Soi kèo góc Wolves vs Leicester City, 21h00 ngày 26/4

Trao đổi với PV VietNamNet, ông Vũ Cương Quyết, Tổng giám đốc Đất Xanh Miền Bắc, cho hay cách đây 6-9 tháng, người mua nhà phải trả lãi suất cho vay quanh mức 10-10,5%. Nhưng khoảng 2-3 tháng vừa qua, nhiều ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay mua nhà xuống 5,5-6%.

Ông Quyết cho rằng, đây cơ hội tốt cho nhiều người vay mua nhà khi có ngân hàng có chính sách ưu đãi lãi suất cố định từ 12-24 tháng. Ông Quyết lưu ý, người mua nhà khi vay ngân hàng phải cân đối nguồn thu nhập của mình sau thời hạn lãi suất được ưu đãi. Sau thời gian đó, lãi suất sẽ phải cộng thêm biên độ 2-3% hoặc nhiều hơn, tùy nhà băng.

“Lãi suất theo cơ chế thị trường, nhiều khi không lường được trong 2-3 năm tiếp theo, có thể lại lên trên 10%, rất rủi ro. Do đó, trước khi vay cần tính toán kỹ thu nhập, khả năng chi trả sau 2-3 năm sẽ như thế nào, để tránh thâm hụt ngân sách của gia đình. Kể cả vấn đề trả nợ trước hạn, có ngân hàng sẽ phạt từ 1-1,5%, thậm chí 2% cũng cần tính toán”, ông Quyết nói.

Bên cạnh đó, lãnh đạo Đất Xanh Miền Bắc cho biết, khi vay mua nhà lần đầu, nên lựa chọn gói có thời gian cho vay dài, có thể từ 20-25 năm là tốt nhất. 

“Nên chọn các ngân hàng Nhà nước, ngân hàng lớn có tính ổn định cao để vay vì họ thường có biến động lãi suất không quá mạnh. Mặc dù quy định cho vay của các ngân hàng này thường khắt khe, nhưng chính điều đó sẽ giúp người vay mua nhà giảm bớt được rủi ro”, ông Quyết khuyến cáo thêm.

Đặc biệt, ông cũng lưu ý, chỉ nên dùng đòn bẩy tài chính khoảng 50% giá trị căn nhà sẽ an toàn; nếu mới mua mà dùng đòn bẩy tài chính đến 70%, sau này sẽ rất rủi ro.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu cũng cho hay, lãi suất khởi đầu các ngân hàng bao giờ cũng đưa mức ưu đãi rất thấp, thậm chí có ngân hàng chào mời lãi suất bằng 0, nhưng chỉ trong vài tháng đầu. Sau thời gian ưu đãi, lãi suất sẽ bật tăng.

Do vậy, ông Hiếu lưu ý, khi vay mua nhà, người vay cần hỏi rõ về cơ sở tính lãi suất, việc điều chỉnh lãi suất trong thời hạn 3 tháng, 6 tháng hay 1 năm.

“Nếu có tiền trả trước thì phí trả trước hạn là thế nào. Còn nếu trễ hạn trả, lãi phạt là bao nhiêu… Đó là những vấn đề căn bản mà những người đi vay mua nhà cần biết”, ông Hiếu nói.

Vị chuyên gia cũng lưu ý, nếu vay trong thời gian càng dài càng tốt, sẽ giúp người vay có nợ gốc trải đều theo thời gian, giúp giảm số tiền phải trả cho ngân hàng mỗi tháng.

“Tỷ lệ an toàn cho các khoản thanh toán không quá 50-60% thu nhập hàng tháng. Nhưng nếu tỷ lệ đó lên đến 70-80% là rất rủi ro khi phải dành ra quá nhiều tiền thu nhập để trả nợ ngân hàng”, ông Hiếu khuyến cáo.

Lãi suất vay mua nhà giảm, bất động sản vẫn khó có ‘sóng’ hay tăng giá đột biến

Ê-kíp mổ đã rạch túi nước ối đưa bé ra ngoài nhằm tránh việc bé bị thiếu oxy sau khi đưa túi ối ra khỏi bụng mẹ.

Ca mổ thành công, kíp mổ đón 2 bé trai có cân nặng xấp xỉ nhau, 2,3kg và 2,4kg.

Các bác sĩ cho biết, em bé chào đời với nguyên túi ối bao quanh là điều hiếm gặp với tỷ lệ 1/80.000 trẻ.

Thông thường, túi ối sẽ vỡ dưới tác động của những cơn co bóp tử cung trong quá trình chuyển dạ của người mẹ hoặc các thao tác chuyên môn của bác sĩ trong quá trình phẫu thuật.

