Các nhà máy sản xuất bóng bán dẫn không thể thành hiện thực nếu thiếu đi đóng góp của ông Shockley. Sau khi hỗ trợ phát minh ra bóng bán dẫn, ông có đủ can đảm để rời Bell Labs và thành lập công ty riêng. Ông liên hệ với Arnold Beckman, thầy giáo cũ kiêm CEO Beckman Coulter. Trên một chuyến đi thuyền tại Newport Beach, California, ông đề nghị ông Beckman đầu tư 1 triệu USD cho phòng thí nghiệm riêng. Silicon Valley lẽ ra bắt đầu từ Nam California, nhưng mẹ của ông Shockley đang sống ở Palo Alto. Vì vậy, ông thuyết phục ông Beckman mở Phòng thí nghiệm bán dẫn Shockley tại Mountain View, California năm 1956.

Mọi thứ dường như đi đúng kế hoạch. Không lâu sau khi mở phòng thí nghiệm và tuyển dụng những kỹ sư tài năng nhất cả nước, ông Shockley và hai đồng nghiệp cũ tại Bell Labs - Walter Brattain và John Bardeen – nhận thông báo họ thắng giải Nobel Vật lý học.

Tuy nhiên, ăn mừng giải Nobel xong cũng là lúc mọi thứ đi xuống. Ông Shockley dù là kỹ sư xuất sắc nhưng lại là quản lý đáng sợ. Ông yêu cầu nhân viên tham gia mọi bài kiểm tra, từ tâm lý học, trí tuệ đến phát hiện nói dối. Ông cũng công khai lương của nhân viên và ghi âm các cuộc điện thoại. Ông luôn hoang tưởng nhân viên sẽ đánh cắp bí mật thương mại và phá hoại dự án nên không bao giờ chia sẻ các phát hiện với nhân viên nghiên cứu. Không chỉ có vậy, ông còn là một kẻ phân biệt chủng tộc, tin rằng người da màu thua kém về mặt di truyền, IQ thấp, không nên sinh con.

“8 kẻ phản bội”

Năm 1957, một năm sau khi Phòng Thí nghiệm Bán dẫn Shockley thành lập, họ có tổng cộng 30 nhân viên. 8 trong số đó, Sheldon Roberts, Eugene Kleiner, Victor Grinich, Jay Last, Julius Blank, Jean Hoerni, Robert Noyce và Gordon Moore, cuối cùng không thể chịu nổi và quyết định “binh biến”.

Nhóm này liên lạc với Arthur Rock, một cử nhân MBA Harvard 30 tuổi (người khai sinh ra cụm từ “nhà đầu tư mạo hiểm”). Ông tin nhóm 8 kỹ sư (6 người là Tiến sỹ) xứng đáng được chú ý nhờ kinh nghiệm làm việc cùng người đã thắng giải Nobel. “8 kẻ phản bội” (Traitorous 8) đơn giản chỉ muốn tìm một ông chủ có thể thuê cả nhóm, song ông Rock khuyên họ khởi nghiệp – một ý tưởng chỉ có trong tiểu thuyết vào thập niên 50.

Sau khi lên một danh sách và gọi cho khoảng 40 công ty blue chip để gọi vốn, ông Rock gần như từ bỏ, cho tới liên lạc với Sherman Fairchild. Ông Fairchild là một doanh nhân giầu có, CEO của hãng sản xuất máy ảnh và trang thiết bị Fairchild Camera & Instrument. Ông Fairchild đã rót 1,5 triệu USD vào startup của Traitorous 8. 

Phần còn lại thuộc về lịch sử. Traitorous 8 thành lập Fairchild Semiconductors (FCS) tại Moutain View, cách phòng thí nghiệm của ông chủ cũ Shockley khoảng 2 tòa nhà. FCS nhanh chóng dẫn đầu ngành công nghiệp bán dẫn. Năm 1960, họ giống như vườn ươm của Silicon Valley, liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến sự xuất hiện của hàng tá doanh nghiệp như Intel, AMD.

