũng cho rằng, sự xuất hiện của nhiều hình thức thanh toán và loại tài sản mới mang tới những thách thức đối với cơ quan quản lý. Đó là việc phải quản lý thế nào đôi với tiền ảo và tài sản ảo?

Trong khi đó, các tổ chức tội phạm đang lợi dụng tiền ảo và tài sản ảo sử dụng để tài trợ cho khủng bố, mua bán ma túy, vũ khí và cả hành vi rửa tiền. Những giao dịch bằng tiền ảo có tính ẩn danh cao đã trở thành một công cụ đắc lực cho hoạt động của giới tội phạm mạng.

Do vậy, cơ quan quản lý nhà nước cần sớm tìm ra các giải pháp để nhận diện rõ hơn về hành vi và phương thức của các loại tội phạm mới, từ đó mới có thể tìm ra những biện pháp đấu tranh thích hợp.

Trọng Đạt

Nhiệm vụ chính của Tổng Công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel là tập trung vào hai lĩnh vực công nghiệp quốc phòng và công nghiệp điện tử viễn thông.

Lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất của Viettel đã bước sang năm thứ 9 và trải qua 3 giai đoạn. Giai đoạn 1, từ năm 2011-2013,  tập trung nghiên cứu các nền tảng, công nghệ lõi, xây dựng quy trình để định hình các dòng sản phẩm và bước đầu chế tạo thử nghiệm sản phẩm. Giai đoạn 2, từ năm 2014-2016,từ chỗ thuần túy nghiên cứu, Viettel đã có những sản phẩm bán được cho các đơn vị trong nước. Từ năm 2017 đến nay, Viettel thực hiện chuẩn hóa hệ thống quy trình theo quy chuẩn quốc tế, làm chủ công nghệ lõi và bước đầu đưa các sản phẩm ra thị trường thế giới.Cách làm của Viettel là làm chủ toàn bộ các khâu nghiên cứu – thiết kế - chế tạo với quy trình bảo mật tuyệt đối.

Đến nay, trong lĩnh vực công nghệ cao Viettel đã nghiên cứuchế tạo thành công 78 sản phẩm, làm chủ 68 công nghệ lõi với 111 sáng chế. Tổng doanh thu từ sản phẩm công nghệ cao đến năm 2018đạt 1,05 tỷ USD. 

Thiếu tướng Lê Đăng Dũng, quyền Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel phát biểu tại Lễ ra mắt.

Thiếu tướng Lê Đăng Dũng, quyền Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, khẳng định mục tiêu đến 2030 Viettel sẽ đứng trong TOP 10 các doanh nghiệp viễn thông - công nghệ thông tin lớn nhất trên thế giới.

“Chỉ bằng việc làm chủ công nghệ lõi thì một quốc gia mới có thể trở thành một quốc gia phát triển và tiên tiến. Tổng công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel đã, đang và sẽ là một nhân tố quan trọng trong việc đóng góp vào quá trình hiện đại hóa quân đội, từng bước xây dựng được hạ tầng đồng bộ, hiện đại và nguồn lực mạnh cho phát triển công nghiệp quốc phòng và công nghiệp quốc gia đưa Việt Nam ra khỏi bẫy thu nhập trung bình và trở thành nước phát triển”, ông Lê Đăng Dũng khẳng định.

Việc thành lập Tổng Công ty Công nghiệp Công nghệ cao Viettel đánh dấu giai đoạn phát triển thứ tư của Viettel, trở thành Tập đoàn Công nghiệp Công nghệ cao với 3 nền công nghiệp mũi nhọn: Công nghiệp quốc phòng, công nghiệp điện tử viễn thông, công nghiệp an ninh mạng, đi đầu trong tiến trình “Make in Vietnam”, đưa các sản phẩm: quốc phòng, lưỡng dụng, công nghệ mạng ra thị trường quốc tế. 

 H.P.

Năm nay có 2.300 học sinh với hơn 5.000 nguyện vọng thi vào lớp 10 Trường Phổ thông Năng khiếu (ĐH Quốc gia TP.HCM).