Do đó, trường hợp em bé chào đời với nguyên túi ối bao quanh là điều hiếm gặp. Đặc biệt, đây còn là trường hợp thai đôi song chỉ có một bé vẫn còn trong bọc ối càng hiếm gặp hơn.

Hi hữu 50 triệu ca mới gặp 1: Người phụ nữ trẻ sinh thai đôi từ 2 tử cung

Về tình hình điều trị, ngày 26/4, Bộ Y tế công bố 23.465 bệnh nhân Covid-19 khỏi bệnh. Tổng số F0 đã chữa khỏi hiện là 9.116.225 trường hợp, còn 1.503.978 F0 đang điều trị. 

Số bệnh nhân Covid-19 tử vong trong ngày là 8 trường hợp, trong đó: Đắk Lắk (3), An Giang (1), Hà Tĩnh (1), Phú Thọ (1), Tây Ninh (1), Trà Vinh (1).

Tới nay, Việt Nam đã có 43.029 người mắc Covid-19 tử vong, chiếm tỷ lệ 0,4% trên tổng ca nhiễm. Trung bình số tử vong ghi nhận trong 7 ngày qua là 8 ca. Tổng số ca tử vong xếp thứ 24/227 vùng lãnh thổ, số ca tử vong trên 1 triệu dân xếp thứ 130/227 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. So với châu Á, tổng số ca tử vong xếp thứ 6/49(xếp thứ 3 ASEAN), tử vong trên 1 triệu dân xếp thứ 25/49 quốc gia, vùng lãnh thổ châu Á (xếp thứ 4 ASEAN).

Về tình hình xét nghiệm, số lượng xét nghiệm đã thực hiện từ 27/4/2021 đến nay là 39.493.305 mẫu, tương đương 85.792.898 lượt người, tăng 1.454 mẫu so với ngày trước đó.

Về tình hình tiêm chủng, trong ngày 25/4 có 461.627 liều vắc xin phòng Covid-19 được tiêm. Như vậy, tổng số liều vắc xin đã được tiêm là 213.061.726 liều, trong đó:

Số liều tiêm cho người từ 18 tuổi trở lên là 194.827.474 liều: mũi 1 là 71.435.780 liều; mũi 2 là 68.619.646 liều; mũi 3 là 1.505.852 liều; mũi bổ sung là 15.216.739 liều; mũi nhắc lại là 38.049.457 liều.

Số liều tiêm cho trẻ từ 12-17 tuổi là 17.354.263 liều: mũi 1 là 8.894.799 liều; mũi 2 là 8.459.464 liều.

Số liều tiêm cho trẻ từ 5-11 tuổi là 879.989 liều (mũi 1).

Nguyễn Liên

Cho ý kiến về sự phù hợp của dự án đầu tư với mục tiêu, định hướng phát triển đô thị, Bộ Xây dựng cho biết, theo giấy chứng nhận đầu tư năm 2010, dự án có quy mô 118ha, không bao gồm việc xây dựng các công trình trên đất đô thị hỗn hợp, dịch vụ; đất lưu trú và nghỉ dưỡng (công trình nghỉ dưỡng thấp tầng, khách sạn…). 

Hiện nay, trong số 118ha đất thuộc dự án có khoảng 39ha đã có quy hoạch chi tiết 1/500 được phê duyệt tại quyết định số 3151 năm 2023 của UBND TP Đà Lạt cũng không quy hoạch việc xây dựng các công trình trên đất đô thị hỗn hợp, dịch vụ; đất lưu trú và nghỉ dưỡng (công trình nghỉ dưỡng thấp tầng, khách sạn…). Đối với phần diện tích còn lại của dự án (ngoài 39ha) không có thông tin quy hoạch chi tiết được phê duyệt. 

Ngoài ra, trong hồ sơ tài liệu cũng không có thông tin về các quy hoạch phân khu của khu vực thực hiện dự án được phê duyệt. 

Trong khi đó, theo thuyết minh dự án, tính chất của khu vực dự án là “đầu tư khu đô thị bất động sản nghỉ dưỡng, tham quan giải trí và tổ hợp, khách sạn… nhằm phục vụ cho du khách trong và ngoài nước đến tham quan nghỉ dưỡng tại khu du lịch hồ Than Thở và các chức năng khác. Giai đoạn 2 của dự án dành khoảng 28% diện tích đất để dành cho đất lưu trú và nghỉ dưỡng (với tổng diện tích hơn 22,1ha/78,9ha). 

