Trước thực trạng đáng buồn này, Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) vừa chính thức thành lập Trung tâm Bản quyền số nhằm tạo ra một giải pháp triệt để giúp giải quyết vấn đề vi phạm bản quyền trên môi trường số. 

Theo ông Nguyễn Minh Hồng - Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, Trung tâm Bản quyền số là tổ chức sự nghiệp KH&CN với nhiệm vụ chính là bảo vệ bản quyền số trong lĩnh vực báo chí, xuất bản, tác phẩm văn học, nghệ thuật. 

Trung tâm còn có nhiệm vụ khai thác bản quyền nhằm mục đích phổ biến các sản phẩm số và mang lại lợi ích chính đáng cho các nhà sáng tạo nội dung. 

Ông Nguyễn Minh Hồng - Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Bảo vệ bản quyền số bằng công nghệ

Trung tâm Bản quyền số hiện sở hữu nhiều giải pháp công nghệ giúp theo dõi thực trạng bảo vệ bản quyền theo thời gian thực. Trong trường hợp bản quyền của người đăng ký bị xâm phạm, Trung tâm sẽ có phản ứng nhằm hỗ trợ việc thực thi công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực bản quyền. 

Để làm được điều đó, đội ngũ phát triển công nghệ của Trung tâm Bản quyền số đã sử dụng Giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung video cho báo chí (Video Digital Right Management - DCC VDRM) và Hệ thống lắng nghe, dò quét, phát hiện, cảnh báo vi phạm bản quyền báo chí, âm nhạc, ấn bản điện tử (DCC Watcher). 

Các lĩnh vực hoạt động của Trung tâm Bản quyền số vừa mới thành lập. Ảnh: Trọng Đạt

Trong đó, Giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung video cho báo chí là sự kết hợp của các công nghệ mã hóa và xác thực hợp lệ giúp chống download và reup nội dung video.

Với DCC Watcher, hệ thống này được phát triển từ bộ lõi các công nghệ gồm kỹ thuật thu thập, lắng nghe, dò quét thông tin trên báo điện tử, mạng xã hội, kỹ thuật lưu trữ, phân tích mô hình hóa, đối chiếu dữ liệu, công nghệ AI, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và khả năng tích hợp đấu nối các cơ sở dữ liệu tác quyền của những đơn vị đối tác. 

Giao diện công cụ giám sát, bảo vệ bản quyền của Trung tâm Bản quyền số. Ảnh: Trọng Đạt

Hiện tại, Trung tâm Bản quyền số có thể giúp theo dõi, giám sát bản quyền trên 2 nền tảng mạng xã hội là Facebook, YouTube, xa hơn nữa sẽ là các mạng xã hội khác trong tương lai. 

Theo đại diện Trung tâm Bản quyền số, phạm vi lắng nghe, dò quét của đơn vị này là khoảng 600 đầu báo, forum, blog, 90 triệu profile Facebook, 2 triệu trang fanpage và 3 triệu group trên mạng xã hội. 

Bản quyền dữ liệu: Vấn đề sống còn của nền kinh tế số 

Chia sẻ tại lễ thành lập Trung tâm Bản quyền số, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng cho rằng, 3 trụ cột của năm chuyển đổi số quốc gia 2020 là chính phủ số, xã hội số, kinh tế số. 

Kinh tế số được biết đến là nền kinh tế không trọng lượng. Tại đó, giá trị của mỗi tổ chức, doanh nghiệp không xác định bằng tài sản hữu hình mà thay vào đó là tài sản vô hình. Đó chính là dữ liệu số và nội dung số mà doanh nghiệp đó đang sở hữu. 

Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho rằng dữ liệu là tài sản của doanh nghiệp trong thời đại số. Bảo vệ bản quyền dữ liệu nội dung số vì thế hết sức quan trọng. Ảnh: Trọng Đạt

Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, bảo vệ bản quyền dữ liệu nội dung số là vấn đề sống còn của nền kinh tế số hiện nay. Sự tồn vong của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp sẽ phụ thuộc vào khả năng bảo vệ các tài sản vô hình nhưng mang giá trị hết sức đặc biệt này.