Các em bắt buộc phải làm 4 bài thi, trong đó có 3 bài thi môn không chuyên là Toán, Ngữ văn và Tiếng Anh; 1 bài thi môn chuyên tự chọn trong số các môn sau: Toán, Tin học, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn và Tiếng Anh. 
 
Mỗi thí sinh được đăng ký tối đa 2 môn chuyên. Bài thi môn không chuyên gồm cả hai phần tự luận và trắc nghiệm. Bài thi môn chuyên là bài tự luận. Điểm bài thi được tính theo thang điểm 10, bài thi không chuyên tính hệ số 1, bài thi chuyên tính hệ số 2. Các em sẽ làm các bài thi trong 3 ngày 4, 5 và 6/6.

Các môn có nhiều thí sinh dự thi nhất là tiếng Anh và Toán. Trong đó môn tiếng Anh có 993 em dự thi, môn Toán có 672 em dự thi. Chỉ tiêu tuyển sinh vào lớp chuyên Anh và Toán, mỗi lớp là 70 thí sinh. Vì vậy tỉ lệ chọi vào lớp chuyên Anh là 1 chọi 14. Tỉ lệ chọi vào lớp chuyên Toán của Trường Phổ thông Năng khiếu là 1 chọi 9,6.
 
Năm học 2022-2023, trường tuyển sinh 9 lớp chuyên: Toán (2 lớp), Tiếng Anh (2 lớp), Tin học (1 lớp), Vật lý (1 lớp), Hóa học (1 lớp), Sinh học (1 lớp), Ngữ văn (1 lớp). Tổng chỉ tiêu là 315 học sinh, mỗi lớp không quá 35 học sinh, học tại Quận 5.

Nhà trường không cho mang đề thi ra sau mỗi môn thi mà sẽ công bố đề sau khi kết thúc kỳ thi.

Năm ngoái, điểm chuẩn vào lớp 10 chuyên Hóa cao nhất với 35,35 điểm.

Xếp thứ 2 là điểm chuẩn vào lớp 10 chuyên Anh với 35,3 điểm. Tiếp đó là điểm chuẩn của các lớp 10 chuyên Lý (thi Lý), chuyên Toán và chuyên Văn.

Học sinh trúng tuyển phải có đủ các điều kiện: 

Xếp loại hạnh kiểm, học lực cả năm học của các lớp cấp trung học cơ sở từ khá trở lên;

Xếp loại tốt nghiệp trung học cơ sở từ khá trở lên;

Có điểm xét tuyển (điểm lớp) đạt từ điểm chuẩn trở lên;

Thi đủ các bài thi quy định, không vi phạm quy chế trong kỳ thi tuyển sinh và các bài thi đều đạt điểm lớn hơn 2.

>>>Chi tiết lịch thi vào lớp 10 của 63 tỉnh, thành phố

Lê Huyền

 Mã đề 419:

Năm 2018, thí sinh dự thi THPT quốc gia học chương trình THPT sẽ phải làm 5 bài thi gồm 3 bài thi độc lập là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ. Hai bài thi tổ hợp là Khoa học tự nhiên (tổ hợp các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (tổ hợp các môn Lịch sử, Địa lý, Giáo dục công dân).

Học sinh học chương trình Giáo dục thường xuyên thi bắt buộc 3 bài là Toán, Ngữ văn và một trong hai môn Khoa học tự nhiên hoặc Khoa học xã hội.

Môn Ngữ văn sẽ thi theo hình thức tự luận với 120 phút, các bài thi còn lại theo hình thức trắc nghiệm khách quan. Trong đó, bài thi Toán có thời gian 90 phút, Ngoại ngữ 60 phút.

Các bài thi tổ hợp có tổng thời gian 150 phút, mỗi môn thành phần trong bài thi có thời gian là 50 phút.

Bộ GD-ĐT quy định mốc thời gian quan trọng: Hoàn thành việc đối sánh kết quả thi chậm nhất ngày 17/7/2018. Hội đồng thi công bố và thông báo kết quả cho thí sinh ngày 11/7/2018.

BAN GIÁO DỤC