“Căn cứ các tài liệu tại hồ sơ dự án và thông tin quy hoạch, chưa đủ cơ sở đánh giá sự phù hợp việc điều chỉnh mục tiêu, quy mô của dự án trong đó có điều chỉnh bổ sung quy mô bao gồm việc xây dựng các công trình trên đất đô thị hỗn hợp, dịch vụ; đất lưu trú và nghỉ dưỡng (công trình nghỉ dưỡng thấp tầng, khách sạn…) so với mục tiêu, định hướng phát triển đô thị tại khu vực thực hiện dự án”, văn bản của Bộ Xây dựng nêu rõ.

Với đề xuất điều chỉnh chủ trương dự án liên quan đến đầu tư xây dựng các công trình nghỉ dưỡng thấp tầng, khách sạn, Bộ Xây dựng đề nghị làm rõ cơ cấu, số lượng sản phẩm, xác định phương án, hình thức kinh doanh đối với các công trình nghỉ dưỡng thấp tầng, khách sạn… để kinh doanh du lịch hoặc để bán, cho thuê.

Rà soát đảm bảo chủ đầu tư có đủ năng lực tài chính

Cho ý kiến về điều chỉnh tiến độ thực hiện dự án, theo Bộ Xây dựng, dự án có mục tiêu nâng cấp, phục hồi cảnh quan hồ nhưng có lồng ghép xây dựng biệt thự nghỉ dưỡng, khu liền kề nghỉ dưỡng, khách sạn.

Do đó Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh Lâm Đồng và Công ty TNHH Thùy Dương rà soát, đánh giá tính khả thi về thời gian thực hiện dự án, rà soát, chịu trách nhiệm đảm bảo sự phù hợp giữa đề xuất dự án với danh mục các dự án ưu tiên đầu tư trên địa bàn tỉnh.

Cũng theo Bộ Xây dựng, việc đầu tư xây dựng các hạng mục công trình thuộc giai đoạn 2 (có khoảng 22,15ha đất cho lưu trú, nghỉ dưỡng) cần có ý kiến chấp thuận bằng văn bản của chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch theo Luật Di sản văn hóa.

Theo hồ sơ đề xuất điều chỉnh dự án thì dự án điều chỉnh có tổng mức đầu tư hơn 4.544 tỷ đồng. Theo báo cáo tài chính của Công ty Thuỳ Dương thể hiện vốn chủ sở hữu tại ngày 30/4/2024 trong báo cáo tài chính đã được kiểm toán là hơn 688,5 tỷ đồng. 

Bộ Xây dựng đề nghị rà soát hồ sơ đề xuất điều chỉnh dự án đảm bảo chủ đầu tư có đủ vốn chủ sở hữu, năng lực tài chính đề thực hiện dự án. 

Đề xuất xây khách sạn 7 tầng nổi, 4 tầng hầm cạnh hồ Xuân Hương Đà Lạt

Nhiều nguy cơ

Khái niệm "metaverse" lần đầu được Neal Stephenson tưởng tượng đến trong cuốn tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Snow Crash năm 1992. Một cách đơn giản, có thể hiểu metaverse như mạng internet đặt lên trên thế giới vật chất. Kết nối hai thế giới này là các công nghệ như thực tế ảo (VR) và thực tế tăng cường (AR).

Tất nhiên, metaverse sẽ phức tạp hơn rất nhiều so với trải nghiệm AR và VR mà hầu hết chúng ta quen thuộc ngày nay, theo TBTech.Những người được kết nối với metaverse sẽ có thể tương tác với những thứ mà những người khác trong thế giới thực không thể.

Geoff Bibby, giám đốc marketing (CMO) của công ty giải pháp bảo mật email Zix, cho rằng trong khi tương lai vũ trụ ảo trở nên gần hơn, những vấn đề liên quan đến nó cũng trở nên cấp bách, đặc biệt là vấn đề an ninh.

Ở Anh, năm 2020, mỗi doanh nghiệp trải qua trung bình 686.961 vụ cố gắng phá hoại hệ thống (dù thành công hay không). Có 1.120 vụ xâm phạm và tấn công mạng được các hãng truyền thông lớn đưa tin, liên quan đến hơn 20 tỷ tài liệu bị rò rỉ.

Ngoài ra, cứ 10 giây lại có một nạn nhân của ransomware (mã độc tống tiền) xuất hiện, cứ mỗi phút các cá nhân và tổ chức lại thiệt hại 17.700 USD vì một vụ tấn công bằng email lừa đảo.