Bộ TT&TT đã giao Cục Phát thanh truyền hình & thông tin điện tử triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả để hỗ trợ các đơn vị trong việc bảo vệ bản quyền nội dung số trên môi trường mạng.

Việc triển khai hệ thống kỹ thuật rà quét phát hiện vi phạm bản quyền, lập vi bằng vi phạm bản quyền, từ đó đưa ra các biện pháp xử phạt hành chính chỉ là một phần rất nhỏ trong khối lượng công việc khổng lồ mà Bộ TT&TT cần phải thực hiện. 

Vui mừng trước sự ra đời của Trung Tâm Bản quyền số, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho rằng đây sẽ là một bước tiến mới trong việc bảo vệ bản quyền số trên môi trường mạng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ TTTT và Hội truyền thông số Việt Nam được kỳ vọng sẽ góp phần tạo ra một không gian mạng quốc gia lành mạnh, công bằng.

Trọng Đạt

Thành lập Trung tâm bản quyền số Việt Nam

Tình trạng vi phạm bản quyền tác phẩm nói chung và tác phẩm báo chí, văn học nghệ thuật nói riêng diễn ra khá phổ biến hiện nay. Điều này không chỉ gây ảnh hưởng đến uy tín, chất lượng mà còn cả nguồn thu nhập của những tổ chức, cá nhân sở hữu tác phẩm. 

Có một thực tế là hoạt động sao chép, đánh cắp bản quyền tác giả đang xuất hiện ngày càng nhiều hơn, tinh vi hơn. Theo thống kê của Trung tâm đo kiểm PTTH&TTĐT (Bộ TT&TT), chỉ trong 2 tháng cuối năm 2020 đã phát sinh mới 66 trang web vi phạm bản quyền trên lãnh thổ Việt Nam. 

Lễ ra mắt Trung tâm Bản quyền số. Ảnh: Trọng Đạt

Trước thực trạng đáng buồn này, Hội Truyền thông số Việt Nam (VDCA) vừa chính thức thành lập Trung tâm Bản quyền số nhằm tạo ra một giải pháp triệt để giúp giải quyết vấn đề vi phạm bản quyền trên môi trường số. 

Theo ông Nguyễn Minh Hồng - Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, Trung tâm Bản quyền số là tổ chức sự nghiệp KH&CN với nhiệm vụ chính là bảo vệ bản quyền số trong lĩnh vực báo chí, xuất bản, tác phẩm văn học, nghệ thuật. 

Trung tâm còn có nhiệm vụ khai thác bản quyền nhằm mục đích phổ biến các sản phẩm số và mang lại lợi ích chính đáng cho các nhà sáng tạo nội dung. 

Ông Nguyễn Minh Hồng - Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam. Ảnh: Trọng Đạt

Bảo vệ bản quyền số bằng công nghệ

Trung tâm Bản quyền số hiện sở hữu nhiều giải pháp công nghệ giúp theo dõi thực trạng bảo vệ bản quyền theo thời gian thực. Trong trường hợp bản quyền của người đăng ký bị xâm phạm, Trung tâm sẽ có phản ứng nhằm hỗ trợ việc thực thi công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực bản quyền. 

Để làm được điều đó, đội ngũ phát triển công nghệ của Trung tâm Bản quyền số đã sử dụng Giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung video cho báo chí (Video Digital Right Management - DCC VDRM) và Hệ thống lắng nghe, dò quét, phát hiện, cảnh báo vi phạm bản quyền báo chí, âm nhạc, ấn bản điện tử (DCC Watcher). 

Các lĩnh vực hoạt động của Trung tâm Bản quyền số vừa mới thành lập. Ảnh: Trọng Đạt

Trong đó, Giải pháp bảo vệ bản quyền nội dung video cho báo chí là sự kết hợp của các công nghệ mã hóa và xác thực hợp lệ giúp chống download và reup nội dung video.

Với DCC Watcher, hệ thống này được phát triển từ bộ lõi các công nghệ gồm kỹ thuật thu thập, lắng nghe, dò quét thông tin trên báo điện tử, mạng xã hội, kỹ thuật lưu trữ, phân tích mô hình hóa, đối chiếu dữ liệu, công nghệ AI, xử lý ngôn ngữ tự nhiên và khả năng tích hợp đấu nối các cơ sở dữ liệu tác quyền của những đơn vị đối tác. 