Trong số “8 kẻ phản bội”, hai người đi vào lịch sử công nghệ - Robert “Bob” Noyce và Gordon Moore. Bức xúc trước cách quản trị bộ phận bán dẫn của Fairchild và không được làm CEO, ông Noyce rủ rê ông Moore rời đi năm 1968. Cả hai một lần nữa liên hệ với ông Rock để xin trợ giúp. Ông giúp họ huy động 2,5 triệu USD và Intel ra đời. Ba năm sau, năm 1971, Intel phát hành cổ phiếu và không ngừng phát triển, trở thành một trong các tập đoàn công nghệ lớn nhất hành tinh. 

Mọi người thường gọi ông Noyce là “Thomas Edison của Silicon Valley”. Ông học Tiến sỹ tại MIT và nổi tiếng nhất với phát minh vi mạch (IC). Cuối những năm 1950, các kỹ sư khác cũng nghiên cứu IC nhưng ông Noyce là người nhận bằng sáng chế đầu tiên vào năm 1961.

Ông Moore cũng có tầm ảnh hưởng ngang ngửa đồng nghiệp nhưng do phong cách lãnh đạo lặng lẽ, ông thường không được chú ý bằng. Ông nhỏ hơn ông Noyce 1 tuổi, học Tiến sỹ tại Caltech. Đóng góp lớn nhất của ông Moore là “Định luật Moore”: “Số lượng bóng bán dẫn sẽ tăng gấp đôi mỗi 1-2 năm”. Nửa thế kỷ sau, định luật Moore vẫn còn nguyên giá trị dù tốc độ tăng trưởng bóng bán dẫn đã chậm lại.

Chính trị, kinh tế, khủng bố và các vấn đề xã hội luôn thống trị báo chí hàng ngày, song có nhiều điều kỳ diệu nhỏ bé đang diễn ra ở hậu trường nhờ các tiến bộ công nghệ. Dẫn dắt những tiến bộ đó là vi chip. Nếu không có “8 kẻ phản bội”, Silicon Valley không được khai sinh và thế giới hẳn sẽ rất khác so với những gì chúng ta đang sống ngày nay.

Du Lam

Cựu CEO Google lý giải nguyên nhân 5G Mỹ đi sau Trung Quốc

Cựu CEO Google Eric Schmidt cho rằng sự chần chừ của chính phủ Mỹ đã khiến nước này đi sau Trung Quốc khá xa trong cuộc đua 5G.  

U20 Việt Nam cần một hiệu số tốt tại vòng loại, phòng trừ trường hợp đứng thứ 2 bảng đấu và phải so sánh chỉ số phụ với các đội khác để giành vé dự chung kết (chỉ có 5/10 đội nhì được dự chung kết). Điều đó lý giải lý do HLV Hứa Hiền vinh tung ra sân đội hình mạnh nhất để thi đấu với U20 Guam. 

Hai đội nhập cuộc với thế trận thăm dò, U20 Việt Nam dần kiểm soát bóng vượt trội nhưng khả năng phối hợp không tốt ở khoảng 1/3 phía cuối sân khiến đoàn quân của HLV Hứa Hiền Vinh gặp khó trong việc tạo cơ hội ghi bàn. 

U20 Việt Nam bế tắc trong nửa đầu hiệp một, tuy nhiên bất ngờ xảy ra ở phút 23 khi hậu vệ U20 Guam để bóng chạm tay trong vòng cấm địa và đội khách phải chịu phạt đền. Lê Phát thực hiện thành công cú sút 11m để mang về bàn mở tỷ số trận đấu.

Sau khi có được bàn thắng, lối chơi của U20 Việt Nam không khởi sắc. Tuy nhiên, trước khi bước vào giờ nghỉ, U20 Việt Nam đã có bàn thắng nâng tỷ số lên 2-0 sau khi Công Phương thực hiện cú sút phạt thành công. 

Sau giờ nghỉ, U20 Việt Nam không có nhiều biến chuyển trong việc tổ chức tấn công. Có những thời điểm HLV Hứa Hiền Vinh cho học trò chơi phòng thủ phản công nhưng do tuyến đầu phối hợp không tốt nên U20 Việt Nam vẫn không thể cải thiện khâu tạo cơ hội ghi bàn. 

Phút 64, thủ thành U20 Guam lao ra ngoài vòng cấm địa phạm lỗi với Minh Tiến nên bị truất quyền thi đấu. Đội khách chỉ còn 10 người trên sân giúp U20 Việt Nam có lợi thế về nhân sự.