Nhiều vụ tấn công trong số này nhắm đến những điểm yếu nhất của hệ thống công nghệ. Đầu tháng này, T-mobile bị tấn công dữ liệu quy mô lớn, ảnh hưởng đến hơn 54 triệu người dùng. Số dữ liệu bị xâm phạm bao gồm tên, số bằng lái xe, số an sinh xã hội và xác nhận thiết bị (IMEI) của người dùng dịch vụ dài hạn, khách hàng cũ và những khách hàng tiềm năng.

Không chỉ có email, metaverse là một “mặt hàng” hấp dẫn, nên có thể còn là mục tiêu hoàn hảo cho nhiều kiểu tấn công mạng khác. Dù các công ty có thể sử dụng công nghệ sẵn có để bảo vệ metaverse, đối với những kiểu tấn công mới chưa từng có trước đây, công nghệ có thể trở nên lỗi thời.

Theo một giáo sư đại học New York, mọi người sẽ cần tiền kỹ thuật số để hoạt động trong metaverse, chẳng hạn như các token không thể thay thế (NFT-một loại tài sản kỹ thuật số với các đặc tính đặc biệt). Hiện NFT cũng đang được quan tâm và tin tặc đã cố gắng tìm cách lợi dụng hoặc ăn cắp tài sản này.

Metaverse cần gì?

Nhìn chung, những thứ cần bảo vệ trong không gian vũ trụ ảo bao gồm sự riêng tư, quy tắc sử dụng dữ liệu và các hướng dẫn an toàn, dữ liệu sinh trắc học (ví dụ chuyển động hoặc các đặc điểm thể chất của người dùng khi sử dụng thiết bị VR). Danh sách những thứ cần bảo vệ này chắc chắn còn gia tăng trong tương lai.

Theo blog công nghệ IBC, “các điều luật và giao thức để đối phó với tất cả các nguy cơ của metaverse cũng cần được tái xem xét và điều chỉnh, thậm chí thiết kế mới”.

Giống như bất kỳ tổ chức mới nào, metaverse cần được hướng dẫn, tạo nền tảng để hệ thống này có thể chuẩn bị cho các vụ tấn công mạng có thể xảy ra trong tương lai.

Theo VTC/TBTech, Hackernoon

Vì sao Mark Zuckerberg đổi tên Facebook thành Meta?

Khi đổi tên thành Meta, Facebook muốn xóa bỏ sự 'bối rối và kỳ cục' khi dùng chung thương hiệu với ứng dụng mạng xã hội của mình.

Cuộc vận động ứng dụng công nghệ Việt cho cuộc sống số được xem như lời hiệu triệu ngành TT&TT cùng vào cuộc phòng, chống dịch bệnh Covid-19, giúp cuộc sống tiếp diễn bình thường và thúc đẩy phát triển CNTT, chuyển đổi số.

Chúng ta đang sống trong thời đại số, được bủa vây bởi các thiết bị công nghệ, giao tiếp và trao đổi thông tin trên mạng nhiều hơn trong đời thực, chơi các trò chơi trên máy tính nhiều hơn vận động bên ngoài.

Đã có những lúc chúng ta phải thốt lên: Cần tạm dẹp hết thiết bị công nghệ sang một bên để quay về với thiên nhiên, quay về với gia đình và những người bạn thật sự. Nhưng Covid-19 ập tới khiến chúng ta nhận ra không hẳn như vậy và thay đổi nhiều suy nghĩ!

Hóa ra chúng ta vẫn chưa có đủ công nghệ số như chúng ta vẫn tưởng. Khi đại dịch bùng lên, chúng ta vẫn thiếu phần mềm trợ giúp theo dõi sức khoẻ cho mỗi người dân. Việc họp trực tuyến trong nhiều cơ quan vẫn lúng túng. Việc dạy và học trực tuyến đối với cả giáo viên và học sinh vẫn còn xa lạ.

Hoá ra năng lực của doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam vượt xa những gì chúng ta suy nghĩ. Có những phần mềm phục vụ phòng, chống Covid-19 được làm xong chỉ trong vòng 48 giờ. Hưởng ứng lời hiệu triệu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, rất nhiều doanh nghiệp đã tham gia xây dựng ứng dụng độc đáo, mới lạ, hiệu quả, đi trước so với thế giới.

Môi trường sống thay đổi tạo ra nhiều thách thức hơn, nhưng nó cũng là một phép thử không thể tốt hơn cho sự phát triển, như một sự chọn lọc tự nhiên. Covid-19 không chỉ là thách thức cho mỗi cá nhân, mà còn là bài kiểm tra khắt khe về sức khoẻ doanh nghiệp, tính thích ứng và phản ứng của mỗi quốc gia. Nhưng chính nó cũng tạo ra cơ hội để thúc đẩy chuyển biến tích cực trong xã hội.