Giao diện công cụ giám sát, bảo vệ bản quyền của Trung tâm Bản quyền số. Ảnh: Trọng Đạt

Hiện tại, Trung tâm Bản quyền số có thể giúp theo dõi, giám sát bản quyền trên 2 nền tảng mạng xã hội là Facebook, YouTube, xa hơn nữa sẽ là các mạng xã hội khác trong tương lai. 

Theo đại diện Trung tâm Bản quyền số, phạm vi lắng nghe, dò quét của đơn vị này là khoảng 600 đầu báo, forum, blog, 90 triệu profile Facebook, 2 triệu trang fanpage và 3 triệu group trên mạng xã hội. 

Bản quyền dữ liệu: Vấn đề sống còn của nền kinh tế số 

Chia sẻ tại lễ thành lập Trung tâm Bản quyền số, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng cho rằng, 3 trụ cột của năm chuyển đổi số quốc gia 2020 là chính phủ số, xã hội số, kinh tế số. 

Kinh tế số được biết đến là nền kinh tế không trọng lượng. Tại đó, giá trị của mỗi tổ chức, doanh nghiệp không xác định bằng tài sản hữu hình mà thay vào đó là tài sản vô hình. Đó chính là dữ liệu số và nội dung số mà doanh nghiệp đó đang sở hữu. 

Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho rằng dữ liệu là tài sản của doanh nghiệp trong thời đại số. Bảo vệ bản quyền dữ liệu nội dung số vì thế hết sức quan trọng. Ảnh: Trọng Đạt

Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, bảo vệ bản quyền dữ liệu nội dung số là vấn đề sống còn của nền kinh tế số hiện nay. Sự tồn vong của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp sẽ phụ thuộc vào khả năng bảo vệ các tài sản vô hình nhưng mang giá trị hết sức đặc biệt này.

Bộ TT&TT đã giao Cục Phát thanh truyền hình & thông tin điện tử triển khai nhiều hoạt động thiết thực, hiệu quả để hỗ trợ các đơn vị trong việc bảo vệ bản quyền nội dung số trên môi trường mạng.

Việc triển khai hệ thống kỹ thuật rà quét phát hiện vi phạm bản quyền, lập vi bằng vi phạm bản quyền, từ đó đưa ra các biện pháp xử phạt hành chính chỉ là một phần rất nhỏ trong khối lượng công việc khổng lồ mà Bộ TT&TT cần phải thực hiện. 

Vui mừng trước sự ra đời của Trung Tâm Bản quyền số, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cho rằng đây sẽ là một bước tiến mới trong việc bảo vệ bản quyền số trên môi trường mạng. Sự phối hợp chặt chẽ giữa Bộ TTTT và Hội truyền thông số Việt Nam được kỳ vọng sẽ góp phần tạo ra một không gian mạng quốc gia lành mạnh, công bằng.

Trọng Đạt

- Có người phụ nữ nào mà không có quỹ đen…nhưng phải hiểu họ lập quỹ đen vì đâu, để sử dụng vào mục đích gì thì hãy quy tội người ta chứ. Chồng tôi không chịu hiểu, anh chỉ biết nổi giận lôi đình, còn đòi chia tay chỉ vì phát hiện tôi có quỹ đen.

TIN BÀI KHÁC:

- Có người phụ nữ nào mà không có quỹ đen…nhưng phải hiểu họ lập quỹ đen vì đâu, để sử dụng vào mục đích gì thì hãy quy tội người ta chứ. Chồng tôi không chịu hiểu, anh chỉ biết nổi giận lôi đình, còn đòi chia tay chỉ vì phát hiện tôi có quỹ đen.

TIN BÀI KHÁC:

Để xây dựng văn hóa ứng xử trong nhà trường, thầy Hải cho rằng cần phải chú trọng đặc biệt vào khâu rèn kỹ năng ứng xử có văn hóa vì đây chính là biểu hiện trực tiếp, quyết định tới việc văn hóa ứng xử trong nhà trường có được thực hiện tốt hay không.