Số cơ hội ghi bàn của U20 Việt Nam trong nửa cuối hiệp hai tăng rõ rệt, đáng tiếc các cầu thủ tỏ ra nóng vội nên thường xuyên phung phí. Chỉ có Hoàng Khanh dứt điểm thành công ở phút bù giờ thứ nhất, ấn định chiến thắng 3-0 cho U20 Việt Nam. Sau 2 lượt trận, U20 Việt Nam đang đứng đầu bảng A, bằng điểm nhưng hơn U20 Syria chỉ số phụ.

Sau bàn thua, CLB Thanh Hóa đẩy cao đội hình chơi tấn công tìm bàn gỡ hòa. Dù vậy, đội chủ nhà gặp nhiều bế tắc, không tạo ra được những cơ hội rõ rệt.

Phút 45+3, Gustavo đánh đầu đưa bóng đi sát sạt khung thành Hải Phòng, thủ môn Đình Triệu trong nỗ lực đổ người cản phá đã đập đầu vào cột dọc. Bác sĩ lập tức vào sân để chăm sóc cho thủ thành đội tuyển Việt Nam. Sau đó thủ môn đội khách phải băng bó ở đầu để thi đấu tiếp.

Ngay đầu hiệp 2, CLB Thanh Hóa suýt có bàn gỡ hòa. Thái Bình đột phá xuống đáy biên rồi đẩy bóng ra, Yago Ramos bắt vô lê đưa bóng dội xà ngang khung thành Hải Phòng.

Phút 55, đội chủ nhà làm được điều mình muốn. Từ quả tạt bóng của Thái Bình bên cánh trái, Nhật Minh trong nỗ lực phòng ngự vô tình đánh đầu đốt lưới nhà.

Phút 82, tỉ số là 2-1 cho CLB Thanh Hóa. Từ quả đá phạt góc của chủ nhà, trung vệ Thanh Long dứt điểm một chạm cận thành tung lưới Đình Triệu lần thứ 2.

Chưa hết, ở phút 86, vẫn từ quả đá phạt góc, trung vệ Gustavo chạy cắt mặt rồi đánh đầu cận thành ấn định tỉ số lên 3-1 cho đội bóng xứ Thanh trên sân nhà ở vòng 3 LPBank V-League 2024-25.

Đội hình xuất phát:

CLB Thanh Hóa: Xuân Hoàng, Thanh Long, Viết Tú, Thái Bình, Ngọc Tân, A Mít, Gustavo, Thái Sơn, Luiz Antonio, Văn Thắng, Yago Ramos

Hải Phòng FC: Đình Triệu, Tiến Dụng, Trung Hiếu, Văn Tới, Nhật Minh, Mạnh Dũng, Hữu Sơn, Hoàng Nam, Tiến Anh, Biscou, Lucao

Vấn đề an toàn, an ninh và y tế được người tham gia giải chạy marathon Vũng Tàu 2024 quan tâm hàng đầu. Về mặt này, phía Ban tổ chức (BTC) khẳng định sẽ đảm bảo tốt mọi khâu, tạo sân chơi an toàn và bổ ích cho vận động viên (VĐV).

Phó Chủ tịch Liên đoàn điền kinh Việt Nam, ông Nguyễn Trung Hinh chia sẻ: "Chúng tôi phân tuyến, phân luồng cụ thể cho VĐV, đảm bảo an ninh trước, trong và sau quá trình giải đấu diễn ra. BTC đảm bảo không có việc khách tham quan, người dân lạc vào đường chạy của VĐV".

Diễn ra ở thành phố biển Vũng Tàu, cung đường chạy chắc chắn mang lại sự hứng khởi cho những người tham gia. Cụ thể, cung đường thi đấu có một bên là biển, bên kia là núi, cùng sự mến khách của người dân địa phương, hứa hẹn sẽ làm hài lòng những người tham dự giải năm nay.

Giải diễn ra trong các ngày 20, 21 và 22/9, với các cự ly 5km, 10km, 21km và marathon 42km. Riêng ở các cự ly 21km, VĐV phải từ 16 tuổi trở lên. Còn với cự ly marathon 42km, các VĐV phải 18 tuổi trở lên.