Bằng bản năng vốn có, mỗi người dân, mỗi doanh nghiệp không đứng yên khi buộc phải hạn chế các hoạt động thường ngày bởi dịch bệnh. Chúng ta hạn chế trò chuyện trực tiếp, vì vậy chúng ta sử dụng các mạng xã hội nhiều hơn, chúng ta gọi đồ ăn về nhà thay vì ra ngoài hàng, và chúng ta làm việc trên mạng thay vì đến văn phòng. Xã hội rất nhanh chóng duy trì lại tính cân bằng động của mình theo cách này hay cách khác.

Một xã hội phát triển là một xã hội người dân được làm việc. Xã hội cần các nền tảng để mỗi người có thể trao đổi, hội họp trực tuyến, sử dụng các công cụ quản trị số, các dịch vụ lưu trữ dữ liệu, văn phòng trực tuyến.

Một xã hội phát triển là một xã hội khoẻ mạnh. Xã hội cần các nền tảng, ứng dụng dịch vụ phục vụ chăm sóc sức khoẻ người dân từ xa, kết nối bác sĩ, giảm tải cho các cơ sở khám bệnh.

Một xã hội phát triển là là một xã hội không ngừng học tập. Xã hội cần các nền tảng kết nối học sinh với thầy cô giáo và nhà trường, kết nối các kho dữ liệu kiến thức, tạo ra các bài giảng với mục tiêu lấy người học làm trung tâm, có thể lựa chọn kiến thức mình mong muốn nhất dựa trên nhu cầu được cá nhân hoá.

Một xã hội phát triển là một xã hội mà các nhu cầu sinh hoạt được đảm bảo. Cuộc sống hàng ngày vẫn tiếp diễn. Việc “không tiếp xúc” cần các ứng dụng hỗ trợ như nhà thông minh, mua sắm trực tuyến, các dịch vụ sửa chữa, giúp việc trực tuyến. Bên cạnh đó, một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng sống là các hoạt động giải trí và dần dần chúng ta đều thấy các hoạt động trên các nền tảng số như nghe nhạc, xem phim đã “cám dỗ” chúng ta đến mức nào.

Công nghệ phát triển giúp chúng ta tiết kiệm nhiều thời gian và tối ưu các nguồn lực, các dịch vụ vận chuyển đóng vai trò quan trọng trong việc đó. Song song với việc vận chuyển, tối ưu hoá, tự động hoá hoạt động sản xuất giúp tăng năng suất lao động, giảm nhân công và kiểm soát chất lượng đầu ra.

Một xã hội phát triển không thể thiếu đi các các hoạt động thanh toán và giao dịch tiền tệ. Công nghệ phát triển giúp các hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt diễn ra thuận tiện và an toàn hơn.

Cuối cùng, trên xã hội số, chúng ta cũng cần được bảo vệ như chính chúng ta trong xã hội thật.

Mỗi xã hội phát triển đều cần những cú hích đủ lớn và những yếu tố thay đổi mang tính bước ngoặt. Công nghệ dần được đánh giá là một thành tố quyết định giúp tạo ra “bước ngoặt” này. Covid-19 tạo ra khó khăn “trăm năm”, và vì thế tạo ra cơ hội “trăm năm”.

Phải chăng chúng ta đã quên mất rằng người Việt Nam chúng ta có một sức sống, sức vươn lên mãnh liệt mỗi khi gặp hoàn cảnh khó khăn. Trong khó khăn, người Việt có thể cùng nhau làm nên những điều kỳ diệu? Không. Chúng ta không bao giờ quên điều đó.

Tất cả những vấn đề trên được thể hiện trong Chỉ thị phát động Cuộc vận động ứng dụng công nghệ Việt cho cuộc sống số mới được Bộ trưởng Bộ TT&TT vừa đã ban hành. Đây là Chỉ thị thứ 2 mà Bộ trưởng chỉ đạo toàn Ngành TT&TT cùng vào cuộc phòng, chống dịch bệnh Covid-19, giúp cuộc sống tiếp diễn bình thường và thúc đẩy phát triển CNTT, chuyển đổi số, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Chỉ thị này của Bộ trưởng Bộ TT&TT thể hiển quyết tâm toàn ngành TT&TT đồng lòng, chung tay, nhanh hơn nữa, sáng tạo hơn nữa thực hiện công cuộc chuyển đổi số, khởi tạo cuộc sống số, tạo ra động lực mới để phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Và đây cũng là cách mà toàn thể cộng đồng công nghệ Việt Nam nỗ lực để bao mạng sống mà Covid-19 đã lấy đi, để sự cố gắng mà tất cả chúng ta đang chung tay chống dịch sẽ không bị phí hoài.