Trong đó bao gồm kỹ năng quản lý cảm xúc, cái “tôi” bản thân để không có những phản ứng thái quá trước mỗi vấn đề, suy nghĩ khác biệt; kỹ năng đặt vấn đề và giải quyết vấn đề để hóa giải xung đột, mâu thuẫn; kỹ năng biết thích ứng, hòa nhập với môi trường xã hội, biết tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân, biết đặt cái tôi của mình trong sự hài hòa với tập thể… để tạo ra sự đoàn kết, sẻ chia, tương tác có trách nhiệm.

Ngoài ra, thầy cô và học sinh cũng phải rèn kỹ năng giao tiếp vì đây là cốt lõi của văn hóa ứng xử và là biểu hiện dễ thấy nhất trong ứng xử. Do vậy, nhà trường cần quan tâm đến việc định hướng, rèn kỹ năng giao tiếp theo hướng trung thực, nhiệt tình, ôn hòa, đồng cảm, khiêm nhường trong phát ngôn, ứng xử, tập trung vào các yếu tố: nói sao cho chuẩn mực, dễ nghe; viết (tin nhắn, văn bản, mạng xã hội) sao cho đúng và hay...

Cũng theo thầy Hải, các nhà trường cần xây dựng bộ quy tắc ứng xử để làm cơ sở có tính ràng buộc, điều chỉnh các hành vi ứng xử văn hóa trong nhà trường. Bộ quy tắc ứng xử phải xây dựng cụ thể các nội dung liên quan đến ứng xử của cán bộ quản lý nhà trường; ứng xử của giáo viên; ứng xử của nhân viên; ứng xử của học sinh; ứng xử của cha mẹ học sinh...

Các nhà trường cần xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường như các “không gian văn hóa”; hệ thống logo, khẩu hiệu, hình ảnh thiết kế trong nhà trường phải hợp lý, có tính thẩm mỹ, tính sư phạm để giúp cho thầy cô, học sinh mong muốn được đến trường, thấy được mỗi ngày đến trường là một ngày vui.

“Khi ấy, việc tạo dựng văn hóa nhà trường, trong đó có văn hóa ứng xử, sẽ thay đổi tích cực, dần hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc, khiến học sinh được hạnh phúc, thầy cô được hạnh phúc và trường học trở thành ngôi nhà thứ hai của mỗi cán bộ, giáo viên và học sinh”, thầy giáo Phạm Hồng Hải nói.

Thầy giáo Phạm Hồng Hải, Hiệu trưởng cấp THCS trên địa bàn huyện Thủy Nguyên, Hải Phòng cho hay hiện nay việc xây dựng văn hóa ứng xử đã được các nhà trường đặc biệt quan tâm, nhất là khi xuất hiện hàng loạt vụ việc liên quan đến ứng xử thiếu chuẩn mực trong trường học. Tuy nhiên thực tế, vẫn còn một số vụ việc gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường giáo dục.

Chẳng hạn học sinh đánh nhau, không chỉ bằng tay chân mà còn sử dụng các hung khí nguy hiểm như dao, kiếm, gậy sắt chỉ để dằn mặt nhau vì những lý do như “nhìn đểu”, nói xấu, ghen tuông, không cho mượn tiền, không cho cóp bài. Thậm chí, có những học sinh bị bạn đánh hội đồng, sau đó quay clip để phát tán lên mạng xã hội trước sự chứng kiến của nhiều bạn khác.

Không những vậy, hiện tượng học trò vô lễ, không tôn trọng thầy cô, gọi thầy cô bằng những từ ngữ phản cảm, kể cả trực tiếp hoặc thông qua mạng xã hội; xé bài kiểm tra trước mặt thầy cô, cãi thầy cô khi bị la mắng… cũng đã trở thành những hiện tượng tiêu cực, xấu xí trong môi trường học đường.

Ngoài ra theo thầy Hải, vấn đề ứng xử giữa giáo viên với giáo viên hiện nay cũng xuất hiện những lệch lạc nhất định, khi có sự đố kỵ, cạnh tranh không lành mạnh về vị trí việc làm, thu nhập... Những điều này trở thành mầm mống gây mất đoàn kết nội bộ, chia rẽ trong đội ngũ giáo viên.