Hồng Hà

Trong phiên điều trần trước Thượng viện Mỹ vào tháng 10, Frances Haugen, cựu quản lý sản phẩm Facebook chỉ trích động thái hời hợt của công ty trước những nội dung không an toàn cho trẻ vị thành niên. Bà nhấn mạnh nguyên nhân đến từ thiết kế nền tảng và thuật toán xếp hạng, kiểm duyệt nội dung của Facebook.

Theo MIT Technology Review, đây là bước ngoặt đáng chú ý so với quan điểm hiện nay của các nhà lập pháp về chính sách kiểm duyệt của Facebook. Nhiều chuyên gia cho rằng quan điểm hiện tại của giới chức Mỹ đã bỏ qua bức tranh lớn hơn mà Haugen đề cập.

"Tôi ủng hộ mạnh mẽ các giải pháp (kiểm duyệt) không dựa trên nội dung, vì chúng sẽ bảo vệ những người dễ bị tổn thương trên thế giới", Haugen chỉ ra sự không đồng nhất của Facebook trong khả năng kiểm duyệt nội dung bằng tiếng Anh và ngôn ngữ khác.

Không chỉ Haugen, nhiều nhân vật liên quan cũng có ý kiến tương tự về hiệu quả thực sự của thuật toán nội dung mà Facebook đầu tư phát triển.

Thuật toán của Facebook hoạt động thế nào?

Chúng ta thường nói "thuật toán của Facebook" như thể chỉ có một đoạn mã tồn tại. Trên thực tế, quyết định nhắm mục tiêu quảng cáo, hiển thị nội dung trên Facebook dựa trên hàng trăm, hoặc hàng nghìn thuật toán. Một số thuật toán phân tích thói quen người dùng để nâng vị trí bài đăng dựa trên sở thích, số khác phát hiện các loại nội dung bẩn như ảnh khỏa thân, spam, tiêu đề giật gân để xóa, hạ vị trí của chúng trên News Feed.

Frances Haugen, cựu Giám đốc Sản phẩm Facebook tố cáo công ty cũ trước Thượng viện Mỹ đầu tháng 10. Ảnh: The New Yorker.

Với lượng dữ liệu khổng lồ của người dùng Facebook, thuật toán có thể tự phát triển để thu hẹp phạm vi đối tượng. Không chỉ có "nam" hay "nữ", thuật toán có thể biết người dùng là "nữ từ 25-34 tuổi, thích những fanpage liên quan đến yoga" để nhắm quảng cáo cho họ. Mục tiêu được nhắm càng cụ thể, cơ hội nhấp vào quảng cáo càng cao, mang đến nhiều lợi nhuận hơn cho nhà quảng cáo so với chi phí bỏ ra.

Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho vị trí nội dung trên News Feed. Thuật toán có thể được huấn luyện để dự đoán ai sẽ thích hoặc chia sẻ bài đăng với nội dung nhất định, từ đó đẩy những bài tương tự lên vị trí cao. Ví dụ, nếu thuật toán xác định một người dùng yêu chó, những bài viết có ảnh chó sẽ xuất hiện cao hơn trên News Feed.

Trước khi Facebook áp dụng thuật toán máy học, các nhân viên đã sử dụng nhiều cách để tăng mức độ tương tác. Họ thử nghiệm các chi tiết như màu sắc nút bấm, tần suất nhận thông báo để thu hút người dùng quay lại nền tảng. Tuy nhiên, thuật toán máy học mạnh mẽ hơn khi có thể phát triển dựa trên thói quen liên tục thay đổi của người dùng, thay vì chỉ cá nhân hóa nội dung dựa trên những gì họ nhìn thấy.

Ai quản lý thuật toán của Facebook?

Không có đội ngũ cụ thể phụ trách toàn bộ thuật toán của Facebook. Các kỹ sư phát triển và bổ sung mô hình máy học của riêng họ vào hệ thống chung. Ví dụ, đội ngũ tập trung vào nội dung bẩn chỉ huấn luyện mô hình của họ để nhận diện các loại nội dung không phù hợp.

Hướng đi này là một phần trong văn hóa "di chuyển nhanh, phá vỡ mọi thứ" của Facebook. Công ty đã phát triển công cụ nội bộ có tên FBLearner Flow, giúp các kỹ sư không có kinh nghiệm về máy học dễ dàng phát triển mô hình thuật toán dựa trên yêu cầu của họ. Một tài liệu nội bộ cho thấy công cụ được hơn 1/4 nhóm kỹ sư của Facebook sử dụng vào năm 2016.

Thuật toán của Facebook bị tố gây tác động tiêu cực đến người dùng trẻ, bỏ qua bài viết kích động bạo lực trên nền tảng. Ảnh: New York Post.

Trong các tài liệu của Facebook bị rò rỉ cho giới truyền thông, nhiều nhân viên (đang làm việc hoặc đã nghỉ) của Facebook cho biết đó là một phần khiến nền tảng này không thể xử lý triệt để nội dung bẩn. Các nhóm kỹ sư đặt ra mục tiêu khác nhau khiến hệ thống thuật toán trở nên phức tạp, khó sử dụng đến mức không ai có thể quản lý mọi thành phần bên trong.

Krishna Gade, cựu Giám đốc Kỹ thuật Facebook cho biết công ty kiểm soát chất lượng thuật toán chủ yếu dựa trên thử nghiệm và đo lường kết quả. Một mô hình sẽ bị loại bỏ nếu chúng làm giảm mức độ tương tác quá nhiều. Trên Twitter, Gade giải thích các kỹ sư sẽ nhận thông báo vài ngày một lần nếu các chỉ số bình luận, lượt thích sụt giảm. Sau đó, họ cần tìm ra nguyên nhân và huấn luyện lại thuật toán.

Thuật toán của Facebook lan truyền tin giả ra sao?

Trong phiên điều trần, Haugen liên tục nhắc đến thuật toán của Facebook kích động lan truyền tin giả, ngôn từ thù địch và bạo lực.

"Facebook... biết - từng thừa nhận trước công chúng - rằng thuật toán xếp hạng nội dung dựa trên mức độ tương tác gây nguy hiểm nếu không có hệ thống bảo mật, tuy nhiên lại không triển khai hệ thống ấy cho hầu hết ngôn ngữ trên thế giới... Nó khiến các gia đình chia ly. Tại những nơi như Ethiopia, thuật toán đang kích động bạo lực sắc tộc theo đúng nghĩa đen", Haugen nói.

Vào năm 2018, Facebook từng công khai thừa nhận chưa hành động đủ, khiến nền tảng bị lợi dụng để gây chia rẽ, kích động bạo lực ngoài đời. Một bản thuyết trình nội bộ cho thấy công ty đã nhắc đến điều này ít nhất từ năm 2016. Monica Lee, nhà khoa học dữ liệu của Facebook, thời điểm ấy đã phát hiện nền tảng không chỉ chứa lượng lớn hội nhóm mang tư tưởng cực đoan mà còn gợi ý chúng cho người dùng.

"64% thành viên tham gia các nhóm cực đoan đến từ công cụ đề xuất của chúng ta, chủ yếu đến từ tính năng 'Nhóm bạn nên tham gia' và 'Khám phá' trên Facebook", Lee cho biết.

Năm 2017, Chris Cox, Giám đốc Sản phẩm Facebook đã lập đội ngũ phân tích việc tối đa hóa tương tác trên Facebook có góp phần gây phân cực chính trị hay không. Kết quả cho thấy sự liên quan, trong khi giảm bớt nội dung phân cực cũng tác động đến tương tác. Hầu hết giải pháp được đội ngũ đưa ra bị cho là "anti growth" (chống lại sự tăng trưởng) khiến chúng không được duyệt, cuối cùng đội ngũ này cũng giải tán.

Trong lời khai trước thượng viện Mỹ, Haugen nhiều lần nhấn mạnh tình trạng phân cực trên Facebook tệ hơn tại các khu vực không nói tiếng Anh.

Tin giả là một trong những vấn đề nghiêm trọng với thuật toán của Facebook. Ảnh: New York Times.

"Tại Ethiopia với 100 triệu dân và 6 ngôn ngữ, Facebook chỉ hỗ trợ 2 trong số chúng cho hệ thống thuật toán đầy đủ... Chiến lược tập trung vào từng ngôn ngữ, nội dung cụ thể cho AI để cứu chúng ta chắc chắn thất bại. Do đó, đầu tư vào các giải pháp không dựa trên nội dung không chỉ bảo vệ tự do ngôn luận, mà còn bảo vệ cuộc sống mọi người", Haugen cho biết.