Bên cạnh đó, một bộ phận cha mẹ học sinh cũng có những ứng xử văn hóa không phù hợp với thầy cô, nhà trường. Họ không giữ được thái độ bình tĩnh khi thấy con mình bị “tổn thương”, từ đó dẫn đến cách hành xử không phù hợp, làm tổn hại đến mối quan hệ giữa gia đình và nhà trường.

Để xây dựng văn hóa ứng xử trong nhà trường, thầy Hải cho rằng cần phải chú trọng đặc biệt vào khâu rèn kỹ năng ứng xử có văn hóa vì đây chính là biểu hiện trực tiếp, quyết định tới việc văn hóa ứng xử trong nhà trường có được thực hiện tốt hay không.

Trong đó bao gồm kỹ năng quản lý cảm xúc, cái “tôi” bản thân để không có những phản ứng thái quá trước mỗi vấn đề, suy nghĩ khác biệt; kỹ năng đặt vấn đề và giải quyết vấn đề để hóa giải xung đột, mâu thuẫn; kỹ năng biết thích ứng, hòa nhập với môi trường xã hội, biết tôn trọng sự khác biệt của mỗi cá nhân, biết đặt cái tôi của mình trong sự hài hòa với tập thể… để tạo ra sự đoàn kết, sẻ chia, tương tác có trách nhiệm.

Ngoài ra, thầy cô và học sinh cũng phải rèn kỹ năng giao tiếp vì đây là cốt lõi của văn hóa ứng xử và là biểu hiện dễ thấy nhất trong ứng xử. Do vậy, nhà trường cần quan tâm đến việc định hướng, rèn kỹ năng giao tiếp theo hướng trung thực, nhiệt tình, ôn hòa, đồng cảm, khiêm nhường trong phát ngôn, ứng xử, tập trung vào các yếu tố: nói sao cho chuẩn mực, dễ nghe; viết (tin nhắn, văn bản, mạng xã hội) sao cho đúng và hay...

Cũng theo thầy Hải, các nhà trường cần xây dựng bộ quy tắc ứng xử để làm cơ sở có tính ràng buộc, điều chỉnh các hành vi ứng xử văn hóa trong nhà trường. Bộ quy tắc ứng xử phải xây dựng cụ thể các nội dung liên quan đến ứng xử của cán bộ quản lý nhà trường; ứng xử của giáo viên; ứng xử của nhân viên; ứng xử của học sinh; ứng xử của cha mẹ học sinh...

Các nhà trường cần xây dựng cơ sở vật chất, cảnh quan môi trường như các “không gian văn hóa”; hệ thống logo, khẩu hiệu, hình ảnh thiết kế trong nhà trường phải hợp lý, có tính thẩm mỹ, tính sư phạm để giúp cho thầy cô, học sinh mong muốn được đến trường, thấy được mỗi ngày đến trường là một ngày vui.

“Khi ấy, việc tạo dựng văn hóa nhà trường, trong đó có văn hóa ứng xử, sẽ thay đổi tích cực, dần hướng tới xây dựng trường học hạnh phúc, khiến học sinh được hạnh phúc, thầy cô được hạnh phúc và trường học trở thành ngôi nhà thứ hai của mỗi cán bộ, giáo viên và học sinh”, thầy giáo Phạm Hồng Hải nói.

Giữa những ngày tháng 11, cô giáo Trần Huỳnh Nhị dành cho VietNamNet cuộc trò chuyện thú vị về văn hóa đọc.

- Cô có thể chia sẻ về những hoạt động khơi dậy văn hóa đọc cho học sinh tại trường Hòa Ninh, nơi cô đang giảng dạy bộ môn Văn?

Tại trường có hai dạng hoạt động, thường xuyên và mang tính sự kiện. Đáng chú ý nhất là “tiết đọc thư viện” và “tiết học thư viện”. Ở những tiết này, giáo viên chủ nhiệm sẽ cho các em đến thư viện đọc tự do, dưới sự điều phối của thủ thư. Giáo viên ngữ văn sẽ hướng dẫn học sinh sử dụng thư viện để tìm tư liệu cho việc học và giới thiệu cách đọc cũng như các đầu sách phù hợp.