Từ tháng 10, WSJđã đăng tải loạt bài thuộc chuyên mục The Facebook Files, bao gồm tài liệu nội bộ cho thấy Instagram ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần ở người dùng nữ trẻ tuổi. "32% cô gái tuổi teen nói rằng họ cảm thấy tồi tệ về cơ thể của mình, Instagram khiến họ cảm thấy tồi tệ hơn", một slide thuyết trình tháng 3/2020 cho biết.

Haugen cũng liên kết tình trạng này với hệ thống xếp hạng nội dung dựa trên mức độ tương tác. "Nếu Instagram là động lực tích cực, chúng ta có thấy sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên được cải thiện rõ trong 10 năm qua chưa? Không, chúng ta thấy tỷ lệ tự tử và trầm cảm ở thanh thiếu niên leo thang", Haugen cho biết.

Cần có giải pháp ngay bây giờ

Theo MIT Technology Review, đội ngũ nghiên cứu của Facebook nhận thấy người dùng có xu hướng đăng hoặc tương tác với nội dung buồn bã, dấu hiệu có thể của bệnh trầm cảm, dễ dàng chuyển sang tiêu thụ nội dung tiêu cực, ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Tuy nhiên trong lúc tố cáo, Haugen khẳng định các lãnh đạo Facebook không quan tâm đến thay đổi thuật toán.

Các kỹ sư của Facebook đã đề xuất điều chỉnh mô hình xếp hạng, ít hiển thị nội dung tiêu cực trên News Feed hơn. Tuy nhiên, không có động thái thực tế cho sự thay đổi này. Khi mức độ tương tác làm thước đo đánh giá hiệu quả dự án, nhân viên phải làm quen với việc bỏ qua phản hồi, tiếp tục làm việc với các nhiệm vụ được chỉ định từ cấp trên.

Haugen không ủng hộ việc chia tách Facebook hoặc bãi bỏ Điều 230 trong Chuẩn mực Truyền thông ban hành năm 1996 tại Mỹ, bộ luật được xem như lá chắn bảo vệ các hãng công nghệ lớn. Thay vào đó, bà kêu gọi điều chỉnh mục miễn trừ trách nhiệm trong Điều 230, tập trung vào thuật toán xếp hạng. Haugen cũng ủng hộ Facebook trở lại cách xếp hạng bài viết trên News Feed theo trình tự thời gian.

Thay vì sử dụng người thật, Facebook đã chuyển phần lớn nhiệm vụ kiểm duyệt nội dung sang thuật toán trong những năm gần đây. Ảnh minh họa: Getty.

Ellery Roberts Biddle, Giám đốc Dự án tại Ranking Digital Rights, tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu hệ thống xếp hạng bài viết trên mạng xã hội, nhận định việc chỉnh sửa Điều 230 cần được xem xét cẩn thận. "Tôi không nghĩ nó sẽ hoàn toàn đạt mục đích như chúng ta kỳ vọng", Biddle cho biết.

Để kế hoạch chỉnh sửa Điều 230 hiệu quả, Biddle nói rằng các nhà hoạch định chính sách và công chúng cần yêu cầu độ minh bạch cao hơn về cách hoạt động hệ thống nhắm mục tiêu quảng cáo, xếp hạng nội dung của Facebook. "Tôi hiểu ý của Haugen, nhưng nó rất khó khăn. Chúng tôi chưa thể có câu trả lời về tính minh bạch xung quanh các thuật toán", Biddle cho biết.

Tuy nhiên, lời tố cáo của Haugen đã thu hút sự quan tâm lớn đến vấn đề được nhiều chuyên gia, nhân viên tại Facebook đã đề cập từ lâu. Ngoài ra, sự can thiệp của Haugen cũng mở ra viễn cảnh nếu Facebook không thể đưa thuật toán vào khuôn khổ, các nhà hoạch định chính sách có thể giải quyết vấn đề.

"Quốc hội Mỹ có thể thay đổi các quy tắc của Facebook để ngăn chặn tác hại đang gây ra... Tôi chấp nhận gặp rủi ro cá nhân để tiếp tục vì tin rằng chúng ta vẫn còn thời gian hành động, nhưng cần làm điều đó ngay bây giờ", Haugen cho biết.

Theo Zing/MIT Technology Review

Mạng xã hội tại Australia có thể phải xin phép phụ huynh của người dùng vị thành niên

Australia vừa công bố kế hoạch buộc các mạng xã hội phải xin phép phụ huynh của người dùng dưới 16 tuổi và sẽ phạt hàng triệu USD nếu vi phạm.