- Ngoài chỉ đạo chung của Sở GD&ĐT, trường còn sáng tạo thêm hoạt động nào khác?

Phương châm của trường là gieo cho các em tình yêu với sách và hướng dẫn cách đọc. Các thầy cô còn tổ chức nhiều tiết “trải nghiệm với sách” - cụ thể là những buổi giao lưu với các tác giả hay người có khả năng truyền cảm hứng về việc đọc, trao đổi và trang bị kỹ năng cho các em giải quyết khó khăn trong học tập, cũng như định hướng tương lai. 

Đồng thời, tổ Văn của tôi cũng tổ chức thêm các buổi “chạm sách”, giúp học sinh chia sẻ kinh nghiệm, giới thiệu những đầu sách thú vị.

Cá nhân tôi còn duy trì hoạt động “Mỗi ngày thông thái hơn”, khuyến khích các em dùng giấy ghi lại những câu tâm đắc từ sách, dán vào giấy A0 được trang trí chỉn chu với căn nhà tri thức, hay cây tri thức… Học sinh khá hứng thú với hoạt động này và cô giáo có thể dạy về cách hành văn nghị luận xã hội một cách thực tế.

- Hoạt động “chạm sách”, nghe tên hay quá...

Đó là hoạt động giúp học sinh mở rộng không gian tiếp xúc, tiếp cận với người có trình độ chuyên môn tốt để họ định hướng và hỗ trợ giải quyết những vấn đề của các em. 

Tôi đánh giá hoạt động này khá hiệu quả đối với văn hóa đọc. Để tổ chức một buổi “chạm sách”, thông thường là 1 lần/tháng, chúng tôi chọn ra quyển sách chủ đề cho học sinh tìm đọc trước, chuẩn bị nội dung và nhà trường sẽ tìm diễn giả phù hợp. 

“Chạm sách” diễn ra dưới nhiều hình thức nhằm tránh sự nhàm chán. Ví dụ, có buổi diễn giả đứng bên trên nói về nội dung cụ thể, sau đó các bạn đặt câu hỏi; hoặc tổ chức dưới hình thức là “thư viện sống” hay “human library” - các em chia thành nhóm nhỏ 5-6 người với từng diễn giả và trao đổi trực tiếp.

Có khi trường tạo hoạt động nhập vai thông qua từng chủ đề. Ví dụ với chủ đề bản sắc văn hóa dân tộc, học sinh sẽ trở thành hướng dẫn viên du lịch để giới thiệu về văn hóa quê hương, hay thuyết trình sách bằng tiếng Anh, phản biện sách… 

- Được biết, cô có một thư viện sách tại nhà và thu hút rất nhiều độc giả trẻ. Nhân duyên nào để cô lập thư viện này?

Thư viện nhỏ này là sự cộng hưởng từ rất nhiều yếu tố. Trước hết, xuất phát từ sự đam mê sách nên tôi đã có nguồn sách khá lớn. Sau đó, từ việc tổ chức cho học sinh đọc sách nên được cộng đồng hùn vốn sách ngày càng nhiều hơn. Hiện tại, riêng dòng sách dành cho trẻ từ mầm non đến tiểu học, một số cho tuổi teen, bên phòng đọc có khoảng 1.500 cuốn. 

- Làm sao để trẻ yêu đọc sách hơn, thưa cô giáo?

Đầu tiên, nội dung sách hay đã là sự thu hút rất tuyệt vời. Sau đó, cần quan tâm đến yếu tố người hướng dẫn, đây cũng là điều khá quan trọng. Bởi lẽ, người hướng dẫn giống như một chất xúc tác, giúp các bạn nhỏ có cảm giác thoải mái, chấp nhận tương tác và ngày càng tích cực với việc đọc. 

Đến nay, hoạt động "chạm sách" đã diễn ra được 11 kỳ, kéo các học sinh tự nguyện đến thư viện Miệt Vườn, gặp gỡ các tác giả, những người thành công có thói quen đọc sách… Mới đây, cô Huỳnh Nhị trong vai trò chấp bút, đã cùng bạn mình Nguyễn Thị Minh Giang ra mắt cuốn Sống giàu (NXB Thế giới).

Giữa những ngày tháng 11, cô giáo Trần Huỳnh Nhị dành cho VietNamNet cuộc trò chuyện thú vị về văn hóa đọc.

- Cô có thể chia sẻ về những hoạt động khơi dậy văn hóa đọc cho học sinh tại trường Hòa Ninh, nơi cô đang giảng dạy bộ môn Văn?

Tại trường có hai dạng hoạt động, thường xuyên và mang tính sự kiện. Đáng chú ý nhất là “tiết đọc thư viện” và “tiết học thư viện”. Ở những tiết này, giáo viên chủ nhiệm sẽ cho các em đến thư viện đọc tự do, dưới sự điều phối của thủ thư. Giáo viên ngữ văn sẽ hướng dẫn học sinh sử dụng thư viện để tìm tư liệu cho việc học và giới thiệu cách đọc cũng như các đầu sách phù hợp.

- Ngoài chỉ đạo chung của Sở GD&ĐT, trường còn sáng tạo thêm hoạt động nào khác?

Phương châm của trường là gieo cho các em tình yêu với sách và hướng dẫn cách đọc. Các thầy cô còn tổ chức nhiều tiết “trải nghiệm với sách” - cụ thể là những buổi giao lưu với các tác giả hay người có khả năng truyền cảm hứng về việc đọc, trao đổi và trang bị kỹ năng cho các em giải quyết khó khăn trong học tập, cũng như định hướng tương lai. 

Đồng thời, tổ Văn của tôi cũng tổ chức thêm các buổi “chạm sách”, giúp học sinh chia sẻ kinh nghiệm, giới thiệu những đầu sách thú vị.

Cá nhân tôi còn duy trì hoạt động “Mỗi ngày thông thái hơn”, khuyến khích các em dùng giấy ghi lại những câu tâm đắc từ sách, dán vào giấy A0 được trang trí chỉn chu với căn nhà tri thức, hay cây tri thức… Học sinh khá hứng thú với hoạt động này và cô giáo có thể dạy về cách hành văn nghị luận xã hội một cách thực tế.

- Hoạt động “chạm sách”, nghe tên hay quá...

Đó là hoạt động giúp học sinh mở rộng không gian tiếp xúc, tiếp cận với người có trình độ chuyên môn tốt để họ định hướng và hỗ trợ giải quyết những vấn đề của các em. 

Tôi đánh giá hoạt động này khá hiệu quả đối với văn hóa đọc. Để tổ chức một buổi “chạm sách”, thông thường là 1 lần/tháng, chúng tôi chọn ra quyển sách chủ đề cho học sinh tìm đọc trước, chuẩn bị nội dung và nhà trường sẽ tìm diễn giả phù hợp. 

“Chạm sách” diễn ra dưới nhiều hình thức nhằm tránh sự nhàm chán. Ví dụ, có buổi diễn giả đứng bên trên nói về nội dung cụ thể, sau đó các bạn đặt câu hỏi; hoặc tổ chức dưới hình thức là “thư viện sống” hay “human library” - các em chia thành nhóm nhỏ 5-6 người với từng diễn giả và trao đổi trực tiếp.

Có khi trường tạo hoạt động nhập vai thông qua từng chủ đề. Ví dụ với chủ đề bản sắc văn hóa dân tộc, học sinh sẽ trở thành hướng dẫn viên du lịch để giới thiệu về văn hóa quê hương, hay thuyết trình sách bằng tiếng Anh, phản biện sách… 

- Được biết, cô có một thư viện sách tại nhà và thu hút rất nhiều độc giả trẻ. Nhân duyên nào để cô lập thư viện này?

Thư viện nhỏ này là sự cộng hưởng từ rất nhiều yếu tố. Trước hết, xuất phát từ sự đam mê sách nên tôi đã có nguồn sách khá lớn. Sau đó, từ việc tổ chức cho học sinh đọc sách nên được cộng đồng hùn vốn sách ngày càng nhiều hơn. Hiện tại, riêng dòng sách dành cho trẻ từ mầm non đến tiểu học, một số cho tuổi teen, bên phòng đọc có khoảng 1.500 cuốn. 

- Làm sao để trẻ yêu đọc sách hơn, thưa cô giáo?

Đầu tiên, nội dung sách hay đã là sự thu hút rất tuyệt vời. Sau đó, cần quan tâm đến yếu tố người hướng dẫn, đây cũng là điều khá quan trọng. Bởi lẽ, người hướng dẫn giống như một chất xúc tác, giúp các bạn nhỏ có cảm giác thoải mái, chấp nhận tương tác và ngày càng tích cực với việc đọc. 

Sau một thời gian nỗ lực điều trị, tình trạng nhiễm khuẩn của bệnh nhân tăng trở lại, rò tá tràng không cải thiện. Chụp CT cho thấy có nhiều ổ áp-xe bên trong ổ bụng và sau phúc mạc.

Việc rò tá tràng đã gây tổn thương sang các nội tạng khác, khiến cho quá trình tiến hành phẫu thuật gặp nhiều khó khăn và tỉ lệ tử vong lên đến hơn 90%. Nhưng nếu không phẫu thuật, sức khỏe anh K. sẽ ngày càng xấu hơn. Gia đình đã đồng ý để bệnh nhân được mổ lần nữa. 

Bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Thượng Việt, Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp, Tiết niệu và Nam học, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết ca mổ diễn ra trong 2 tiếng, ê-kíp làm sạch ổ bụng, phá các ổ áp-xe cũ và đặt lại nhiều ống dẫn lưu mủ cũng như dịch tiêu hóa ra bên ngoài, đặt thêm hệ thống ống hút liên tục qua dẫn lưu vùng bị thủng ở tá tràng.

Sau 20 ngày, các lỗ rò tá tràng dần thu hẹp lại, dịch tiêu hóa không còn bị rò ra bên ngoài. Đến nay, tình trạng nhiễm khuẩn huyết được cải thiện. Sức khỏe nam thanh niên đang hồi phục dần.

Anh T.N.K. (25 tuổi, trú tại Vĩnh Phúc) được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) cấp cứu trong tình trạng rất nguy kịch phải an thần, thở máy do rò tá tràng, nhiễm khuẩn huyết nặng, nguy cơ tử vong trên 90%.

Anh K. có tiền sử thủng tá tràng, viêm phúc mạc đã được bệnh viện tuyến dưới mổ khâu thủng, dẫn lưu ổ bụng. Sau mổ, bệnh nhân có dấu hiệu rò tá tràng, nhiễm khuẩn huyết, dẫn lưu ra khoảng 1,5 lít dịch tiêu hóa, sốt cao, suy hô hấp phải đặt ống thở máy.

Sau một thời gian nỗ lực điều trị, tình trạng nhiễm khuẩn của bệnh nhân tăng trở lại, rò tá tràng không cải thiện. Chụp CT cho thấy có nhiều ổ áp-xe bên trong ổ bụng và sau phúc mạc.

Việc rò tá tràng đã gây tổn thương sang các nội tạng khác, khiến cho quá trình tiến hành phẫu thuật gặp nhiều khó khăn và tỉ lệ tử vong lên đến hơn 90%. Nhưng nếu không phẫu thuật, sức khỏe anh K. sẽ ngày càng xấu hơn. Gia đình đã đồng ý để bệnh nhân được mổ lần nữa. 

Bác sĩ chuyên khoa 2 Trần Thượng Việt, Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp, Tiết niệu và Nam học, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết ca mổ diễn ra trong 2 tiếng, ê-kíp làm sạch ổ bụng, phá các ổ áp-xe cũ và đặt lại nhiều ống dẫn lưu mủ cũng như dịch tiêu hóa ra bên ngoài, đặt thêm hệ thống ống hút liên tục qua dẫn lưu vùng bị thủng ở tá tràng.

Sau 20 ngày, các lỗ rò tá tràng dần thu hẹp lại, dịch tiêu hóa không còn bị rò ra bên ngoài. Đến nay, tình trạng nhiễm khuẩn huyết được cải thiện. Sức khỏe nam thanh niên đang hồi phục dần.